Clemens Wergin (WELT)
Cho đến nay tên lửa hành trình Storm Shadow có tầm bắn xa hơn đáng kể so với bất cứ thứ vũ khí nào mà Ukraine nhận được của phương Tây
Nước Anh đã cung cấp cho Ukraine tên lửa hành trình Storm Shadow. London lại một lần nữa vượt qua ranh giới đỏ của phương tây. Đây là loại tên lửa đầu tiên vươn xa tới tận Crimea và sâu trong lãnh thổ Nga.
Một lần nữa, Anh quốc lại là người tiên phong ở phương Tây khi trang bị cho Ukraine hệ thống vũ khí hiện đại này. Các tên lửa hành trình có thể bay từ 250 đến 300 km – và do đó mở rộng đáng kể tầm bắn của các loại vũ khí phương Tây được chuyển giao cho đến nay. Cho đến nay, các đồng minh, dẫn đầu là người Mỹ, chỉ cung cấp đạn dược cho các bệ phóng rocket hiện đại như Himars hay M270 do Đức cung cấp, chỉ có tầm bắn khoảng 80 km.
Từ lâu chính phủ Ukraine đã yêu cầu phương Tây cung cấp các tên lửa ATACMS có tầm bắn khoảng 300 km nhưng không được Hoa Kỳ và các đồng minh khác đáp ứng. Nay, một lần nữa, chính người Anh đang vượt qua ranh giới từng được phương Tây vạch ra và cung cấp tên lửa hành trình có tầm xa hơn.
London đã hành động tương tự đối với câu hỏi về xe tăng chiến đấu hiện đại của phương Tây. Chính phủ Anh đã quyết định cung cấp xe tăng Challenger 2 sớm hơn nhiều so với các quốc gia khác. Berlin và Washington sau đó vài tuần mới quyết định cung cấp xe tăng Leopard 2 và Abrams.
Thực tế là Ukraine rất cần vũ khí mới bởi vì loại tên lửa Himars không còn phát huy được bao nhiêu tác dụng. Sau đợt giao hàng đầu tiên vào tháng 6 năm 2022, thời gian đầu Ukraine ban đầu đã làm suy yếu đáng kể lực lượng vũ trang Nga nhờ các cuộc tấn công chính xác vào kho đạn dược, nơi tập trung quân, trung tâm chỉ huy và các đơn vị radar.
Tuy nhiên sau một thời gian người Nga đã điều chỉnh , di rời các mục tiêu có giá trị cao ra xa mặt trận. Ngoài ra Nga dường như đã thành công trong việc thao túng hệ thống GPS của tên lửa Himars, làm rối loạn thiết bị gây nhiễu. Nay Storm Shadows của Anh cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu có giá trị ở sâu phía sau chiến tuyến.
Tên lửa Storm Shadow khó bị nhận dạng và đánh trả. Tuy nhiên có một số khó khăn về kỹ thuật. Tên lửa hành trình này được thiết kế để phóng từ máy bay chiến đấu của phương Tây, thứ mà Ukraine không có.
Do đó cần có các bộ điều hợp phù hợp để làm cho Storm Shadow tương thích với máy bay Ukraine do Liên Xô thiết kế. Ngoài ra còn có vấn đề về trọng lượng: Theo các chuyên gia, một số loại máy bay phản lực của Ukraine như MiG-29 có lẽ không thể vận chuyển tên lửa nặng tới 1.300 kg. Loại S-24 của Ukraine thì có phần khả thi hơn.
Cấu hình cơ bản của Storm Shadow có tầm bắn ngắn hơn một chút so với tên lửa ATACMS mà Ukraine yêu cầu. Nhưng nó lại có một số lợi thế khác.
Tên lửa hành trình có đầu đạn song song BROACH nặng 400 kg được thiết kế để tiêu diệt các mục tiêu kiên cố như boongke. Lượng thuốc nổ đầu tiên để xuyên thủng bức tường boong-ke, sau đó lượng thuốc nổ thứ hai tiêu diệt mục tiêu.
Ngoài ra, tên lửa hành trình chỉ có dạng radar cỡ nhỏ, thích nghi với các dạng địa hình khi bay thấp. Điều này làm cho Storm Shadow khó bị radar của Nga phát hiện nên khó bị đánh chặn hơn.
Với hệ thống vũ khí mới này Ukraine có thể biến Crimea thành bất khả xâm phạm đối với lực lượng Nga. Hạm đội Biển Đen hiện phải đối mặt với khả năng bị tấn công nhiều hơn do đó phải tính đến chuyên di rời các tàu và cơ sở hải quân ở Sevastopol đến Novorossiysk, một cảng ít phù hợp hơn.
Cầu Kerch, tuyến đường tiếp tế quan trọng nhất từ lục địa Nga đến Crimea và sau đó đến mặt trận của Nga ở miền nam Ukraine, nay có khả năng trở thành mục tiêu đánh phá của Ukraine. London ra một số điều kiện với việc bàn giao loại tên lửa hành trình này.
Nhờ có độ chính xác rất cao khả năng tiêu diệt các mục tiêu kiên cố mạnh nên Storm Shadow trở thành vũ khí chống cầu lợi hại hơn nhiều so với ATACMS. Điều đó sẽ gây rất nhiều khó khăn cho Nga trong việc giải quyết khâu hậu cần.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Wallace đã nhấn mạnh việc sử dụng Storm Shadow cũng bị hạn chế. Chính phủ Ukraine chấp nhận sẽ chỉ sử dụng loại tên lửa hành trình này để chống lại các mục tiêu của Nga trong lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng, chứ không đánh phá các mục tiêu quân sự trên đất Nga.
Không rõ số lượng tên lửa hành trình rất đắt tiền này sẽ được Anh cung cấp cho Ukraine là bao nhiêu. Điều đó cuối cùng phụ thuộc vào việc liệu loại vũ khí này có thể đóng vai trò quyết định trong cuộc phản công sắp tới của Ukraine hay không. Nhưng có một điều chắc chắn là: Vương quốc Anh lại một lần nữa vượt lên dẫn trước. Còn phải chờ xem sự hưởng ứng của các nước động minh Nato khác.
Nguyễn Xuân Hoài (Lược dịch)