Nên phát huy “ngoại giao công chúng”

TS Đinh Hoàng Thắng – Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hà Lan

Trần Quyết Chiến, tay cơ billiard Việt Nam, ngày 23/9 đã bỏ giải đấu ở Thượng Hải về nước, vì Trung Quốc đã “lén” chiếu đường đứt khúc chín đoạn vào buổi truyền hình về trận đấu. Vậy là công chúng bình thường cũng có thể có cách riêng để thể hiện lòng tự tôn dân tộc, bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Truyền thông trong nước mấy hôm rầy cũng “nóng lên” trên các trang mạng. Hầu hết các tờ báo bất kể lớn hay nhỏ, đều đưa tin nổi bật về vụ “Quyết Chiến với lưỡi bò”. Dư luận chung thán phục, ca ngợi ý thức công dân cao của cá nhân snooter, cũng có nhiều lời ghi tặng huấn luyện viên trưởng đội tuyển billiard TP.HCM Nguyễn Việt Hòa.

Mặc cho vấn đề Biển Đông căng thẳng nhưng tại khóa họp 78 của ĐHĐ/LHQ vừa qua, lần đầu tiên, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã không đề cập đến các hành động Trung Quốc liên tục đưa các tàu vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Không nói ra nhưng ai cũng hiểu, Việt Nam vừa có bước đột phá trong quan hệ với Mỹ, nên về sách lược, Hà Nội phải cố gắng giữ không khí hòa dịu với Bắc Kinh.

Trong bối cảnh quan hệ CSP sẽ đi vào “pha” thực thi, rõ ràng chỉ một mình ngoại giao nhà nước sẽ không bao hết được sân. Đã đến lúc hãy để người dân được chủ động có nhiều sáng kiến hơn nữa thì lợi ích quốc gia – dân tộc sẽ được bảo đảm thêm bằng các kênh dân sự, uyển chuyển, linh hoạt và hiệu quả không kém.

Trước nay, khái niệm “ngoại giao nhân dân” đã được nói tới nhiều. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh teo tóp hiện nay của xã hội dân sự, “ngoại giao nhân dân”, “ngoại giao công chúng” cần được cập nhật và khuyến khích.

Trong quan hệ với Trung Quốc, nên để người dân có quyền bày tỏ phản đối của mình trước những hành động xúc phạm đến chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, làm tổn hại đến uy tín và lợi ích của tổ chức và cá nhân người Việt Nam. Nếu có chuyện quốc gia đại sự nhưng nhà nước phải tạm thời né tránh, thì hãy để “ngoại giao công chúng” vào cuộc. Câu chuyện về khí phách của Trần Quyết Chiến kể trên là một trong nhiều ví dụ.

Nên chăng sớm có chương trình hành động quốc gia về “Các loại hình ngoại giao công chúng trong kỷ nguyên mới”?

Bài trích đoạn