MLDI gửi kiến nghị đến Ủy Ban Điều Tra LHQ về Giam Giữ Tùy Tiện: Trường hợp TNLT Lê Đình Lượng

Ngày 18 tháng 10 năm 2018

Tổ chức Sáng Kiến Bảo Vệ Pháp Lý Truyền Thông (Media Legal Defence Initiative – MLDI) đã gởi kiến nghị đến Ủy Ban Điều Tra Liên Hiệp Quốc Về Giam Giữ Tùy Tiện (United Nations Working Group on Arbitrary Detention – UNWGAD), kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho ông Lê Đình Lượng, người vừa bị kết án 20 năm tù tại Việt Nam.

Ông Lượng, 52 tuổi, là một nhà báo công dân và là một nhà hoạt động môi trường và chính trị. Vào thời điểm bị bắt giữ, ông là thành viên của Việt Nam Canh Tân Cách Mạng Đảng (“Việt Tân”), một tổ chức đấu tranh ôn hòa nhằm xây  dựng nền dân chủ bền vững tại Việt Nam. Trong công việc báo chí của mình, ông Lượng đã viết về các vụ vi phạm nhân quyền ở Việt Nam và đã nói về nhu cầu cải cách dân chủ. Trong những năm qua, các hoạt động truyền thông và xã hội của ông Lượng đã khiến ông bị nhà cầm quyền để ý. Ông đã bị công an theo dõi, bị hành hung và đánh đập tàn nhẫn cùng với các nhà hoạt động nhân quyền khác.

Vào tháng 7 năm 2017, ông Lượng đã bị lực lượng an ninh tỉnh Nghê An bắt giữ và buộc tội “thực hiện các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Đây là cáo buộc thường được Chính phủ Việt Nam xử dụng đối với các nhà báo và các nhà hoạt động nhân quyền lên tiếng tố cáo hành vi tham nhũng và sự thiếu khả năng của giới chức cầm quyền. Việc bắt giữ ông là hệ quả của việc ông đã tham gia các chiến dịch phản đối thảm họa môi trường Formosa năm 2016. Thảm họa này đã làm chết hàng trăm tấn cá và hủy diệt sinh kế của hàng ngàn ngư dân dọc bờ biển dài 200 km của Việt Nam. Ngay sau cơn thảm họa đó, ông Lượng đã vận động để các ngư dân phải được bồi thường và tham gia các cuộc biểu tình công khai phản đối công ty đã thải chất độc hại ra biển bất hợp pháp.

Sau khi bị bắt, ông Lượng đã bị tạm giam hơn 12 tháng và bị kết án vào ngày 16 tháng 8 năm 2018. Các thủ tục tố tụng đã tạo sự quan ngại vì bị đánh giá là hoàn toàn không công bằng. Ông bị kết án 20 năm tù giam và 5 năm quản chế sau đó. Bản án của ông Lượng được cho là một trong những bản án hà khắc nhất dành cho một tù nhân chính trị ở Việt Nam trong vài năm qua. Bản án đã được tuyên phán trong cùng ngày sau phiên tòa xét xử chỉ kéo dài hơn năm tiếng đồng hồ.

Kể từ khi ông Lượng bị bắt vào tháng 7 năm 2017, đã có những báo cáo từ các thành viên gia đình và các nhóm hoạt động nhân quyền rằng ông đã bị ngược đãi trong tù. Gia đình ông không được phép thăm ông và chính quyền đã không cho phép ông được nhận thuốc men cần thiết. Sức khỏe của ông đã trở nên tồi tệ hơn bởi các điều kiện giam cầm.

Kiến nghị này là kiến nghị mới nhất trong một loạt các trường hợp mà MLDI đã đệ trình, thay mặt cho các nhà báo và các nhà hoạt động nhân quyền Việt Nam.

Trong một tuyên bố ​​trước đây chỉ trích sự đàn áp của Việt Nam đối với các nhà báo, UNWGAD đã lưu ý rằng, “việc cầm tù có hệ thống ngày càng gia tăng hoặc sự tước đoạt nghiêm trọng các quyền tự do khác, vi phạm các quy định của luật pháp quốc tế, có thể cấu kết thành tội ác chống nhân loại”. Tuy nhiên Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng đàn áp các nhà báo và các nhà hoạt động khác, những người đã thực hiện quyền tự do biểu đạt của họ một cách hợp pháp. Ông Lượng là nạn nhân mới nhất của việc tước đoạt công lý một cách trắng trợn. Ông là một trong nhiều nhà báo Việt Nam bị kết án với những cáo buộc được tạo dựng lên liên quan đến các vấn đề an ninh quốc gia, và bị cầm tù để ngăn chặn việc chỉ trích chính phủ. Trong những tháng gần đây, hai trong số những nhà báo này đã được thả và bị trục xuất khỏi nước.

Hiện có hơn 100 tù nhân lương tâm đang bị giam cầm trong các nhà tù Việt Nam. Thông qua kiến nghị này, Ủy Ban Điều Tra LHQ Về Giam Giữ Tùy Tiện cần phải buộc chính phủ Việt Nam chịu trách nhiệm, nhận định rằng việc giam giữ ông Lượng là tùy tiện và trái với luật pháp quốc tế, và nhận định rằng – theo đúng như các ghi nhận trước đây của UNWGAD –  chính sách giam giữ các nhà báo và các nhà bảo vệ nhân quyền một cách có hệ thống của Việt Nam là một tội ác chống lại nhân loại.

MLDI xin chân thành cám ơn các sinh viên đã tham gia trong chương trình Luật về Tự Do Diễn Đạt ở đại học Edinburgh, phân khoa Luật, đã giúp đỡ trong trường hợp này.

***

Nguyên bản Anh ngữ: Petition filed at the UNWGAD on behalf of jailed journalist and activist Lê Đình Lượng

(BBT Web Việt Tân chuyển ngữ)