“Hai Nhựt” là bí danh của ông Lê Thanh Hải, một cựu ủy viên Bộ Chính trị, và là người gây nhiều nợ máu với cư dân trong dự án quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm.
“Hồi anh Hai còn là bí thư quận 5, cấp trưởng phó phòng bên chính quyền như tụi tôi dễ gì gặp được ổng. Sáng, ổng ngồi trong xe hơi chạy thẳng vào trụ sở, đầu tóc luôn láng mướt là một đặc điểm nổi bật của anh Hai. Trong các văn bản, tôi nghe bên văn thư nói là ổng có thói quen bút phê và để cấp phó ký phát hành. Ổng ít ký trực tiếp. Sau này lên ủy ban trên thành phố, ổng cũng giữ thói quen này nên trong vụ Thủ Thiêm, tìm một quyết định nào có chữ ký của Hai Nhựt là khó lắm…”. Ông Đ., nguyên phó Phòng Công nghiệp quận 5, kể.
Chiều ngày 14-8 tại họp báo ở Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị quận 2 về thực hiện kết luận thanh tra Chính phủ vụ Thủ Thiêm, ông Võ Văn Hoan – phó chủ tịch UBND TP.HCM có trả lời báo chí chung chung rằng, “Trung ương đang xem xét vai trò, trách nhiệm cụ thể của từng cựu lãnh đạo TP.HCM theo diện trung ương quản lý liên quan đến sai phạm ở Thủ Thiêm”.
Các vị cựu lãnh đạo TP.HCM được cho là liên quan đến quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm thuộc diện Bộ Chính trị và Ban Bí thư quản lý, gồm có: ông Trương Tấn Sang (1992 – 1996), ông Võ Viết Thanh (1996 – 2001), ông Lê Thanh Hải (2001 – 2006), ông Lê Hoàng Quân (2006 – 2015). Liên đới có 25 phó chủ tịch UBND TP.HCM qua các thời kỳ.
Trong danh sách vừa nêu thì ông Lê Thanh Hải được cư dân Thủ Thiêm tố cáo đích danh là ‘đầu dây mối nhợ’, là kẻ thủ ác gây bao cảnh lầm than, kể cả những cái chết tức tưởi của người dân Thủ Thiêm.
Đại diện cư dân Thủ Thiêm nói rằng ở cuộc họp báo chiều 14-8, chính quyền đã cố tình tạo ra luồng thông tin là nằm ngoài ranh quy hoạch chỉ có khoảng 4,39 ha, khu phố 1, phường Bình An, để sau đó báo chí rút tít tựa như kiểu ‘chính quyền ban ơn’: “Vụ Khu đô thị mới Thủ Thiêm: Phương án bồi thường có lợi cho dân” – báo Thanh Niên. “Khắc phục vi phạm Thủ Thiêm: Người dân khu 4,3ha được bồi thường có lợi” – báo Tuổi Trẻ. “Bồi thường có lợi nhất cho người dân Thủ Thiêm” – báo Pháp Luật. “TP.HCM sẽ bồi thường theo hướng có lợi cho người dân ở Thủ Thiêm” – Thời báo Kinh tế Sài Gòn.
“Hồ sơ toàn bộ vụ việc cho thấy phần đất tại 5 khu phố thuộc phường An Khánh, Bình An và Bình Khánh, quận 2 đều nằm ngoài ranh quy hoạch, chứ không chỉ khu 4,3 ha”. Những nhà báo ‘đeo bám’ vụ quy hoạch Thủ Thiêm đều chung nhận định như vậy, nên họ ngờ vực nội dung cuộc họp báo do ông Võ Văn Hoan chủ trì, có dấu hiệu làm nhẹ đi tội trạng của Hai Nhựt.
Trong kết luận kiểm tra của Thanh tra Chính phủ công bố ngày 07-09-2018, về việc khiếu nại của công dân ở dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm, thì dưới ‘triều đại của Lê Thanh Hải’ (sau khi rời ghế chủ tịch UBND TP.HCM, Hai Nhựt ngồi tiếp vào ghế Bí thư Thành ủy TP.HCM suốt gần 10 năm), sai phạm không chỉ ở con số 4,39 ha.
Theo đó, chính quyền TP.HCM đã bỏ qua phần thủ tục luật định là lập, thẩm định, trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch chung 1/5000 đối với khu tái định cư, mà trực tiếp ban hành quy hoạch chi tiết 1/2000 đối với 42 ha thuộc khu tái định cư.
Không chỉ vậy, tổng diện tích đất đã được chính quyền TP.HCM quy hoạch, bố trí tái định cư phục vụ cho khu đô thị mới Thủ Thiêm chỉ có 46,1 ha, còn thiếu 113,9 ha như phê duyệt của Chính phủ, và sau đó thì ém nhẹm luôn.
Đáng nói là trong phạm vi 5 phường ngoài ranh khu đô thị mới Thủ Thiêm, mặc dù đã được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch khu tái định cư 160 ha, nhưng chính quyền TP.HCM đã giao đất cho 51 dự án để đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng, khu vui chơi giải trí, công trình công cộng… với tổng diện tích khoảng 144,6 ha. Hậu quả là không còn đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
Chưa kể là một số dự án sau kiểm tra đã phát hiện chính quyền TP.HCM không thực hiện lập, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/2000 trước khi giao đất, nhưng vẫn được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 để các dự án tiến hành đầu tư xây dựng.
Trong dự án thu hồi đất ở khu công nghệ cao TP.HCM tại quận 9 cũng được coi là một phiên bản khác của Thủ Thiêm dưới ‘triều đại Hai Nhựt’.
Luật sư Trần Thành nhận định khá gay gắt, rằng với các quy định pháp luật trước đây cũng như hiện nay, chính quyền TP.HCM hoàn toàn có đủ cơ sở pháp lý để xử lý các sai phạm tại Thủ Thiêm một cách công bằng cho người dân Thủ Thiêm, mà không cần phải chờ đợi kết luận hay chủ trương gì từ trung ương. Vấn đề nằm ở chỗ người có trách nhiệm giải quyết có đủ bản lĩnh để xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật hay không?.
“Nếu đúng như lời của ngài phó chủ tịch Võ Văn Hoan, ‘Trung ương đang xem xét vai trò, trách nhiệm cụ thể của từng cựu lãnh đạo TP.HCM…’, thì sòng phẳng ở đây là truy cứu luôn trách nhiệm về quản lý nhân sự của Bộ Chính trị và Ban Bí thư tương ứng với từng thời kỳ lãnh đạo TP.HCM. Giáo bất nghiêm, sư chi đọa. Lẽ đó nên không thể chỉ có sai phạm mỗi ủy viên Bộ Chính trị Lê Thanh Hải trong vụ Thủ Thiêm”. Luật sư Trần Thành kết luận.
Người đứng đầu đảng cộng sản Việt Nam thời kỳ ủy viên Bộ Chính trị Lê Thanh Hải gây nợ máu với cư dân Thủ Thiêm là Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh.
Trích thông cáo báo chí họp báo về tiến độ, kết quả thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ tại khu đô thị mới Thủ Thiêm, chiều 14-08-2019:
“2. Về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư: UBND thành phố đã thành lập ngay Tổ công tác liên ngành do chủ tịch UBND quận 2 làm tổ trưởng để nghiên cứu, rà soát hồ sơ bồi thường, điều kiện, hoàn cảnh và đề xuất chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với hộ gia đình, cá nhân và tổ chức bị thu hồi đất, theo đó:
2.1 Về phương án giải quyết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với phần đất diện tích khoảng 4,39 ha, khu phố 1, phường Bình An nằm ngoài ranh quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm:
UBND thành phố đã chỉ đạo Tổ công tác liên ngành và các đơn vị có liên quan xây dựng lại phương án thực hiện, theo đó phải đảm bảo các nguyên tắc: Đủ cơ sở pháp lý, phù hợp với thực tiễn và được đại đa số người dân đồng thuận. Trước khi xây dựng phương án phải tổ chức tiếp xúc lại với 331 hộ dân để xác định rõ bao nhiêu hộ dân chấp thuận hoán đổi đất, bao nhiêu hộ dân nhận tiền làm cơ sở thực hiện xây dựng phương án.
Hiện nay, chủ tịch UBND quận 2 (tổ trưởng Tổ công tác) đã thực hiện xong việc tiếp xúc 305/331 (26 hộ chưa đến tiếp xúc, bao gồm bốn hộ dân đã nhận thư mời). Trên cơ sở kết quả tiếp xúc với các hộ dân nêu trên, Tổ công tác đã hoàn chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân tại phần diện tích nêu trên, báo cáo UBND thành phố trình Hội đồng nhân dân thành phố trong phiên họp bất thường gần nhất thông qua, làm cơ sở để triển khai thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ dân trong phần đất diện tích khoảng 4,39 ha, khu phố 1, phường Bình An theo quy định”./.