Dự án đường cao tốc Bắc – Nam: phải cân nhắc thận trọng

Trinh Trang|

Các dự án có vốn đầu tư lớn phải cân nhắc hết sức thận trọng trước khi có quyết định cuối cùng.

Dự án đường cao tốc Bắc – Nam có lẽ là dự án lớn nhất Việt Nam từ trước đến nay với dự toán ban đầu là 60 tỷ $, tức bằng 1/4 GDB, nhưng có thể đội bồn lên đến 80 tỷ $ hoặc có thể lên đến 120 tỷ $ nếu vay vốn Trung quốc và do nhà thầu Trung quốc thì công.

Dự án tốn kém như thế này nên đem ta bàn bạc, lấy ý kiến toàn dân. Ở Mỹ, dự án xây tường ngăn biên giới Mỹ-Mexico, có ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng và an sinh xã hội (buôn lậu mà tuý) chỉ tốn hơn 5 tỷ $ mà quốc hội và Tổng thống đấu nhau mấy tháng trời vẫn chưa ngã ngũ. Giàu như nước Mỹ mà quản lý ngân sách chặt chẽ như thế chả trách giàu là phải. Ở Việt Nam ta đã nghèo, toàn đi ăn đong, ăn vay mà quản lý ngân sách lại rất hào phóng, nói đúng hơn là vô tội vạ, thế nên mới nghèo xác, nợ nần chồng chất như chúa Chổm, không có khả năng trả nợ, dễ mắc vào BẪY NỢ của anh hàng xóm láng giềng “4 tốt”.

Đường cao tốc Bắc Nam là tuyền đường huyết mạch thông suốt từ Nam ra Bắc, có ảnh hướng rất lớn đến an ninh quốc phòng. Việc cố tình lèo lái để nhà thầu Trung quốc thắng thầu và thì công tuyến đường này là cực kỳ nguy hiểm. Những kẻ toan tính như vậy là tiếp tay cho Trung quốc thâu tóm, thôn tính Việt Nam. Đó là hành vi phản quốc hại dân!

Việc xây dựng đường cao tốc Bắc-Nam không việc gì phải gấp gáp “chậm nhất tháng 6 phải khởi công” mà dẫu có vội cũng không vội được. Có lẽ nhà chức trách bị Trung quốc thúc bách nhanh chóng thực hiện phương sách “nhất đái”, “nhất lộ” trong hoàn cảnh Mỹ đang ép vào chân tường. Bộ trương Nguyễn Văn Thể thề thốt lấy tư cách bộ trưởng trưởng thế này thế nọ để thúc đẩy dự án, nhưng vị BT này có tí tư cách nào đâu mà đem ra thề thốt.

Nhưng dự án này cũng chả nên trách Thể làm gì, cậu ta chỉ là cơ cấu thừa hành mà thôi. Quyết gấp gáp như thế chỉ có thể là BCT, nói chính xác là người điều hành bộ máy ấy. Chỉ có điều lần này không có tuyên bố như kiểu thím Ngân: “BCT đã quyết rồi, phải bàn bằng được để ra được dự án”!!!

Phải khẳng định những người ra quyết định khởi công tuyến đường này hoặc là suy nghĩ nông cạn hoặc là ngu xuẩn hoặc là cố tình tiếp tay cho Trung quốc thực hiên chiến lược một vành đai, một con đường, và cố tình đưa đất nước dính vào bẫy nợ Trung quốc. Vì sao họ làm vậy? Là mưu cầu cá nhân, hưởng lợi cả về kinh tế lẫn chính trị: có tiền để cùng nhau chia chác, vơ vét; có sự bảo lãnh/bảo kê cho cái ghế tối thượng yên ổn.
Tuy nhiên, quyết không thể gấp gáp làm đường như vậy được. Vì sao?

1/ Đường xá, cầu cống là một trong những hạ tầng cơ sở thiết yếu để phát triển kinh tế và giao lưu văn hoá. Tuy nhiên đường cao tốc Việt Nam hiện nay lại là một cản trở rất lớn cho việc phát triển kinh tế. Gần trăm BOT dựng lên trên tuyến đường cao tốc Bắc – Nam hiện nay thu phí 60-80 triệu đồng cho một container. Thử tính: Một container dưa hấu chở từ nam bộ ra bán ở biên giới phía Bắc thì lãi lời được bao nhiêu.

Phí vận tải đã ăn hết lãi. Đối với hàng xuất khẩu, cước phí vận tải ăn vào giá thành sản phẩm. Giá cao khó cạnh tranh.

Cho nên đường cao tốc Bắc Nam mới chưa cần trong khi Việt Nam ta không có một đồng xu dính túi. Tất cả các đầu tư công đều phải đi vay mượn hoặc ODA hoặc WB, hoặc ADB… mà dễ vay nhất là của Trung quốc. Trung quốc luôn sẵn sàng mở hầu bao mời mọc các nước nghèo vay đẻ chui vào bẫy nợ. Nhiều nước đã cảnh tỉnh sau khi đã thò đầu vào bẫy nợ, kịp thời rủt ra. Ví dụ: Malaysia hủy dự án đường sắt Trung quốc trị giá 20 tỷ $.

2/ Có vội cũng không thể vội được. Qua nhiều dự án ta thấy việc giải toả mặt bằng rất phức tạp. Có khi khởi công vài bữa lại phải dừng. Việc kéo dài tiến độ thi công gây lên đội vốn nhiều, rất tốn kém. Đối với các nhà thầu nước ngoài, chậm giao mặt bằng thi công sẽ bị nhà thầu khiếu kiện, yêu cầu nộp phạt.

Cho nên chỉ quyết định khởi công khi nào giải phóng mặt bằng xong xuôi, không nên vừa làm vừa giải phóng mặt bằng như các dự án trước đây.

Việc bộ GTVT ra quyết định gấp gáp như vậy là một cách “chạy”, tránh sự phản ứng của dân chúng, và đưa vào tình thế “việc đã rồi”.

Nói thẳng: từ nay đến tháng 6 thì không nhà thầu nào chuẩn bị xong tài liệu thầu. Bởi một dự án lớn như thế tài liệu đấu thầu phải chở bằng mấy ô tô tải hạng nặng heavy thì mới hết. Có chăng chỉ nhà thầu Trung quốc nhăm nhe mấy năm nay và đã thông thầu với Việt Nam từ lâu rồi mới có thể nộp tài liệu đấu thầu kịp thời hạn.

Xin nhắc: Đây là tuyền đường huyết mạch thông suốt từ Nam ra Bắc, có ảnh hướng rất lớn đến an ninh quốc phòng. Việc cố tình lèo lái để nhà thầu Trung quốc thắng thầu và thì công tuyến đường này là cực kỳ nguy hiểm.

Những kẻ toan tính như vậy là tiếp tay cho Trung quốc thâu tóm, thôn tính Việt Nam. Đó là hành vi phản quốc hại dân!