Chuyến thăm Việt Nam của Tổng Thống Obama đã đem lại những gì?

Trước hết là món quà “to tướng” cho cộng sản Việt Nam (CSVN), đó là quyền mua vũ khí sát thương của Hoa Kỳ, mà Tổng Thống Obama đã gần như “dâng không” cho một chế độ bất xứng với một quá trình dày đặc những vi phạm nhân quyền trầm trọng.

Món quà này khiến các nhà dân chủ VN và các tổ chức bảo vệ nhân quyền trên thế giới không khỏi thất vọng và tức giận. Nhưng khoan. Hãy cùng nhau tỉnh táo và phân tích xem chuyến thăm VN của TT Obama có lợi hay bất lợi cho nỗ lực đấu tranh dân chủ của dân tộc.

1. Món quà “dỡ bỏ cấm vận” trong ngắn hạn, tức là trong chuyến thăm VN 3 ngày của TT Obama, mang âm hưởng ngon lành của sự “được” mà chế độ gần như chẳng phải “nhấc một ngón tay” để cải thiện chính sách bạo hành của mình. Nhưng trên đường dài, món quà này có thực sự miễn phí đối với CSVN hay không, hay luôn có những áp lực nhân quyền đính kèm? Người dân VN trong nước cũng như hải ngoại, và đặc biệt công dân Mỹ gốc Việt, chắc chắn không để cho Hà Nội thoải mái hưởng lợi mà không phải trả giá.

2. Việc cho phép VN mua vũ khí sát thương chắc chắn sẽ làm Trung Cộng (TC) phải nhột mà chùn bước xâm lăng phần nào.

3. Hoa Kỳ đang kéo dần VN vào vòng ảnh hưởng của mình và tách dần ảnh hưởng của TC – vốn gần như tuyệt đối trong 3 thập niên vừa qua đối với VN.

4. Thông điệp khéo léo của TT Obama sẽ giúp cho những thành phần muốn thoát Trung cảm thấy yên tâm hơn để nhích gần tới Hoa Kỳ hơn, và làm teo dần nhóm “bám Trung”.

5. Chưa bao giờ mà thông điệp tự do, dân chủ và nhân quyền lại được phổ biến mạnh mẽ và rộng khắp tại Việt Nam như trong mấy ngày qua. Dù truyền thông “lề đảng” cố gắng che đậy, khỏa lấp, nhưng các bản dịch nguyên văn bài nói chuyện của TT Obama đã được phổ biến tràn lan. Các nhà đấu tranh dân chủ đã không phải vất vả chống đỡ với công an, như đã từng xảy ra, để đưa thông điệp này đến tận tay các gia đình và đồng bào cả nước. Không người dân nào đọc hay lưu trữ bài diễn văn này sẽ bị quy kết là phản động vì đã do chính ông khách mà nhà nước mời tới trình bày công khai trước một cử tọa nhiều nghìn người bao gồm cả các giới chức cao cấp của chế độ.

6. Chưa bao giờ mà người dân được thể hiện lòng mình một cách hồn nhiên và chính thức như vậy, với hàng trăm ngàn người tràn ra đường chào đón TT Obama. Rõ ràng là họ đã ôm lấy những giá trị phổ quát mà Hoa Kỳ là biểu tượng, những giá trị mà chế độ CSVN luôn nỗ lực ngăn cấm và xuyên tạc. Đối nghịch lại, chưa bao giờ, và sẽ không bao giờ, mà một lãnh đạo của chế độ hiện nay được người dân chào đón, thương quý như ông Obama. Song song với việc đồng loạt tẩy chay cuộc bỏ phiếu Quốc Hội giả hiệu của CSVN ngày 22-5, đồng bào đã có dịp bỏ phiếu bằng chân khi rầm rộ xuống đường chào đón TT Obama tại Sài gòn và Hà nội.

7. Chưa bao giờ mà thế giới chú tâm đến vấn đề vi phạm nhân quyền ở Việt Nam tới như vậy. Hầu hết các cơ quan truyền thông quốc tế đều đi tin về chuyến viếng thăm VN của TT Obama và phê phán hồ sơ nhân quyền của Hà Nội. Chế độ CSVN đã tự lột mặt nạ mình khi bắt cóc và ngăn cản các nhà hoạt động đến gặp TT Obama, đã vô tình soi sáng chính nghĩa mà các nhà hoạt động đang theo đuổi, và làm sáng danh những người mà chế độ luôn dán nhãn “phản động”, “khủng bố” và đối xử như kẻ thù truyền kiếp.

8. Ông Obama xuất hiện ở VN như làn gió mát giữa trưa hè, đem đến một nguồn hy vọng mới, một nếp sống mới, một con người mới tượng trưng cho những văn minh, tiến bộ, nhân bản và cơ hội mà người dân Việt Nam đang mong vươn tới. Ông là hiện thân của tất cả những gì tốt đẹp và ngược lại với mọi thứ xấu xa, lạc hậu mà đất nước chúng ta đang phải gánh chịu dưới ách thống trị của đảng quyền cộng sản.

Sau không khí tươi vui, hào hứng chào đón TT Obama của mấy ngày qua, trở về với thực tại đau thương trước mặt vẫn là môi trường sống của VN đang bị đầu độc trầm trọng, đời sống của người dân bị đe dọa nặng nề với những khó khăn chồng chất. Và những người VN quan tâm rủ nhau xuống đường vẫn sẽ được “đón tiếp” bằng dùi cui, bắp thịt và đạn cay, vẫn bị lôi kéo, khiêng ném lên xe côn an như những con vật. Nhưng càng trấn áp thì càng làm người dân thêm quyết tâm, nhất là với niềm lạc quan mà TT Obama vừa đem lại.

Hãy cùng nhau khai dụng bối cảnh mới, tâm lý mới, niềm hy vọng và nguồn sinh lực mới, với những thuận lợi như đã chia sẻ để dấn bước đem lại những thay đổi tốt đẹp cho đất nước. Hãy nắm vững trong tay vận mệnh của chính mình và tương lai con cháu.

Trần Diệu Chân
25-5-2016