Khi những chiếc “mặt nạ” rớt xuống

Đất nước những ngày buồn. Chẳng nơi nào có nhiều quan chức, doanh nhân bị đi tù nhiều như đất nước mình. Thế nhưng có bao giờ mọi người hỏi tại sao nhiều vậy không? Một khi lỗi hệ thống thì dù “đốt” cả trăm người, khui ra trăm vụ cũng liệu còn vá lành được không!!!

Phiên toà AVG kịch tính cao độ khi án tử phát ra nhưng với tôi phiên toà nghiệt ngã hơn khi những chiếc “mặt nạ” cuối cùng rơi xuống, họ hiện nguyên hình là bè lũ quan tham lam, nhân cách tồi tệ trước nhân dân, đớn hèn trước cấp dưới. Quan chức cấp bộ trưởng khai ký mua AVG vì các Bộ và Thủ tướng chấp thuận; Ông Thứ trưởng thì nói Bộ trưởng Son bảo “cậu ký đi”; Chủ tịch và Tổng giám đốc Mobifone cũng nói chỉ làm theo lệnh cấp trên… Chưa bao giờ thấy hình ảnh những người từng đứng đầu ngành, đứng đầu doanh nghiệp lớn tỏ ra hèn nhát, lẫn lộn, đổ tội cho cấp trên, cho cấp dưới nhiều như vậy.

Đáng thương nhất có lẽ là những cấp Phó Tổng ở Mobifone khi chứng kiến những chiếc mặt nạ của “sếp” mình rơi xuống. Có người đã khóc, họ rơi vào vòng lao lý chỉ vì quá “nghe lời sếp”, bản thân không vụ lợi gì về tiền bạc như những người nhận hàng triệu usd trong thương vụ M&A chưa từng có này.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó tổng Mobifone khai trước toà là 26 năm làm kinh doanh chưa bao giờ thấy dự án nào lại đóng dấu “mật”, tài liệu không được tiếp cận, họp chỉ báo trước nửa tiếng. Ông được giao làm Tổ đánh giá về kinh doanh truyền hình số với hai báo cáo về xu hướng công nghệ truyền hình và báo cáo thẩm định kinh doanh với nhiều cảnh báo “bánh vẽ” của đơn vị thẩm định giá. Điều đáng buồn là mọi cảnh báo của ông Hùng đều bị gạt đi, sếp không nghe. Trong các cuộc đàm phán giá mua AVG, ông Hùng đều không có mặt vì đi công tác nhưng đến cuộc họp với Bộ TTTT thì ông Hùng được gọi đến nhưng không ai báo trước nội dung. Đầu 2016 Ban tổng giám đốc Mobifone yêu cầu các Phó tổng ký vào một văn bản cuộc họp trình HĐTV mua AVG. Ông Hùng và các đồng cấp ký vì thấy Bộ, chủ tịch và CEO đều chấp thuận.

Phó Tổng Đăng Nguyên còn tố bị trù dập, liên tiếp bị Chủ tịch đề nghị kỷ luật vì phản đối vụ AVG. Bà Mai, HĐTV thì tố ông Trà ký khống chữ kí của bà thì phải chịu trách nhiệm.

Cái hay của vụ việc này những thuộc cấp ở Mobifone được chọn ít có chuyên môn về tài chính, như ông Hùng là dân kỹ thuật thì sao hiểu hết được những thủ thuật tinh vi xào nấu chỉ số tài chính của CEO. Từ tổng vốn đầu tư đến tỷ lệ, số năm hoàn vốn từ 10,4 năm về 8 năm trong một nốt nhạc, vốn từ 11.700 về 8.900 tỷ, biến thiên liên tục. Vụ việc vỡ, nhiều chuyên gia tài chính vào thì tất cả chỉ là một “cú lừa” của cấp trên khi vẫn các con số đó, thời gian hoàn vốn lên tới 22,7 năm.

Tại cơ quan điều tra, Tổng giám đốc Cao Duy Hải thừa nhận xào nấu chỉ số tài chính vì biết AVG kém hiệu quả, lỗ luỹ kế 1.563 tỷ nên hoàn vốn 22,7 năm thì không đạt yêu cầu phê duyệt của Bộ.

Ông Hải cho rằng mình là nạn nhân của cấp trên. Vậy số phận của những người là cấp phó của ông thì sao, khi mà họ bị biến thành nạn nhân của trò chơi “hợp thức hóa” sai phạm cho cấp trên trong vụ này. Đó cũng là một bài học cho những ai đã và đang làm việc tại các doanh nghiệp nhà nước, phải tỉnh táo và đề phòng rủi ro, nghe lời sếp quá cũng không tốt.