HÀ NỘI (CTM Media) – “Chỉ có khoảng 1/4 doanh nghiệp Việt Nam có khả năng xuất khẩu, khoảng 20% có triển vọng xuất khẩu và 55% hoàn toàn chưa thể xuất khẩu, đồng nghĩa với khả năng cạnh tranh yếu, đặc biệt là những ngành công nghệ kỹ thuật cao, thâm dụng vốn, dịch vụ cao cấp.” Đó là đánh giá của Ủy Viên Ủy Ban Kinh Tế Quốc Hội Trần Du Lịch được báo chí loan tải vào ngày 24 Tháng Hai, 2016.
Theo ông Lịch, hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam còn ít hiểu biết về các quy định liên quan đến hội nhập. Không thông hiểu và không xử lý tốt các khía cạnh pháp lý là một điểm yếu lớn của các doanh nghiệp Việt Nam.
Ông Lịch đánh giá thêm rằng: “Chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ thiếu ổn định do tính chất công nghiệp trong quy trình tạo ra sản phẩm còn thấp, nổi bật là sản phẩm nông nghiệp. Chi phí đầu vào cao, có nguyên nhân khách quan như thiếu công nghiệp phụ trợ, dịch vụ hạ tầng yếu kém, còn nguyên nhân chủ quan xuất phát từ kỹ năng quản trị của doanh nghiệp.”
Theo các nhà kinh doanh thì có hai lý do chính khiến cho doanh nghiệp Việt Nam bị yếu kém như ông Trần Du Lịch đánh giá.
Thứ nhất, nhà nước lấy xí nghiệp quốc doanh làm chủ đạo nền kinh tế đất nước mà hầu hết các xí nghiệp này đều làm ăn thua lỗ. Tại sao thua lỗ khỏi cần nói vì ai cũng biết đó là nơi để cho quan chức, cán bộ cũng như thân nhân của họ vơ vét tài sản quốc gia. Vinashin hay Vinalines là những bằng chứng điển hình.
Thứ hai, không nâng đỡ các doanh nghiệp sản xuất tư nhân về các điều kiện phát triển như nguồn vốn vay, trong khi các sức ép về thuế phí, nhũng nhiễu từ các cơ quan nhà nước thì lại tăng lên khiến cho hầu hết các doanh nghiệp tư nhân không có động lực để mở rộng sản xuất kinh doanh cho dù họ có khả năng sản xuất.
Việt Nam đã ký Hiệp Định Thương Mại Tự Do (FTA) với nhiều quốc gia và trong bối cảnh Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương sắp thành hình thì doanh nghiệp tư nhân Việt Nam không khác gì ngọn đèn treo trước gió.
Nếu cải thiện để cho khu vực doanh nghiệp tư nhân vươn lên thì xí nghiệp quốc doanh mất đi sự chủ đạo, coi như mất đi nhiều phương tiện để đục khoét tài sản quốc gia.