Quốc tế quan tâm và áp lực CSVN về tình trạng bắt giữ tùy tiện (*)

Tôi có nghe một số friends bình luận rằng Hà Nội vì vuột mất TPP nên đã tìm cứu cánh là Hiệp Định Thương Mại Tự Do EU – Việt Nam (EVFTA) của EU và việc thả Đặng Xuân Diệu là món hàng thương lượng để lấy lòng EU cho EVFTA.

Đối với tôi, Hà Nội không chừng sẽ dùng chiêu này trong tương lai, nhưng trường hợp của Đặng Xuân Diệu có lẽ không nằm trong bối cảnh này.

Là một trong những người/tổ chức trải qua quá trình vận động cho Đặng Xuân Diệu và các TNLT thanh niên Công Giáo từ 2011, tôi có thể nói sự quan tâm từ EU và áp lực lên Hà Nội đã hình thành qua một tiến trình vận động mấy năm qua. Và các thoả thuận diễn ra trước khi TPP bị đe doạ.

EU bắt đầu thật sự quan tâm đến trường hợp của Diệu từ cuối năm 2015 khi có cuộc đối thoại nhân quyền EU và Việt Nam. Đến giữa năm 2016 thì các trao đổi về việc Diệu sang EU bắt đầu hình thành. Sự việc diễn ra trước khi Donald Trump trở thành ứng cử viên tổng thống và tương lai TPP vào thời điểm đó chưa bị lung lay.

Tiến trình làm việc với Diệu kéo dài vì phải thuyết phục Diệu, cũng như thủ tục nhiều chặng.

Nhìn lại những trường hợp khác trong quá khứ diễn ra tương tự, chúng ta thấy tất cả đều đã phải trải qua quá trình vận động quốc tế. Trong trường hợp của Diệu trong gần 6 năm qua đã có nhiều nỗ lực vận động không ngừng nghỉ của nhiều nhóm và cá nhân.

Đây là một số điểm chính:

– MÙA THU 2011: Sau đợt các TNCG bị bắt, Chiến dịch “Phải Lên Tiếng/Speak Up Now” bắt đầu với sự tham gia của nhiều đoàn thể trẻ;

– MÙA XUÂN 2012:  Làm việc với Giáo sư luật trường đại học Stanford, Allen Weiner để đại diện 17 TNCG;

– THÁNG 3, 2012:  Một liên minh 7 NGOs quốc tế vận động cho Diệu và các TNCG, trong đó có Front Line Defenders, Article 19, MLDI, ACAT với trụ sở ở Âu Châu để vận động các chính phủ Âu Châu và EU;

– THÁNG 7, 2012: GS Allen Weiner đệ nạp đơn lên Uỷ Ban Điều Tra Bắt Giữ Người Tuỳ Tiện LHQ (UNWGAD)

– THÁNG 8, 2012: GS Weiner có bài viết trên tờ báo hàng đầu của Mỹ, Washington Post;

– 2012-2013: LHQ xem xét đơn, GS Weiner đối chiếu qua lại với CSVN trước khi LHQ quyết định;

– THÁNG 1, 2013: Tổ chức Front Line Defenders gửi người về VN để theo dõi phiên toà và báo cáo lại LHQ và EU;

– THÁNG 8, 2013: Uỷ Ban Điều Tra Bắt Giữ Người Tuỳ Tiện LHQ phán quyết rằng bắt giữ Diệu và các TNCG là vi phạm luật quốc tế và vi phạm nhân quyền;

– 2014: Sau khi vào tù Diệu đã bị ngược đãi trầm trọng. GS Weiner và nhiều NGOs đã tiếp tục thường xuyên cập nhật và lên tiếng về sự ngược đãi này

Tại Đức thường xuyên có những cuộc vận động chính phủ Đức can thiệp cho Hoà, Diệu và Mẫn.

– THÁNG 6, 2015: Chuyến vận động cho Hoà Diệu Mẫn được tổ chức ở Canada và Mỹ với sự tham dự của cựu TNLT Trương Minh Tam và thân nhân của Mẫn;

– THÁNG 12, 2015: Chiến dịch Bars for Blogging để duy trì sự quan tâm của quốc tế;

…

Tóm lại cuộc vận động kéo dài qua thời gian và bao quát từ Úc sang Âu qua Mỹ.

Đặc biệt trong quá trình vận động, anh Tam Trương Minh đã hết mình vận động cho Diệu. Nhân chỉ còn vài tiếng nữa là chiến hữu thân thương Đặng Xuân Diệu sẽ đáp xuống Paris, đây là lúc tôi muốn bày tỏ sự biết ơn đối với anh Tam.

—

(*)Tựa do CTM Media đặt