Nobel Hòa Bình 2023

Timothy Trinh

Narges Mohammadi, nhà hoạt động người Iran đang bị cầm tù, đã được trao Giải Nobel Hòa bình năm 2023 vào hôm thứ Sáu, 06.10.2023.

Giải thưởng Nobel Hòa bình năm nay được coi là sự tôn vinh đối với Phụ nữ, Sự sống, Tự do (Woman, Life, Freedom) ở Iran, một phong trào đã làm rung chuyển giới giáo sĩ vào năm ngoái nhưng đã bị đàn áp khiến nhiều nhà hoạt động bị giết hoặc bị bỏ tù.

Bà Mohammadi, 51 tuổi, là một trong những nhà hoạt động nhân quyền hàng đầu, người vận động cho quyền của phụ nữ và bãi bỏ án tử hình cũng như cải thiện điều kiện nhà tù ở Iran.

Berit Reiss-Andersen, chủ tịch Ủy ban Nobel Na Uy, người công bố giải thưởng ở Oslo, cho biết: “Giải thưởng này trước hết là sự công nhận công việc rất quan trọng của cả một phong trào ở Iran với người lãnh đạo không thể tranh cãi của họ, Narges Mohammadi”.

Theo Reiss-Andersen, bà Mohammadi đã bị bỏ tù 13 lần và bị kết án 5 lần. Tổng cộng, bà đã bị kết án 31 năm tù. Lần giam giữ gần đây nhất đã xảy ra khi bà bị bắt vào năm 2021 sau khi tham dự lễ tưởng niệm một người thiệt mạng trong các cuộc biểu tình trên toàn quốc. Bà đã bị giam giữ tại Nhà tù Evin khét tiếng của Tehran, nơi các tù nhân bao gồm những người có quan hệ với phương Tây và các tù nhân chính trị.

Đây là lần thứ năm trong lịch sử 122 năm của giải thưởng, giải Nobel Hòa bình được trao cho một người đang ở tù hoặc bị quản thúc tại gia.

Ravina Shamdasani, phát ngôn viên của văn phòng nhân quyền Liên Hợp Quốc tại Geneva cho biết: “Tấm lòng dũng cảm và quyết tâm của phụ nữ Iran khi đối mặt với sự trả thù, đe dọa, bạo lực và giam giữ là rất đáng chú ý. Chúng tôi kêu gọi thả bà ấy và thả tất cả những người bảo vệ nhân quyền khác bị giam giữ ở Iran”.

Bà Mohammadi là người phụ nữ thứ 19 đoạt giải Nobel Hòa bình và là người phụ nữ Iran thứ hai, sau nhà hoạt động nhân quyền Shirin Ebadi đoạt giải năm 2003./.