Khi cái ác và sự vô cảm đang lồ lộ hàng ngày

Từ vài hôm nay, hình ảnh thương tâm của con hải cẩu bị một số ngư dân vùng biển Bình Thuận đánh chết đang lang truyền trên báo chí và internet. Đây là chú hải cẩu vẫn thường lên bờ biển nô đùa cùng người dân và trẻ em tại đây. Có nhận xét cho rằng có thể do hải cẩu phá lưới và ăn cá của ngư dân đặt ven bờ nên đã bị đánh chết.

Những ngày cuối năm 2016, có lẽ không ai trong chúng ta không khỏi xót xa, bức xúc và phẫn nộ khi xem đoạn phim về con bò mẹ bị chặt gãy chân, lết đi tập tễnh trên đường phố Đà Nẵng, lẽo đẽo theo sau là bê con mới sinh được vài tuần. Cái tội của nó là đã đi rong và ăn rau trong vườn nhà người khác. Và để «  trả thù  », người ta đã dùng dao chặt vào khớp chân và đứt đuôi nó. Chỉ có sư vô cảm mới thúc đẩy con người ta trở nên tàn ác như thế  !

Thật đau đớn khi chứng kiến những hình ảnh phản cảm trên. Nhưng nếu bình tâm suy nghĩ lại thì chúng ta có thể hiểu rằng mọi hành động tội ác mà con người đang đối xử với động vật chỉ là vô nghĩa so với những gì mà chính con người vẫn đang hàng ngày độc ác với nhau. Dường như xã hội ngày càng trở nên bạo lực và cái ác vẫn đang nhởn nhơ hoành hành hơn bao giờ hết. Đâm chém, cướp giựt, đánh đấm, băng đảng lộng hành, gieo bao kinh hoàng cho người dân lương thiện.

Khắp mọi miền đất nước, có nơi nào được gọi là bình an  ? Những giá trị đạo đức ngày càng bị tha hóa, băng hoại và phá hủy. Nền móng nhân văn của xã hội đang bị chà đạp bởi mãnh lực của đồng tiền, của sự ích kỷ, của những đặc quyền, vụ lợi, của danh vọng, của sự thành công bằng mọi giá, của sự bất công, chênh lệnh giàu nghèo trong xã hội đang gia tăng một cách đáng sợ.

Hình ảnh những kẻ trộm chó bị dân chúng đánh đến chết khi bị bắt  ; những tay giang hồ nào đó đã «  thay trời hành đạo  » khi truy tìm ra người bố nhẫn tâm đánh đập con mình và cho hắn ta một bài học bằng những cú đá, những cái tát hay những người dân vô tội (hoặc dẫu có phạm tôi đi chăng nữa) bị công an đánh đến chết là những minh chứng sống động cho thực trạng của một xã hội bệnh hoạn. Niềm tin vào cái gọi là pháp luật không hề tồn tại. Luật pháp chỉ đứng về những kẻ mạnh, những kẻ có tiền. Họ dùng những đồng tiền dơ bẩn, cướp đoạt trện xương máu của người dân để thao túng, lũng đoạn xã hội. Người dân «  thấp cổ bé họng  » luôn bị gạt bỏ ra ngoài rìa cuộc sống, như thể họ chỉ là những kẻ đang ăn bám, là những côn trùng, sâu bọ nhớp nhúa đáng ghét, đáng bị xóa sổ khỏi cuộc đời này  !

Con người độc ác, tàn nhẫn với nhau chỉ vì miếng cơm manh áo. Họ sẵn sàng «  giết nhau  » một cách vô tư qua thực phẩm, thức uống hàng ngày. Bước vào chợ là sa vào một thế giới của những chất độc hóa học. An toàn thực phẩm chỉ còn là khái niệm lỗi thời. Bằng mọi giá, người ta pha trộn muôn vàn hóa chất vào thức ăn, rau cỏ, trái cây, nước uống để moi tiền, bất chấp tính mạng của khách hàng. «  Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi  » mới là tôn chỉ trong một xã hội vô cảm, nơi mà lòng tham, quyền lực và mãnh lực của đồng tiền mới chính là thước đo cho mọi giá trị đạo đức  !

Cái ác đang lồ lộ xuất hiện hàng ngày trong mọi ngóc ngách của xã hội. Hệ thống pháp luật của một chế độ độc tài đã và đang góp phần tạo nên những bất mãn, những uất hận nơi người dân. Cả một hệ thống tư pháp lại bỏ mặc những quyền lợi chính đáng của đại bộ phận dân chúng. Chúng ta thấy rõ bản chất vô trách nhiệm của nhà cầm quyền trong thảm họa ô nhiễm môi trường do công ty Formosa gây ra dọc theo vùng biển miền Trung. Đến tận bây giờ, sau gần 9 tháng, vẫn chưa có một kết luận khoa học nào được cho là thỏa đáng về những hậu quả nghiêm trọng do Formosa gây ra đối với môi trường biển và cuộc sống của người dân tại đây. Các thế hệ mai sau sẽ phải sống như thế nào khi biển cả bị chất thải chứa độc tố tàn phá  ? Nghề đánh bắt cá từ muôn đời gắn liền với những người dân vùng ven biển chẳng lẽ sẽ bị xóa sổ  ? Bao câu hỏi, bao trăn trở không chỉ của riêng vùng biển miền Trung mà còn của cả một đất nước, một dân tộc, của cả những thế hệ mai sau vẫn còn đó, trước thái độ dửng dưng của nhà cầm quyền. Như thể mạng sống của vài trăm ngàn người dân chỉ đáng với 500 triệu đô la đền bù, đi thẳng vào hầu bao của những kẻ đang lãnh đạo đất nước này  !

Đó mới chính là thứ tội ác man rợ nhất mà người dân đang hàng ngày phải chứng kiến, phải đương đầu, phải hứng chịu. Thứ tội ác, thoạt đầu tinh vi, nhưng năm tháng trôi qua, đã trở nên công khai giáng xuống đầu cả một dân tộc. Một cách có hệ thống, nhà cầm quyền chỉ biết sử dụng quyền lực và pháp luật để làm giàu cho những kẻ lãnh đạo, để bảo vệ cho những thành phần thân chế độ. Pháp luật không còn là khái niệm của công lý. Nó cũng không còn là nơi nương tựa của người dân lương thiện. Ngược lại, dựa vào nó, nhà cầm quyền tha hồ trấn áp, bắt bớ, giam cầm, hành hung những ai dám đương đầu, dám đấu tranh cho một xã hội công bằng. Pháp luật đồng nghĩa với sự tồn tại của đảng, của chế độ, của nhà nước.

«Thượng bất chính, hạ tắc loạn»; khi nhà cầm quyền đối xử một cách tàn ác với đồng bào thì chính người dân cũng phải nương tựa vào những thứ «  luật rừng  » để giải quyết mọi mâu thuẫn xung đột. Máu có đổ, mạng người có mất cũng chẳng sao, miễn là họ trút hết cơn tức giận lên đầu đối thủ. Bạo lực là thứ ngôn ngữ chung mà con người ngày nay đã thấm nhuần và cũng là thứ vũ khí duy nhất để bảo vệ cho…chính mình!

Có người thương tiếc cho con bò bị chặt chân hay con hải cẩu bị đánh chết. Họ bảo nhau rằng giá gì chúng đừng sinh ra hay trôi dạt đến đất nước Việt Nam thì có lẽ chúng đã không có một kết cục đáng thương như thế. Chính đáng đấy, nhưng trong một xã hội mà tính ngay thẳng, sự chân chính, tính lương thiện, sự đồng cảm,… không còn là những giá trị đạo đức để duy trì sự ổn định thì thân phận của một con vật có đáng gì so với chính tính mạng của mỗi chúng ta!

Đáng thương chăng là dân tộc Việt đã không may mắn khi phải hứng chịu sự cai trị hà khắc của một thể chế chính trị luôn lấy bạo lực làm kim chỉ nam cho sự tồn tại cũng như mọi hành động. Một chính quyền luôn gạt bỏ những quyền lợi quốc gia và một cách trực tiếp, ngăn cản tiến trình phát triển của đất nước.

Chỉ bao giờ cái ác ở thượng tầng không còn nữa, khi ấy chúng ta mới tìm lại được những giá trị nhân văn, yếu tố tiên quyết cho sự tái thiết một xã hội vị tha và thiện lương.

Lâm Bình Duy Nhiên
4/1/2017
(© Đàn Chim Việt)