Tôn Hoa Sen và thép Formosa Ninh Thuận: “Trở vô trở ra vẫn thằng cha lúc nãy!” (*)

Việc này Hà Tĩnh, các cơ quan chức năng của Chính phủ, kể cả An ninh Quốc phòng và lãnh đạo Chính phủ không lẽ không biết gì. Nếu biết, vì sao chúng ta để Trung Quốc Đại lục đầu tư vào một vị trí cực kỳ nhạy cảm về an ninh quốc phòng như Vũng Áng và Cảng nước sâu Sơn Dương, một trong 2 cảng nước sâu tốt nhất của Việt Nam và khu vực? Vì sao các nhà lãnh đạo và các cơ quan đảng lại phải dấu diếm chuyện Trung Quốc Đại lục đầu tư vào đây đến mức phải có văn bản khẳng định không có Công ty Trung Quốc nào tham gia vào dự án thép Vũng Áng trong sinh hoạt các chi bộ đảng ở Hà Nội sau khi xẩy ra thảm họa môi trường biển? Chỉ có những người biết rất rõ một khi để Trung Quốc chi phối những dự án như thế này sẽ gây ra những hệ lụy khôn lường đối với lợi ích quốc gia nên mới phải dấu diếm như vậy mà thôi. Phải chăng, đây mới là nguyên nhân cốt tử để lãnh đạo vẫn quyết liệt bảo vệ Formosa ngay cả khi chính Formosa chí ít cũng là một chủ thể gây ra thảm họa môi trường ở 4 tỉnh miền Trung giống như cái cách khá phổ biến lâu nay trong việc vi phạm pháp luật trên lĩnh vực xây dựng là “phạt rồi cho tồn tại”!

Thảm họa môi trường mà Formosa và có thể cả các “nhà thầu phụ” nào đó (như ông Chủ tịch Formosa Đài Loan đã hé lộ) gây ra là quá nghiêm trọng, không chỉ đối với môi trường biển mà đối với toàn bộ cuộc sống của hàng triệu cư dân ven biển của 4 tỉnh miền Trung. Lòng dân đã quá phẫn nộ, một chừng mực nào đó đã được bày tỏ qua các cuộc biểu tình bất bạo động. Đó là hành động chính đáng của người dân, là dấu hiệu của tiến bộ xã hội chúng ta. Các cấp ủy đảng và chính quyền cần biết rằng không phải ai phẫn nộ, ai bức xúc bất bình cũng đi tham gia biểu tình. Đáng lẽ chính quyền phải đứng về phía người dân để xem xét và xử lý vấn đề một cách công khai minh bạch, đúng luật và hợp lòng dân thì đâu đó, chính quyền không những ngăn cản mà còn đàn áp người dân là điều rất phi lý.

Đến nay, câu chuyện về thảm họa do Formosa gây ra chưa phải đã giải quyết xong như một số quan chức Chính phủ đã nói công khai, những lời nói rất bất ổn cả về mặt khoa học cũng như trách nhiệm chính trị của một đảng cầm quyền. Với quy mô và tính chất nghiêm trọng của thảm họa, cần phải khởi tố vụ án để điều tra chứ không thể tin vào mấy lời hứa hão huyền của chính thủ phạm đã gây ra thảm họa. Không vì bất kỳ lý do gì không đóng cửa nhà máy, không phải tạm thời mà là vĩnh viễn chấm dứt hoạt động của dự án thép Formosa Vũng Áng. Xin các vị lãnh đạo đừng đưa ra những lý do về sự ảnh hưởng của chính sách thu hút đầu tư, về quan hệ đối ngoại hay về cái gì đi nữa. Chẳng vì cái gì hơn là vì lợi ích của nhân dân và đất nước Việt Nam. Cùng với đó là chính quyền 4 tỉnh miền Trung phải chủ động hết lòng hỗ trợ pháp lý để nhân dân thực hiện quyền khởi kiện Formosa, kẻ đã gây ra tai họa đối với chính người dân ở các tỉnh này. Chỉ như thế mới bàn đến chuyện bồi thường bao nhiêu, bồi thường những cái gì và cho ai chứ không thể coi 500 triệu đôla là tiền bồi thường được. Chúng ta quản trị một quốc gia thời hiện đại mà cứ theo lối quản lý một gia đình, không thượng tôn quyền của người dân, không thượng tôn pháp luật thành ra làm cho xã hội ngày càng loạn, dân càng bị đè nén áp bức, bất công, những kẻ nhiều tiền thành kẻ nhiều quyền càng lộng hành, kể cả họ là đối tác nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam, điều mà ở các nước có trình độ phát triển cao hơn không thể chấp nhận được.