FBI truy nã tiến sĩ Việt Nam rửa tiền 3 tỷ USD qua Bitcoin

Trần Quí Thường (VNTB)

Cục Điều tra liên bang Hoa Kỳ (FBI) truy nã tiến sĩ Nguyễn Quốc Minh vì cáo buộc người này là chủ mưu vụ rửa tiền Bitcoin trị giá 3 tỉ USD. Cộng đồng mạng đặt nghi vấn đối tượng này rửa tiền cho ai, có liên quan tới các quan chức cộng sản Việt Nam hay không?  Và liệu nhà cầm quyền Việt Nam có che giấu hoặc bao che cho tội phạm này không?

Những cáo buộc về đối tượng Nguyễn Quốc Minh

Ngày 15/3, FBI thông báo việc truy nã đối tượng Nguyễn Quốc Minh nằm trong một cuộc điều tra rửa tiền liên quan sàn tiền điện tử ChipMixer, sàn này đã xử lý hơn 3 tỷ đô la giao dịch bất hợp pháp. Cảnh sát Hình sự Liên bang Đức đã tịch thu các máy chủ phụ trợ, đánh sập ChipMixer và tịch thu hơn 46 USD triệu tiền điện tử.

Giấy chứng minh nhân dân do ông này gửi cho sàn giao dịch tiền điện tử Binance cho thấy Nguyễn Quốc Minh sinh ngày 21/10/1973, nguyên quán ở Dĩnh Kế, Bắc Giang. Đăng ký hộ khẩu thường trú tại A10, lô 9, khu ĐTM Định Công, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội, Việt Nam.

Theo thông tin truy nã, đối tượng này có nơi sinh tại Quảng Bình, là người tạo và vận hành cơ sở hạ tầng trực tuyến được ChipMixer sử dụng, đồng thời quảng cáo dịch vụ này trên internet. Minh được đào tạo cơ bản về kỹ thuật tiền mã hóa, trước đây từng làm việc trong lĩnh vực giải mã thông tin liên lạc và trinh sát mạng. Minh có bằng tiến sĩ về kỹ thuật điện tử ở Đài Loan.

Từ tháng 8/2017 đến tháng 3/2023, Nguyễn Quốc Minh tham gia hoạt động trái pháp luật trên ChipMixer. ChipMixer là nền tảng “trộn” giao dịch của nhiều người dùng, từ đó xoá sạch dấu vết giao dịch, che giấu nguồn gốc của tiền mã hóa. Các giao thức này vốn được tạo ra để bảo vệ danh tính và quyền riêng tư cho người sử dụng, song lại bị nhiều nhóm tội phạm lợi dụng cho hoạt động bất hợp pháp.

Theo công ty luật Pennsylvania, Nguyễn Quốc Minh có thể phải đối mặt với mức án tối đa là 40 năm tù, cùng các tội danh đánh cắp danh tính và điều hành một doanh nghiệp chuyển tiền không có giấy phép. Hoa Kỳ cáo buộc rằng ông ta đã quảng cáo giao thức trực tuyến và tư vấn cho khách hàng về cách vượt qua xác minh danh tính (KYC) và luật chống rửa tiền (AML).

Phó Giám đốc FBI Paul Abbate tuyên bố: “Chúng tôi sẽ không cho phép tội phạm mạng trốn tránh hậu quả do hành động phi pháp mà chúng gây ra. Chống lại tội phạm mạng đòi hỏi mức độ hợp tác cao nhất giữa tất cả các đối tác thực thi pháp luật. FBI sẽ tiếp tục nâng cao các mối quan hệ đối tác đó và tận dụng tất cả các công cụ có sẵn để xác định, bắt giữ và quy trách nhiệm cho những kẻ xấu cũng như chấm dứt hoạt động bất hợp pháp của chúng.”

Dư luận Việt Nam về vụ rửa tiền chấn động này

Sau khi thông tin truy nã được đăng tải, người dùng mạng xã hội Việt Nam đã dậy sóng với những hoài nghi về việc đối tượng này có rửa tiền cho quan chức cộng sản Việt Nam hay không. Tuy nhiên Cơ quan Hợp tác thực thi pháp luật – Liên minh châu Âu (Europol) và Bộ Tư pháp Hoa Kỳ chỉ buộc tội ChipMixer rửa tiền cho giới buôn ma túy, tin tặc của quân đội Nga, và tội phạm mạng Triều Tiên.

Một số bình luận cho rằng cơ quan chức năng Việt Nam sẽ có động thái bảo vệ vả che giấu cho Nguyễn Quốc Minh, giống như những tội phạm người Việt Nam trước đây đã phạm tội tại Hoa Kỳ. Một người dùng facebook so sánh trường hợp này với hacker Hiếu PC hồi năm 2020.

Hacker Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) sau khi thụ án 7 năm tù ở Mỹ, đã về Việt Nam và được cơ quan nhà nước trọng dụng, trở thành chuyên gia kỹ thuật tại Trung Tâm Giám Sát và An Toàn Không Gian Mạng Quốc Gia (NCSC). Việc trả tự do sớm cho Ngô Minh Hiếu được chính quyền Mỹ nhận xét là “một trong những tên trộm khét tiếng nhất từng được ân xá trong nhà tù liên bang”. Mặc dù vậy báo chí Việt Nam lại ca ngợi hacker này như là một anh hùng trong lĩnh vực an ninh mạng.

Khi đối chiếu với trường hợp Hiếu PC, dư luận phỏng đoán rằng Nguyễn Quốc Minh rất có thể sẽ được lãnh đạo nhà nước Việt Nam trọng dụng. Với khả năng của mình, Minh hoàn toàn có thể giúp các quan chức tham nhũng của đảng cộng sản thực hiện các phi vụ rửa tiền, hạ cánh an toàn.

Link thông báo của FBI: https://www.fbi.gov/wanted/cyber/minh-quoc-nguyen/download.pdf