Ông Nguyễn Phú Trọng đang muốn gì?

Mặc dù đã loại được ông Nguyễn Tấn Dũng trong Đại hội 12 để giành ghế Tổng Bí Thư và giữ cho phe đảng tồn tại thêm 5 năm nữa từ 2016 đến 2021, nhưng ông Nguyễn Phú Trọng thực sự không an tâm.

Thứ nhất, trong hơn 9 năm làm Thủ Tướng và gần 10 năm giữ trách vụ Phó Thủ tướng dưới thời Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải, ông Nguyễn Tấn Dũng đã có một ảnh hưởng chính trị rất lớn trong bộ máy chính phủ lẫn ở trong các doanh nghiệp nhà nước, nhiều khi vượt lên trên ảnh hưởng của Tổng bí thư.

Thứ hai, tuy đã rời khỏi vị trí quyền lực, ông Dũng đã để lại một dàn nhân sự đàn em chịu ơn về sự cất nhắc vào các trách vụ béo bở, và nhất là cùng chia nhau lợi ích ở trong các cơ quan chính phủ và doanh nghiệp. Thành phần này sẽ tìm mọi cách chống lại những áp lực của phe đảng, nhất là những thay đổi của tân Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, để củng cố và tạo thành thế lực ngầm cho ông Dũng.

Thứ ba, trong gần 95 tỷ Mỹ Kim đầu tư của ngoại quốc rót vào Việt Nam dưới thời ông Dũng làm Thủ Tướng, chắc chắn có vài chục tỷ Mỹ Kim đã chạy vào túi riêng của những đàn em, và chính những người này đã tạo thành một phe phục vụ cho ông Dũng một cách trung thành mà ông Trọng năm 2012 gọi nó là “lợi ích nhóm”. Với những số tiền có được, phe nhóm ông Dũng dư sức khuynh loát giới truyền thông để tạo ra những lùng bùng nội bộ.

Thứ tư, khác với những nhân vật lãnh đạo cao cấp khác, gia đình ông Nguyễn Tấn Dũng có một vị trí đặc biệt. Người con gái lớn của ông Dũng nắm giữ một công ty tài chánh lớn và lại thành hôn với một doanh nhân làm ăn thành công, có quốc tịch Mỹ, nên nếu gia đình có bị nạn vẫn có thể thoát sang Hoa Kỳ. Không những thế, ông Dũng còn có người con trai đang là Ủy viên trung ương kiêm Bí thư Tỉnh Kiên Giang, nơi mà gia tộc của ông Dũng xây dựng bao đời. Muốn đụng đến ông Dũng, ông Trọng không thể làm ngơ vị trí của Nguyễn Thanh Nghị đang là Bí thư Kiên Giang.

Với thế lực của ông Nguyễn Tấn Dũng như vậy, quả thật, đó là mối đe dọa cho phe đảng. Bởi vì ông Trọng năm nay đã cao tuổi (73 tuổi), không còn sức lực để đi hết 5 năm. Nếu ông Trọng nghỉ hưu giữa nhiệm kỳ, người kế nhiệm nhiều phần là Đinh Thế Huynh – đang là Thường trực Ban bí thư – lên thay thế. Tuy nhiên, tư thế chính trị của ông Đinh Thế Huynh quá yếu sẽ không đủ sức đương đầu với phe Nguyễn Tấn Dũng.

Qua một số động thái của ông Nguyễn Phú Trọng trong vài tháng qua, người ta thấy là ông Trọng đang dùng chước “đả thảo kinh xà”, có nghĩa là “đánh cỏ động rắn” – tấn công vào xung quanh kẻ địch khiến chúng hoảng sợ mà lộ diện, nhằm gây rối loạn đàn em ông Dũng.

Ông Nguyễn Phú Trọng đang cho báo chí lề đảng phanh phui bốn vụ án: Vụ ai đứng đàng sau che chở cho Trịnh Xuân Thanh được luân chuyển về làm Phó chủ tịch tỉnh Hậu Giang sau khi làm thất thoát 3.200 tỷ đồng ở PVC. Vụ cất nhắc Vũ Quang Hải lên làm Phó Tổng Giám Đốc công ty Sabeco có đúng quy trình hay do chỉ thị của nguyên Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng – bố ruột của Vũ Quang Hải. Vụ khai thác mỏ vonfram tại Núi Pháo do công ty Masan của đại gia Nguyễn Đăng Quang phụ trách có đúng quy trình hay được bao che bởi gia đình Nguyễn Tấn Dũng. Vụ Tổng công ty Mobifone mua lại 95% cổ phần công ty AVG với giá 8.900 tỷ đồng trong khi giá trị thực của AVG chỉ khoảng 1.800 tỷ đồng. Vụ mua bán này là do công ty Bản Việt cùa con gái ông Nguyễn Tấn Dũng làm môi giới.

Đương nhiên sẽ còn một số vụ án mà ông Nguyễn Phú Trọng có thể cho phanh phui tiếp để tạo rối loạn trong nội bộ phe ông Nguyễn Tấn Dũng, nhưng ít ra qua 4 vụ án đang được điều tra hiện nay cho thấy hai điều.

Một là ông Trọng cho đánh thẳng vào Bộ Công Thương, nơi được coi là có quan hệ mật thiết với gia đình ông Nguyễn Tấn Dũng. Bộ Công Thương là nơi quản lý nhiều Tập đoàn kinh tế và Tổng công ty có số vốn đầu tư lớn nhất, và cũng là nơi “làm thất thoát” tiền của dân nhiều nhất so với các Bộ hay những doanh nghiệp nhà nước khác. Hơn thế nữa, Bộ Công Thương cũng là nơi mà khối nhân sự đàn em ở trong phe ông Dũng đông nhất.

Hai là ông Trọng bắt đầu cho điều tra về những liên hệ làm ăn, môi giới của bà Nguyễn Thanh Phượng, con gái ông Dũng, với những doanh nghiệp nhà nước hay những dự án cấp quốc gia. Mục tiêu điều tra không nhằm xách nhiễu bà Phượng, mà là tìm ra những lý cớ hầu dẫn đến quyết định không cho công ty tài chánh Bản Việt của bà Nguyễn Thanh Phượng làm ăn với doanh nghiệp nhà nước nữa.

Nếu làm được điều này, ông Trọng và phe đảng mới hy vọng chiếm thế thượng phong trong kế sách “đả thảo kinh xà”. Nhưng ông Dũng tuy đã về hưu, sẽ không im lặng đứng nhìn đàn em của mình bị tấn công, rối loạn. Liệu ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ cứu đàn em của mình bằng chước gì?

Tóm lại, thế trận mà ông Nguyễn Phú Trọng đang bày ra dưới danh nghĩa “làm trong sạch đảng”, thực chất chỉ là chiêu bài mà các phe lợi dụng để tấn công nhau. Làm sao có thể trong sạch đảng khi đảng chính là phương tiện kiếm sống của những nhóm quyền lực.