Năm 2018 Hà Lan đã phải đóng cửa nhà tù vì…không có tội phạm để nhốt. Nhiều quốc gia Hòa bình trên thế giới như Nhật, Sing, Đan Mạch, Bỉ, Canada, Úc, Áo, Thụy Điển… có tỉ lệ người tội phạm không đáng kể.
Để thấy thành tựu của một quốc gia, có thể chỉ cần nhìn vào hệ thống nhà tù. Đó là nơi phản ánh thành tựu về con người, về an sinh, là dấu chỉ về văn hóa, văn minh. Đó chính là phẩm cách quốc gia.
Thành tích của quản trị đất nước không phải ở chỗ bắt được nhiều tội phạm, mà là không sản sinh ra tội phạm, không có cơ hội cho con người phạm tội, không có lý do cũng như động cơ gây tội ác. Tại sao tham nhũng ở VN ngày càng tăng cả về số lượng lẫn tính chất; và đặc biệt đáng sợ, gần đây là những vụ án rúng động trong hai ngôi đền Giáo dục và Y tế xuất hiện dày đặc? Đó là một biểu hiện của sự sa đọa nhân tính, là biểu trưng của tha hóa, là điển hình của sự đánh mất tính người. Nó là thước đo lương tri của một dân tộc.
Càng bắt được nhiều, vì thế, chỉ càng chứng tỏ sự thất bại ở chiều sâu của khai minh. Trong 10 năm, 20 năm, rừng bị phá có thể trồng lại, sông biển bị ô nhiễm có thể làm sạch, nghèo rồi có thể giàu nhưng sự tha hóa của con người trong một quốc gia thì có thể mất hàng trăm năm, trải qua nhiều thế hệ.
“Dân gian, quan tham”. Khi nguồn tài nguyên gốc – tài nguyên con người – đã bị tàn phá thì đất nước ấy không có tương lai, “đường về nô lệ” ngắn lại; cánh cửa của đói nghèo, ô nhiễm, loạn lạc mở toang.
Chúng ta đang đánh mất con người, để về một thế giới không có con người./.
Thái Hạo