Tội ác chiến tranh ở Ukraine – Có thể đưa Putin ra tòa không?

Lưu Thủy Hương

Bản tin của đài truyền hình nhà nước CHLB Đức ZDF

Những hành động tàn ác ở thị trấn Bucha nhỏ bé của Ukraine đã gây kinh hoàng cho cả thế giới. Trên bình diện quốc tế, Tổng thống Nga Vladimir Putin phải chịu trách nhiệm về những tội ác này và các tội ác chiến tranh khác.

Nhưng liệu có thể đưa Putin ra trước vành móng ngựa hay không? Tòa án Hình sự Quốc tế ở Den Haag sẽ là tòa án có thẩm quyền. Họ truy tố các nghi phạm cá nhân về tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng, và họ được Ukraine ủy thác.

Các cuộc điều tra tội ác chiến tranh ở Ukraine đã được khởi động

Công tố viên trưởng Karim Khan, đã bắt đầu điều tra tội ác chiến tranh ở Ukraine và cử một nhóm tới khu vực chiến sự, nhưng không rõ họ đã đến Bucha hay chưa.

Điều quan trọng là bằng chứng phải được thu thập sớm và toàn diện. Vì chúng là cơ sở cho bản cáo trạng. Văn phòng công tố Ukraine, một nhóm điều tra của châu Âu và các tổ chức nhân quyền cũng đang thu thập bằng chứng như hình ảnh, video, phần còn lại của đạn dược và lời khai từ các nhân chứng.

Tội ác chiến tranh rất khó chứng minh

– Các công tố viên trước hết phải chứng minh được rằng tội ác chiến tranh đã được thực hiện. Ví dụ, phải chứng minh các nạn nhân của Bucha thực sự là những công dân không có khả năng tự vệ. Điều này được chỉ ra bởi các bức ảnh và được những người chứng kiến xác nhận.

– Câu hỏi thứ hai mà các điều tra viên phải trả lời là: Ai là thủ phạm? Nếu họ thực sự là lính Nga, thì họ phải tuân theo cấp chỉ huy có thẩm quyền. Trong trường hợp đó, chỉ huy của họ cũng có thể bị buộc tội.

– Câu hỏi thứ ba dành cho các công tố viên là: Liệu các nhà lãnh đạo quân sự và chính trị, chẳng hạn như Putin, có biết về tội ác chiến tranh của binh lính không? Làm sáng tỏ câu hỏi này sẽ là vấn đề khó khăn nhất.

Chỉ khi có đủ bằng chứng mới có lệnh truy nã quốc tế

Tòa án Hình sự Quốc tế sẽ truy tố những người chịu trách nhiệm về mặt quân sự và chính trị. Ngay cả các nguyên thủ quốc gia và chính phủ cũng không thể viện dẫn quyền miễn trừ của họ. Nhưng rất khó để chứng minh trách nhiệm của họ.

Chỉ khi nghi vấn được thiết lập và bằng chứng được đưa ra đầy đủ, công tố viên trưởng Khan mới có thể nộp đơn xin lệnh truy nã quốc tế. Nhưng chắc là, sẽ không có chuyện Nga dẫn độ tổng thống đến Den Haag. Trừ khi có sự thay đổi chế độ ở Moscow.

Nhưng Putin không thể tránh né lệnh truy nã. Bởi vì mọi quốc gia có giao ước với tòa án sẽ có nghĩa vụ bắt ông ta khi nhập cảnh và giao ông ta cho tòa án ở The Hague. Quyền tự do đi lại của Putin sẽ bị hạn chế gắt gao, ông ta còn bị cô lập hơn bây giờ.

Điều 8 của Tòa án Công lý Quốc tế quy định những hành vi cấu thành tội ác chiến tranh:

– Cố ý giết, tra tấn hoặc đối xử vô nhân đạo với dân thường.

– Tấn công có chủ đích vào dân thường, những người không tham gia trực tiếp vào cuộc chiến.

– Cố ý hủy hoại và chiếm đoạt tài sản trên quy mô lớn, những thứ không phục vụ cho quân sự.

– Tấn công có chủ đích vào các mục tiêu phi quân sự

– Tấn công có chủ đích vào nhân viên, cơ sở vật chất, đơn vị hoặc xe cộ của các tổ chức nhân đạo và gìn giữ hòa bình

– Tấn công vào các thị trấn, làng mạc không có phòng vệ hoặc các cơ sở phi quân sự

– Giết hoặc làm bị thương dân thường hoặc hàng binh không thể tự vệ

– Trục xuất hoặc xua đuổi dân thường ra khỏi lãnh thổ bị chiếm đóng./.