“Nhập gia tùy tục” là câu thành ngữ mà quốc gia nào cũng có chứ không phải chỉ riêng Việt Nam. Tiếng Anh có câu tương đương là “When in Rome, do as the Romans do”. Ý nói là khách luôn phải là người theo luật chơi của chủ. Bằng ngược lại, khách đến mà thay vai trò chủ, không sớm thì muộn khách sẽ làm chủ.
Nhớ xem phim Tam Quốc, khi Tôn Quyền đến phủ Chu Du, thì lập tức Tôn Quyền ngồi vào ghế chủ còn Chu Du phải xuống ngồi ở vị trí khách. Đây là quân thần nói theo quan hệ giữa họ, còn nói cho mộc mạc thì đó là chủ tớ.
Người ta nói, không ai dốt bằng người không muốn học, không ai điếc bằng kẻ không muốn nghe, và không ai đuôi bằng kẻ không muốn thấy. Đó là sự mặc định một sự bất biến suy nghĩ, sự mặc định này rất nguy hiểm nó biến con người tự nhốt mình vào một giá trị cố định. Khi bạn luôn mặc định là mình nô lệ thì bạn mãi là nô lệ. Và tất nhiên khi dân tộc mặc định mình là dân tộc nhược tiểu thì muôn thuở dân tộc Việt sẽ là nhược tiểu. Khi chính quyền mà xem mình là một nước yếu phải nhịn, nhưng nhịn đến độ để ngoại bang tới thể hiện tư cách người chủ trên đất nước này thì không sớm thì muộn, nó cũng sẽ là chủ.
Dân Việt mặc áo No U bị bắt tống giam, dân Tàu sang việt Nam mặc áo hình lưỡi bò thì không dám động đến. Đến tên của kẻ giết ngư dân mình cũng không dám nêu thì đấy là không là một sự mặc định vị trí nô lệ của chính quyền Việt Nam trước ngoại bang thì đó là gì? Rồi dân Trung Quốc đến Việt Nam dựng lên một khu riêng cấm người Việt bén mảng mà vẫn không sao, thì đó không phải thái độ làm chủ của dân Trung Quốc là gì? Khi khách đến, họ thấy anh chấp nhận thái độ làm chủ của họ, thì thế nào họ cũng tìm mọi cách để làm chủ anh.
Điều đáng buồn là người Trung Quốc họ đến Việt Nam với tư thế ông chủ thấy rõ, còn thái độ của chính quyền Việt Nam luôn tỏ ra mềm yếu không những với Trung Cộng mà còn với cả dân Trung Cộng không, thì vậy, với sự cai trị của CS liệu VN có thoát khỏi kiếp nô lệ ngoại bang không? Khi anh là chủ nhà mà lại tự mặc định rằng anh là tớ của khách thì chắc chắn rằng, đến một lúc nào đó khách cũng sẽ làm chủ nhà anh thôi./.