RFA
Người đồng bào Ê-đê ở xã Ea Bhốk (huyện Cư Kuin) phản đối dự án xả thải vào hồ, hàng chục cảnh sát cơ động (CSCĐ) được điều đến trấn áp khiến nhiều người bị thương và bị bắt giữ trong ngày 21/4.
Theo chính quyền tỉnh Đắk Lắk, dự án Hệ thống thoát nước Khu Trung tâm hành chính huyện Cư Kuin được thực hiện nhằm đưa nước mưa từ các cơ quan của huyện vào hồ Ea M’tá, xã Ea Bhốk.
Tuy nhiên, người dân xung quanh hồ phản đối dự án vì lo ngại rằng nước thải sẽ bị đưa vào hồ cùng với nước mưa, có thể gây ô nhiễm môi trường cũng như gây ngập lụt ở khu vực gần hồ.
Trong hai ngày 20 và 21/4, hàng chục CSCĐ với dùi cui và khiên chắn đi trên nhiều xe chở quân đến để trấn áp người dân và giúp cho việc thực hiện phần cuối cùng của dự án, đó là tuyến đường mòn ra cửa xả đổ ra hồ Ea Mtá với chiều dài hơn 870 mét, chiều rộng 10 mét.
Theo video cung cấp bởi người dân địa phương, hàng chục CSCĐ đối đầu với người dân địa phương cầm cờ đỏ sao vàng và đa số họ là phụ nữ, những người muốn ngăn cản việc thực hiện dự án. Những người dân này sống ở thôn 5 và buôn Ea M’tá, xã Ea Bhốk.
Trong video, những người phụ nữ bản địa trao đổi với nhau bằng tiếng Ê-đê, nhưng có lúc nghe thấy họ nói tiếng Kinh rất rõ:
“Chúng tôi kiên quyết bảo vệ không cho UBND huyện đổ nước thải vào hồ . Chúng tôi sống chết tại đây, hôm nay chúng tôi phải giải phóng.
Người dân chúng tôi cương quyết bảo vệ, cương quyết bảo vệ!”
Một phụ nữ nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) trong điều kiện ẩn danh vì lý do an ninh vào ngày 24/4:
“Khi người dân chúng tôi kéo ra khu vực thi công, cảnh sát cơ động chặn chúng tôi lại. Họ dùng dùi cui và roi điện để tấn công chúng tôi.
Họ đánh đập làm bị thương bảy người, trong đó có ba người phải nhập viện với các vết thương ở đầu, miệng, tai, và vai.
Có một phụ nữ đang mang thai tháng thứ hai bị cảnh sát xô ngã, một phụ nữ khác bị gãy vai, người bị ngất vì bị cảnh sát chích roi điện. Một người đàn ông bị cảnh sát quật ngã rồi dùng chân đá vào đầu và gây chảy máu tai và răng. Công an còn bắt giữ 12 người rồi đưa họ về đồn công an xã.”
Người phụ nữ này cho biết ba người nhập viện sẽ trở về nhà trong chiều ngày 24/4 trong khi những người bị bắt lên đồn công an xã được thả về trong cùng ngày (21/4) sau khi phải viết giấy cam kết không phản đối dự án, nếu phản đối nữa sẽ bị bắt bỏ tù.
Người này cho hay trong mấy ngày qua, dự án tiếp tục được thực hiện vì người dân không được phép đến gần.
Chúng tôi gọi điện và gửi email cho ông Bùi Hồng Quý- Chánh văn phòng Uỷ ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk và Uỷ ban Nhân dân huyện Cư Kuin để kiểm chứng thông tin nhưng không nhận được phản hồi.
Theo truyền thông Nhà nước, dự án Hệ thống thoát nước Khu Trung tâm hành chính huyện Cư Kuin với tổng mức đầu tư gần 36,7 tỷ đồng được UBND tỉnh phê duyệt năm 2019. Dự án là đường dẫn nước mưa có chiều dài toàn tuyến gần bốn km, có điểm đầu tuyến là trụ sở Ban Chỉ huy Quân sự huyện (Tỉnh lộ 10) đến điểm cuối tuyến là mương thoát nước đổ ra hồ Ea M’tá, xã Ea Bhốk.
UBND tỉnh cũng đã thành lập Tổ công tác khảo sát lại tác động môi trường, mức độ an toàn hồ đập và tác động đến đời sống người dân trong khu vực đối với dự án. Theo kết quả khảo sát, dự án được cho là không ảnh hưởng đến môi trường, đất đai, khí hậu, nguồn nước sinh hoạt của người dân xung quanh.
Tuy nhiên, theo người dân địa phương, việc khảo sát này không phản ánh đúng thực tế.
Ông Y Quynh Buon Dap, một nhà hoạt động nhân quyền và quyền tự do tôn giáo đang tị nạn tại Thái Lan, cho rằng người dân ở thôn 5 và buôn Ea M’tá phản đối dự án trên vì lo ngại về môi trường và kinh tế của họ.
Ông cho phóng viên biết, lo ngại của người dân bắt nguồn từ việc chính quyền trên thực tế không đi khảo sát kỹ lưỡng các khu vực sau này có ảnh hưởng bởi dự án.
Trong ngày 20/4, chính quyền địa phương nêu quyết tâm sẽ thi công phần còn lại của dự án, coi mọi hành động cản trở việc thi công là trái pháp luật. Theo báo chí Nhà nước, chính quyền cảnh báo sẽ trừng phạt nghiêm khắc những người phản đối, tuy nhiên không đề cập gì đến vụ đàn áp trong ngày 21/4./.