Vì sao Quỹ 50K được Giải thưởng Nhân quyền Lê Đình Lượng 2019?

Diễm Thi, RFA

Giải Thưởng Nhân Quyền Lê Đình Lượng năm 2019 được Đảng Việt Tân trao cho Nhóm Cứu Giúp Tù Nhân Lương Tâm 50K (Quỹ 50K).

Theo Đảng Việt Tân, mục tiêu của giải thưởng nhằm đề cao sự hy sinh và việc làm của những cá nhân hay tổ chức đang miệt mài tranh đấu cho nhân quyền của dân tộc Việt Nam. Ban giám khảo gồm Luật Sư Alinda Vermeer, Luật Sư Lê Công Định, Luật Sư Allen Weiner, Giám Đốc Đài Truyền Hình SBTN – ông Trúc Hồ và Nhà Giáo Phạm Minh Hoàng.

Hai tiêu chuẩn được đưa ra để tuyển chọn, là quá trình tranh đấu cho nhân quyền tại Việt Nam; và một số hoạt động hay thành quả nổi bật.

Ông Hoàng Tứ Duy, Phát ngôn nhân Đảng Việt Tân cho biết lý do vì sao Quỹ 50K được chọn:

“Đảng Việt Tân thành lập Giải thưởng Nhân quyền Lê Đình Lượng để vinh danh các nỗ lực cổ võ cho nhân quyền trong nước. Chúng tôi đã mời một số nhân sĩ người Việt và người ngoại quốc để tham gia ban giám khảo. Lý do chọn Quỹ 50k là vì trong bối cảnh đang có sự đàn áp khốc liệt ở trong nước thì việc hỗ trợ các tù nhân lương tâm và thân nhân của họ là việc làm rất cần thiết.”

Hoạt động của quỹ 50K

Quỹ 50K” được bà Nguyễn Thúy Hạnh, một nhà hoạt động xã hội tại Hà Nội thành lập vào ngày 30 tháng 4 năm 2018 để giúp đỡ các tù nhân lương tâm với việc kêu gọi mỗi người trong cộng đồng đóng góp một số tiền nhỏ, chỉ 50 nghìn đồng, cho quỹ này để trả tiền luật sư cho ba nhà hoạt động là thầy giáo Vũ Hùng, Mục sư Nguyễn Trung Tôn và ông Phạm Văn Trội.

Cho đến nay quỹ đã giúp đỡ được khoảng 200 tù nhân lương tâm, cựu tù nhân lương tâm và gia đình họ tại Việt Nam.

Ngoài việc chia sẻ vật chất, Quỹ 50K còn có thăm hỏi các gia đình, động viên và an ủi tinh thần người thân của các tù nhân lương tâm với phương châm “Mỗi một đóng góp cho Quỹ là một lá phiếu, là một cánh tay giơ lên ủng hộ cho Tự Do, Dân Chủ, thêm một người đang bước qua nỗi sợ hãi.”

Bà Trần Thanh Thuỷ, vợ Tù nhân lương tâm Lê Quý Lộc chia sẻ với RFA:

“Thật sự hồi đầu tôi bị suy sụp tinh thần. Gia đình xa lánh, không ai chia sẻ với tôi hết. Chị Hạnh rất là tuyệt vời!

Quỹ này giúp cho gia đình tù nhân lương tâm về mặt kinh tế và tinh thần. Nó giúp mình mạnh dạn để đấu tranh, không còn sợ sệt nữa. Chị Hạnh là người đã lấy hết những sợ sệt ban đầu của tôi.”

Chị cho biết thời gian đầu nhận trợ giúp từ quỹ này, chị bị chính quyền làm khó và đe dọa không cấp giấy cho chị vô tù thăm chồng. Chị thẳng thắn trả lời Quỹ 50K giúp chị chi phí thăm chồng.

Ông Nguyễn Văn Cu, cha của anh Nguyễn Văn Thuận bị án tù 3 năm ở Phan Rí do đi biểu tình chống Luật đặc khu năm 2018 cũng bày tỏ cảm xúc của mình về Quỹ 50K và chị Thúy Hạnh:

“Em rất mừng. Rất cảm ơn. Không bao giờ em trả ơn nổi. Chị gửi hàng tháng hoặc hai tháng một lần. Em chưa bao giờ gặp mặt chị Hạnh mà chỉ biết mặt qua Facebook, mà em lại không biết chữ. Suốt cuộc đời em không bao giờ em quên ơn chỉ. Con em ra tù em sẽ báo chị Hạnh, mời chỉ tới nhà em.”

Cũng bày tỏ cảm xúc của mình khi nhận trợ giúp từ Quỹ 50K và chị Thúy Hạnh, bà Nguyễn Thị Được, mẹ của Hồ Thanh Tâm cũng bị án 3,5 năm tù do biểu tình cho biết:

“Đầu tiên chỉ gửi về cho 8 đứa, mỗi đứa 3 triệu về địa chỉ của em để em đi phát, công an nó theo dõi nó bắt, nó hết mấy chục triệu luôn. Em nói với công an là tiền này người ta cho chứ tui đâu có ăn cắp ăn trộm hay bán xì ke má túy gì đâu mà mấy ông bắt.

Quỹ 50K giúp cho nhiều gia đình có con cái đi tù vì biểu tình nên ai cũng biết ơn rất nhiều. Nó giúp cho chi phí thăm nuôi nên đỡ nhiều lắm.”

Còn bà Đinh Thị Xa, vợ Mục sư Đinh Diêm ở miền núi Quảng Ngãi, án tù 16 năm. Gia đình bà bị công an địa phương cô lập, bản thân bà từng bị công an đe dọa khi nhận tiền từ Quỹ 50K:

“Trước đây công an họ làm khó lắm. Công an và chính quyền địa phương đe dọa là nếu tôi còn nhận tiền của quỹ tù nhân lương tâm 50k thì họ bắt tôi giống chồng tôi luôn. Bây giờ ổn rồi không thấy làm khó nữa.”

Với người nhận quỹ thì như vậy, hoạt động của Quỹ 50K cũng gặp rất nhiều khó khăn từ chính quyền nhưng bà Thúy Hạnh vẫn tiếp tục hoạt động đầy tính nhân bản này. Với Giải thưởng Nhân quyền lần này, liệu hoạt động của quỹ có gặp khó khăn hơn từ chính quyền hay không?

Ông Hoàng Tứ Duy nhận định:

“Chúng tôi không coi đó là vấn đề là vì thời gian qua Quỹ 50K đã thật sự gặp khó khăn. Chúng ta cũng thấy hàng trăm người yêu nước thuộc nhiều tổ chức bị trù dập, bị bỏ tù vì nhiều lý do. Điều đó cho thấy đảng Cộng sản Việt Nam muốn trù dập ai thì trù dập. Điều chúng tôi hy vọng là qua giải thưởng này, thêm nhiều người cả trong và ngoài nước biết đến Quỹ 50K, và sẽ tạo thêm phương tiện cũng như sự hỗ trợ cho quỹ này để hoạt động và đối phó với sự trù dập trong nước hiện nay.”

Theo thông báo trên trang mạng của Đảng Việt Tân, buổi trao Giải thưởng Nhân Quyền Lê Đình Lượng 2019 sẽ được tổ chức vào lúc 12 giờ 30 ngày 15 tháng Mười Hai năm 2019 tại London, Anh Quốc.

Theo lẽ thường, khi trao giải thì người trúng giải – ở đây bà Nguyễn Thúy Hạnh, người thành lập Quỹ 50K – sẽ có mặt để nhận giải. Liệu bà Hạnh sẽ có mặt tại London vào ngày 15 tháng 12 tới đây hay không? Ông Hoàng Tứ Duy cho hay:

“Đây là giải thưởng do Đảng Việt Tân thành lập và khi trao giải thì chúng tôi rất muốn có mặt chị Thúy Hạnh tại London, nhưng việc đi lại từ trong nước cũng phức tạp, nên có lẽ quý vị nên theo dõi buổi lễ trao giải sắp tới để biết hết nội dung hôm đó.”

Nhà hoạt động môi trường Lê Đình Lượng bị Tòa án Tỉnh Nghệ An tuyên mức án 20 năm tù giam và 5 năm quản chế tại phiên sơ thẩm hôm 16 tháng 8 năm 2018 với cáo buộc “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” theo điều 79 Bộ luật hình sự cũ năm 1999. Phiên phúc thẩm hôm 18 tháng 10 năm 2018 giữ y án.

Trước khi tòa nghị án, ông Lê Đình Lượng nói lời sau cùng: “Việc tôi làm lịch sử sẽ phán xét! Tôi rất vui lòng ở trong lao tù nếu như đất nước tôi lớn lên, có tự do, dân chủ!”

Trước đó một ngày, ngày 17 tháng 10 năm 2018, Human Rights Watch ra thông cáo báo chí kêu gọi Việt Nam hủy bỏ bản án hà khắc 20 năm đối với nhà hoạt động dân chủ và môi trường Lê Đình Lượng.

Phó giám đốc Văn Phòng Châu Á của Human Rights Watch, ông Phil Robertson, nêu rõ trong thông cáo rằng bản án 20 năm tù mà tòa sơ thẩm tuyên cho ông Lê Đình Lượng là một trong những bản án hà khắc nhất trong quá trình đàn áp của Việt Nam đối với những nhà hoạt động ôn hòa.

Diễm Thi

Nguồn: RFA