Bàn về chữ “liêm” và chữ “chính”

Đỗ Ngà

Kỳ thi tốt nghiệp phổ thông Trung học 2018 xảy ra vụ gian lận thi cử làm rúng động xã hội. Các tỉnh Sơn La, Hà Giang, Lạng Sơn, Hòa Bình đều bị dính hàng trăm bài thi nâng điểm. Có bài thi từ 2 điểm nâng lên thành 9 điểm. Đấy là chính quyền khui ra những tỉnh đấy và dừng khui những tỉnh khác. Có thể nói, sự gian lận bao trùm.

Còn hai ngày nữa là đến kỳ thi tốt nghiệp phổ thông Trung học. Tuy nhiên, Công an TP Hải Phòng mới vừa bắt giữ nghi phạm mua, bán thiết bị công nghệ cao sử dụng cho gian lận thi cử. Có cầu ắt có cung. Bắt được kẻ bán thì điều đó có nghĩa là nhu cầu của các sĩ tử dùng loại thiết bị này là rất lớn.

Thiết bị công nghệ dùng trong gian lận thi cử mục đích là tạo ra sự kết nối trực tiếp từ trong phòng thi và ngoài qua những thiết bị không dây nhỏ gọn khó phát hiện. Nhiệm vụ của thí sinh là chuyển thông tin ra ngoài, bên ngoài nhận thông tin, giải xong chuyển kết quả vào phòng thi cho thí sinh chép.

Nếu nói đối tượng thực hiện gian lận thi cử năm 2018 là người lớn, là những người thầy thì gian lận thi cử bằng công nghệ năm nay được thực hiện bởi những học trò. Nếu nói gian lận thi cử năm 2018 là thô thiển, vì để lại bằng chứng (tức bài thi) dễ phát hiện thì sai phạm năm nay là không để lại bằng chứng nếu không bị bắt tại trận. Rõ ràng sự gian lận ấy xuất phát từ người thầy và nó đã truyền lại cho học sinh và được phát triển lên tầm cao hơn. Cái gian lận đã kế thừa và phát triển thay vì nó bị lụi tàn.

Tham những thứ không phải của mình là thiếu chữ “liêm”, còn dùng mánh khóe để đạt được những thứ ngoài khả năng của mình là thiếu chữ “chính”. Khi người thầy thiếu liêm chính thì lấy gì học sinh có sự liêm chính? Vì thế các cuộc thi cử nếu không xảy ra gian lận ở người lớn thì gian lận nó cũng diễn ra ở những học sinh. Có những học sinh hôm nay sẽ làm nghiên cứu tiến sỹ mai sau. Khi học sinh không học được sự liêm chính thì những nhà nghiên cứu làm sao có sự liêm chính trong khoa học? Và chuyện tiến sỉ rởm, giáo sư rởm hiện nay nhiều như rươi đã chứng minh điều đó.

Có thể nói, nền giáo dục Việt Nam như cái vòng luẩn quẩn. Người thầy thiếu liêm chính tạo ra những thế hệ học sinh thiếu liêm chính và những học sinh thiếu liêm chính ấy quay lại làm thầy, và cứ như thế nền giáo dục cứ xoay quanh một cái lõi gian lận, thiếu trung thực.

Ông Hồ Chí Minh từng đưa ra chữ “liêm” và chữ “chính” trong bộ chữ “cần – kiệm – liêm – chính – chí công vô tư”. Tuy nhiên, cũng chính ông Hồ đã đưa ra miếng mồi “thi đua lập thành tích” để thúc đảng viên giành giật nhau cái “thành tích” ấy. Và vì giành giật nhau bất chấp thủ đoạn, bọn họ cũng đánh mất luôn chữ “liêm” và chữ “chính” bởi đơn giản, hai chữ “quái quỷ” đó trói chân họ trên con đường “thi đua lập thành tích”.

Khi một lãnh tụ được sùng bái như thánh đưa ra miếng mồi làm cho đảng viên mất sạch chữ liêm và chữ chính thì làm sao chế độ này có được chữ liêm và chữ chính đây? Không thể!

Vậy, chế độ này nát từ đâu? Từ đấy!

-Đỗ Ngà-