Khi độc tài diệt độc quyền

Phạm Nhật Bình – Việt Tân

Đế chế Trung Cộng trong những năm gần đây hãnh diện về sự tồn tại của mình nhờ vào sự phát triển của cái gọi là tư bản nhà nước, trên nền tảng chấp nhận tư bản tư nhân trong vòng kiểm soát của đảng Cộng Sản. Nhưng đây là hai con đường ngược chiều mà sự kết hợp của nó làm nổi bật sự thất thế của đảng Cộng Sản trước con đường phát triển bao trùm của kinh tế thị trường lên hoạt động xã hội.

Trong lúc ấy, Tập Cận Bình sau 8 năm cầm quyền qua hai kỳ đại hội đảng 18 và 19, đã thi hành chính sách tập trung quyền lực tuyệt đối trong tay từ quân đội, công an, chính trị, trường học, kinh tế, thương mại và tài chính. Những ai chống lại đường lối của Tập lập tức bị coi là phản động, phản quốc và bị đưa vào tù.

Hai vụ án chính trị năm 2013 và 2015 là hai vụ án điển hình trong chiến dịch “đả hổ, diệt ruồi, săn sói, quét muỗi” giúp Tập loại trừ Bạc Hy Lai và Chu Vĩnh Khang, củng cố được quyền lực cao nhất kể từ thời Mao Trạch Đông. Chu Vĩnh Khang, Bí Thư Ủy Ban Chính Trị và Pháp Luật của đảng được mô tả là người đỡ đầu cho Bạc Hy Lai, hai nhân vật thách thức quyền lực Tập Cận Bình. Quyền lực ấy đã được hội nghị đảng lần thứ XIX năm 2017 khẳng định bằng cách đưa Tư tưởng Tập Cập Bình vào Điều Lệ Đảng.

Nhưng ngày nay ở Trung Quốc chỉ trong vòng chưa tới 10 năm, có một thế lực tư bản đỏ đã lớn lên khá nhanh nhờ vào internet và buôn bán trên mạng. Những đại gia này thông qua chính sách tư bản tư nhân để xây dựng xã hội chủ nghĩa mang màu sắc đặc trưng Trung Quốc, đã tạo được những đế chế đáng gờm đối với đảng Cộng Sản Trung Quốc.

Đó là những Alibaba, Tencent, ByteDance, Huawei, Ant Group mà thương vụ của nó chi phối thị trường nội địa như những gương mặt lớn không thể thiếu. Đứng đầu những đại gia này là Alibaba ngành thương mại điện tử thành lập năm 1999, sau 20 năm doanh số bán lẻ chỉ trong “ngày độc thân năm 2020” lên tới 56 tỷ đô-la.

Những đế chế này đang tiếp tục lớn lên và bành trướng sang nhiều lãnh vực kinh doanh khác. Quy mô thương mại khổng lồ của nó khiến khuôn khổ ràng buộc của chế độ cộng sản không còn thích hợp. Tư bản tư nhân tuy vẫn tôn trọng sự giám sát của chính phủ, nhưng bắt đầu lách luật để tiếp tục phát triển theo chiều hướng kinh tế thị trường.

Vốn là lãnh đạo của một quốc gia độc tài độc tôn nhất thế giới, Tập Cận Bình không chịu thua, ra tay siết chặt hơn nữa Luật chống độc quyền. Một dự thảo luật do cơ quan quản lý nhà nước về quy chế thị trường Trung Quốc (SAMR) soạn ra nhằm ngăn chận sự thống trị thị trường hay cản trở cạnh tranh công bằng.

Tập dùng luật mới này như một công cụ để trói tay những anh tư bản đỏ không biết nghe lời phải nằm trong vòng tay của đảng, muốn xây dựng những đế chế cho riêng mình. Mà Tập lo xa cũng đúng, vì những đế chế này đã nắm một lượng tài chính khổng lồ, lại nắm phương tiện internet ảnh hưởng tới toàn xã hội. Họ chỉ cần hô hào hay ngưng một cái là xã hội đảo điên…

Vì thế không ai ngạc nhiên khi Tập ra lệnh điều tra Jack Ma, người sáng lập Alibaba và công ty Ant Group hoạt động trong lãnh vực tín dụng, tài chính về tội chống độc quyền. Mức phạt 500 ngàn nhân dân tệ (76.500 USD) mà Cơ Quan Quản Lý Thị Trường Trung Quốc phạt Alibaba chỉ là một số tiền tương đối nhỏ. Nhưng nó báo trước rằng các con đường tiến lên của các đại công ty đã bị đảng rào đón bằng cách áp dụng một đạo luật mới mà không ai có thể kêu ca.

Cuối năm 2020 đã có quá nhiều chuyện liên quan đến tham vọng của Trung Quốc, từ Hong Kong đến cục xương khó nuốt Đài Loan, đặt ra những thách thức không nhỏ cho Bắc Kinh. Nhưng Tập Cận Bình vẫn phải lo chuyện chống độc quyền để giữ chặt độc tài, nhằm bảo vệ sự toàn vẹn của “giấc mơ Trung Quốc.”

Phạm Nhật Bình