Ngân sách quốc phòng của Trung Cộng (TC) khác nhau tùy theo nguồn ước lượng và gia tăng hàng năm. Năm 2023, trên giấy tờ ngân sách gia tăng 7.7 phần trăm tính theo dollar lên đến 227.9 tỷ dollar. Nhưng theo phát biểu của Thượng Nghị Sĩ Dan Sullivan dựa theo tin tình báo ngân sách của TC có thể lên đến 800 tỷ dollar.
TC có quân đội hiện dịch 2.3 triệu quân với 500 ngàn quân trừ bị.
TC có kho vũ khí và phương tiện chiến tranh tối tân và hiện đại hơn tất cả các quốc gia khác ở Á Châu. Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London, Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) có hơn hai triệu nam và nữ được đào tạo đang tại ngũ, khiến lực lượng này trở thành lực lượng vũ trang lớn nhất thế giới.
Nhưng cho dù tối tân và đông đảo bao nhiêu cũng không thể so với 27 ngàn đầu đạn nguyên tử, các hạm đội hùng mạnh và 250 sư đoàn bộ binh được trang bị tận răng của Liên Xô trước ngày 25 tháng 12 năm 1991.
Nhưng Liên Xô đã đổ, rồi TC cũng phải đổ.
Bao giờ TC đổ?
Gordon Chang, nhà phân tích kinh tế chính trị đã làm việc 20 năm tại lục địa Trung Quốc, trong tác phẩm The Coming Collapse of China, xuất bản 2001, tiên đoán TC sẽ đổ vào năm 2011.
Lý do, theo Chang trong phần hỏi đáp về tác phẩm của ông, đã viết: “Mao Trạch Đông, người sáng lập ra TC, xây dựng một xã hội bất bình thường và cô lập chính nó từ các quốc gia khác. Hệ thống đó có thể tồn tại mãi cho đến khi TC biệt lập từ thế giới, nhưng những người kế tục Mao đã tìm cách mở cửa ra thế giới bên ngoài. Khi một quốc gia trở nên hội nhập nhiều hơn với các quốc gia khác, một lực đẩy áp dụng cho toàn thế giới – chính trị, kinh tế và xã hội – cũng ảnh hưởng TC. Tại một điểm trong tiến trình này, hệ thống bất bình thường của Mao sẽ bị bỏ rơi vì về căn bản không thích hợp với vai trò mà TC tìm kiếm trong hệ thống quốc tế. Một thời gian ngắn, chính phủ TC sẽ không còn khả năng để đáp ứng với các thách thức của một xã hội mở rộng và năng động.”
TC không đổ như Gordon Chang đoán.
Thận trọng hơn Gordon Chang, công ty Stratfor, một công ty thông tin tình báo chiến lược toàn cầu hiện do George Friedman làm Chủ tịch Chấp hành, trong Dự đoán Thập niên công bố ngày 21 tháng Giêng, 2010 cho rằng nền kinh tế TC sẽ đổ trong vòng 10 năm tới.
Trả lời thay mặt cho Stratfor, Peter Zeihan, phó chủ tịch công ty, giải thích lý do: “Chúng tôi đã phân tích vấn đề này trước đây về một hệ thống kinh tế Trung Quốc bất ổn và chúng tôi nghĩ sự bất ổn đó đạt điểm vỡ khi các mâu thuẫn nội tại của Trung Quốc bùng ra và tan nát.”
TC vẫn chưa đổ theo ước tính của Stratfor.
Tuy nhiên, về thời điểm, dù không xảy ra như Gordon Chang dự đoán hay chưa xảy ra như Stratfor ước tính, cả hai và rất đông các nhà phân tích kinh tế chính trị đều có một nhận xét căn bản rất giống nhau rằng TC sớm muộn cũng sẽ đổ vì phải đương đầu với những khó khăn không thể vượt qua.
Một chế độ khi sinh ra đã mang mầm mống của những mâu thuẫn triệt tiêu có tính bản chất, chế độ đó sẽ phải sụp đổ.
Những vấn đề của TC:
Dân Số Già Nua
Dân số tại các quốc gia tiên tiến có khuynh hướng tăng chậm và điều này có nghĩa tỉ lệ người cao tuổi ngày tăng cao so với thế hệ vừa sanh. Theo ước tính của đề án Pew Research Global Attitudes Project, năm 2050 TC sẽ chỉ tăng 25 triệu so với 400 triệu của Ấn Độ. Các phân tích dân số ước tính TC đang trở nên quốc gia không chỉ già nhất thế giới mà còn già nhanh nhất thế giới. Trong thời gian vài năm nữa, TC sẽ là viện dưỡng lão khổng lồ. Một quốc gia già nua có nghĩa các chi phí an sinh xã hội, dịch vụ y tế cũng gia tăng một cách tương ứng và là một gánh nặng không chịu nổi cho đất nước 1.4 tỉ dân. Lực lượng lao động phần lớn được dùng trong giai đoạn sản xuất dây chuyền, thiếu sáng tạo kỹ nghệ mang tính tiên tiến và khai phá. Phần lớn hàng hóa, dù tiêu dùng hay kỹ thuật cao cấp cũng được phát minh, sáng chế từ nhiều nước khác.
Theo WHO (World Health Organization): “Trung Quốc là một trong những quốc gia có dân số già đi nhanh nhất thế giới. Dân số trên 60 tuổi ở Trung Quốc dự kiến sẽ đạt 28% vào năm 2040 do tuổi thọ cao hơn và tỷ lệ sinh giảm. Sự thay đổi nhân khẩu học to lớn này đặt ra nhiều thách thức và cơ hội mới cho phát triển y tế công cộng và kinh tế xã hội – đặc biệt là phát triển một hệ thống tích hợp phục vụ nhu cầu sức khỏe và xã hội của người cao tuổi, với khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe bình đẳng bất kể khu vực địa lý.”
Tham Nhũng
Tham nhũng xảy ra ở mọi quốc gia trên thế giới nhưng tại các nước do đảng CS cai trị tham nhũng không chỉ trầm trọng mà còn có tính đảng.
Gọi là tính đảng bởi vì tình trạng tham nhũng phát sinh ngay trong lòng cơ chế chính trị, do cơ chế nuôi dưỡng, tràn lan sang các bộ phận của hệ thống và dần dần làm hư thối toàn xã hội.
Đầu năm 2015, trước áp lực quốc tế và sức phản kháng của người dân như mạch nước ngầm đang chuyển động, Tập Cận Bình lo lắng và tuyên bố sẽ đẩy mạnh chính sách chống tham nhũng. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, hành động của họ Tập chỉ nhằm mục đích thanh trừng các phần tử chống đối và củng cố quyền lực cá nhân hơn là gia tăng minh bạch trong chính phủ.
Sự phân cách giàu nghèo xảy ra tại hầu hết các nước phát triển, trong đó, một vài phần trăm người dân sở hữu một nguồn lớn của cải xã hội. Tại TC, chỉ một phần trăm trong tổng số trên một tỉ người sở hữu 40 phần trăm của cải. Điều khác giữa TC và các quốc gia tư bản là số tài sản mà một phần trăm nắm giữ tại TC phần đông là do tham ô, hủ hóa, là do bóc lột máu xương, mồ hôi nước mắt của người dân làm ra.
Thiếu Tính Chính Danh Lãnh Đạo Đất Nước
Theo tác giả Ross Terrill trong tác phẩm The New Chinese Empire tại TC chủ quyền của con người không tồn tại ngay cả trong lý thuyết chứ đừng nói chi là thực tế.
Mọi quyền hạn đều tập trung trong tay đảng nhưng không ai bầu đảng CS, không ai trao cho đảng quyền lãnh đạo. Trong thời kỳ mới mở cửa, người dân tập trung xây dựng cuộc sống sau khi vừa bước ra khỏi thời tem phiếu nên có khuynh hướng chấp nhận hay không quá quan tâm đến việc ai lãnh đạo mình nhưng thái độ đó đang thay đổi nhanh chóng.
Tại TC không có một cơ quan, đoàn thể xã hội nào mà không đặt dưới sự lãnh đạo của đảng CS. Mặc dù quốc gia có nhiều ngàn tờ báo nhưng không có tờ báo nào đưa vấn đề chính sách ra bàn cãi. Khi mức độ hội nhập vào thế giới gia tăng, sự bất mãn trong quần chúng đối với đảng và nhà nước CS cũng gia tăng.
Bất Ổn Xã Hội
Theo Gini Index, tiêu chuẩn đo lường mức độ mất cân xứng trong việc phân phối lợi tức gia đình, TC là một trong số mười phần trăm mất cân xứng nhất trên thế giới. Hiện nay các sinh viên tốt nghiệp đại học không có công ăn việc làm tốt như các thế hệ sinh viên trước đây.
Nhà báo Peter Aitken trích dữ liệu từ Trung Quốc cho biết “ tỷ lệ thất nghiệp của những người từ 16 đến 24 tuổi đã tăng từ 15,3% vào năm 2022 lên mức đáng kinh ngạc là 21,3% vào tháng 6, đánh dấu con số này tăng vọt 25%, theo dữ liệu từ Trung Quốc – mức cao kỷ lục khiến Bắc Kinh ngừng công bố thêm số liệu.” (Peter Aitken, China’s youth unemployment crisis could dent world’s second-biggest economy, FOXBusiness, September 17, 2023)
Các thành phần giàu có đang tìm cách chuyển tiền ra nước ngoài để mua tài sản cố định và tìm cách định cư. TC có nhiều tỉ phú nhất thế giới nhưng đa số dân TC vẫn phải sống với lợi tức trung bình dưới 10 dollar một ngày.
Xã hội bưng bít TC không thể thích nghi với thế giới luôn đổi thay và sinh động. Các chính sách tự diễn biến của các lãnh đạo TC đều có tính cách chiến thuật, phòng thủ, vá víu từng giai đoạn. Trong giai đoạn đầu của toàn cầu hóa TC gặp ít nhiều may mắn về cung ứng hàng hóa rẻ cho thị trường thế giới nhưng về lâu dài khi mức cung cầu được bão hòa, mức độ phát triển kinh tế sẽ chậm lại.
Ô Nhiễm
Đây là lãnh vực mà TC giữ kỷ lục hàng đầu thế giới trong nhiều năm chưa có đối thủ tranh giành được. Điều kiện an toàn hầm mỏ, TC cũng được liệt vào mức tệ hại nhất thế giới. Nước, không khí, kỹ nghệ bị ô nhiễm là nguồn của các bệnh ung thư và các bệnh liên quan đến bộ phận hô hấp. Tuy che đậy, chính phủ TC phải thừa nhận 70% sông, hồ bị ô nhiễm. Năm 2007, World Bank trong một tổng kết đã tố cáo tình trạng ô nhiễm tại TC là lý do làm cho 760 ngàn trẻ em chết non và các bệnh hô hấp khác.
Hai tác giả Joseph Kahn và Jim Yardley của The New York Times trong bài điều tra năm 2007 cho rằng tình trạng ô nhiễm đe dọa vai trò lãnh đạo của đảng Cộng Sản Trung Quốc. Cũng theo bài điều tra này, 500 triệu người dân Trung Quốc không có nước uống an toàn vệ sinh. Chỉ vỏn vẹn 1 phần trăm dân chúng thở không khí với mức độ trong lành tương tự như một người dân Âu Châu thở. Đảng và nhà nước CSTQ công bố hàng loạt các chương trình bảo vệ môi trường nhưng không đạt kết quả bởi vì người dân không có quyền góp ý và báo chí không được phép phê bình.
Chủ Trương Của Mỹ Trước Viễn Cảnh TC Đổ: Một Chính Sách Hai Phương Cách (Dual-Track Policy)
Vì có nhiều ẩn số chưa giải đáp được nên không ai có thể có một câu trả lời dứt khoát TC sẽ chuyển hóa qua tự do dân chủ trong hòa bình hay sẽ trở thành một hay nhiều nước tự do sau một cuộc chiến tranh đẫm máu. Để đáp ứng cả hai tình huống, Mỹ áp dụng Một Chính Sách Hai Phương Cách (dual-track policy) đối với TC.
Giáo sư Aaron L. Friedberg, thuộc đại học Princeton, nguyên Phụ tá An ninh Quốc gia tại văn phòng Phó Tổng Thống Dick Cheney vào năm 2005, giải thích chính sách này gồm hai mặt: vừa hợp tác xuyên qua ngoại giao, mậu dịch, khoa học kỹ thuật và văn hóa giáo dục nhưng đồng thời cũng tăng cường quân sự để đáp ứng với sự gia tăng quân sự của TC trong vùng Đông Á qua các hợp tác quân sự với Úc, Nhật, Nam Hàn và Philippines.
Chủ trương chính sách hai phương cách (dual-track policy) với TC đã chứng tỏ không thành công.
Chính sách đối ngoại của Mỹ thay đổi nhiều từ giữa nhiệm kỳ hai của TT Barack Obama. Hiện nay nghiêng về hướng “ngăn chặn” qua việc thiết lập các liên minh kinh tế quân sự và mở rộng không gian chiến lược từ Á Châu-Thái Bình Dương (Asia-Pacific strategy) sang Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (Indian Pacific Strategy).
Về mặt đối nội, để tồn tại, các cải cách kinh tế chính trị sẽ diễn ra tại TC trước mắt cũng như lâu dài nhưng kinh nghiệm “đổi mới” tại Liên Xô trước năm 1991 cho lãnh đạo CSTQ biết “đổi mới” quá đà sẽ dẫn đến những phản ứng xã hội ngoài tầm kiểm soát của đảng.
Về mặt bang giao quốc tế, TC không hành xử với tư cách một cường quốc có trách nhiệm. Lãnh đạo TC mặc dù mạnh về kinh tế nhưng luôn sống trong nỗi bất an bị Mỹ bao vây và lật đổ.
Lịch sử Trung Quốc cho thấy rất ít khi một biến cố chính trị diễn ra trong êm đẹp. Xác suất rất thấp cho một cuộc cách mạng nhung, cách mạng da cam, hoa lài diễn ra tại TC. Cách mạng tại TC sẽ là cách mạng máu. Vũ khí của giới cầm quyền dù có hiện đại bao nhiêu cũng không thể ngăn chặn được sức mạnh của toàn dân khi họ đã quyết tâm đứng dậy.
Một yếu tố mà lãnh đạo TC không dự đoán được là sự phẫn uất bùng nổ của 1.4 tỉ dân. “Năm nọc độc” như bộ máy tuyên truyền TC gọi gồm Đài Loan, Tây Tạng ly khai, thiểu số Uighurs, Pháp Luân Công, các nhà tranh đấu dân chủ. Trong số đó bốn “nọc độc” nằm ngay trong lục địa và sẽ trở thành lực lượng quyết định số phận của đảng CSTQ.
Mặc dù phong trào CS trên phạm vi thế giới không còn tồn tại, sự cách ngăn về ý thức hệ giữa Hoa Kỳ và TC quá lớn để đặt qua một bên bởi vì ý thức hệ ảnh hưởng đến sự tin tưởng giữa hai chính quyền Điều rõ ràng rằng nếu TC là một quốc gia dân chủ, sự xung đột quyền lợi sẽ không trầm trọng như xung đột giữa Hoa Kỳ dân chủ tự do và Trung Quốc độc tài CS. Khi cách mạng bùng nổ, Hoa Kỳ và Tây Phương, vì lợi ích kinh tế chính trị, sẽ ủng hộ các lực lượng dân chủ.
Điều gì sẽ xảy ra?
TC theo lý thuyết buộc sẽ giảm cường độ các xung đột và tranh chấp với các nước láng giềng để tập trung giải quyết các vấn đề nội bộ. Tuy nhiên, theo Andy Morimoto phân tích trong Can China Fall Peacefully? đăng trong The National Interest ngày 19 tháng 11, 2014, lúc đó TC sẽ phát động chiến tranh để hợp thức hóa vai trò lãnh đạo của đảng CS.
Bằng chứng, trong thập niên 1950, TC, thay vì tập trung tái thiết kinh tế sau cuộc chiến tranh dài, đã phát động chiến tranh Triều Tiên để củng cố vai trò của đảng. “Sự xúi giục của nước ngoài” thường là bình phong để thanh trừng nội bộ đảng.
Theo Andy Morimoto, làm việc tại Hội Đồng Chicago Về Các Vấn Đề Thế Giới, “viễn ảnh hòa bình tại Á Châu không nhiều hứa hẹn” và ông đề nghị chính phủ Hoa Kỳ thay vì dùng hai phương cách nên tập trung vào việc tăng cường quân sự tại Á Châu bởi vì tiên đoán hợp lý nhất vẫn là chiến tranh sẽ bùng nổ trong tương lai.
Lối thoát của Việt Nam?
Để giới hạn hay giảm nhẹ mức ảnh hưởng của chiến tranh, chọn lựa duy nhất của Việt Nam là phải thoát ra khỏi quỹ đạo TC trước khi TC đổ. Không có cánh cửa nào khác hơn là một cuộc cách mạng dân chủ.
Mọi chế độ chà đạp lên quyền con người sớm hay muộn đều phải đổ. Các chế độ CS còn lại như TC, CSVN rồi cũng sẽ phải đổ. Một người yêu nước, khôn ngoan, thức thời là người biết chọn một chỗ đứng, một hướng đi về phía dân tộc để tranh đấu và nếu cần để chết vì tương lai tự do, dân chủ và thịnh vượng cho con cháu mai sau.
Trần Trung Đạo
(Viết thêm từ Chính Luận II “Bánh Mì Ai Cập Cá Việt Nam Khát Vọng Con Người”)
Tham khảo:
– Kuisong, Y. (2002). Changes in Mao Zedong’s Attitude toward the Indochina War, 1949-1973. Woodrow Wilson International Center for Scholars.
– Chang, J., Halliday, J. (2006, November 14). Mao: The Unknown Story. Anchor Books.
– Chang, G. (2001, July 31). The Coming Collapse of China. Random House.
– Stratfor’s Top Predictions for the next decade: China Collapse, Global Labor Shortages, New American Dominance. (2010). http://www.businessinsider.com/stratfor-predictions-for…
– Aging in the U.S. and Other Countries, 2010 to 2050. (2014) http://www.pewglobal.org/…/chapter-2-aging-in-the-u-s…/
– Shambaugh, D. (2014, October 1). China at the Crossroads: Ten Major Reform Challenges. http://www.brookings.edu/…/01-china-crossroads-reform…
– Metz, S. (2014, April 23). U.S. Military Must Prepare for China’s Rise – and Fall. World Politics Review. http://www.worldpoliticsreview.com/…/u-s-military-must…
– Friedberg, A. (2012, October). Bucking Beijing: An Alternative U.S. China Policy. https://www.foreignaffairs.com/…/2012…/bucking-beijing
– Chinese Military. The Lowy Institute. http://www.lowyinstitute.org/issues/chinese-military
– Wong, E. (2014, November 11). In New China, ‘Hostile’ West Is Still Derided. http://www.nytimes.com/…/china-turns-up-the-rhetoric…
– Mackenzie Eaglen (June 16, 2023), China’s Real Military Budget Is Far Bigger Than It Looks,
– Congressional Record (June 1, 2023). Proceedings And Debates Of The 118 Th Congress, First Session, Washington)
– WHO, Ageing and health in China, 1 October 2022.
Leave a Comment