Ngành khai thác gas của Nga đang thoi thóp

Bich Nguyen X

Vì xuất khẩu sang châu Âu sụt giảm nghiêm trọng, Nga đang phải đóng cửa một số giếng khí đốt. Ngành công nghiệp khai thác gas của Nga, đang trải qua cú sốc chưa từng có, sau khi Gazprom mất gần như hoàn toàn thị trường châu Âu. Hiện nay, Liên minh châu Âu nhập khí đốt từ Nga, ở mức thấp nhất, kể từ những năm 1980 của thời Liên Xô.

Sản lượng khai thác của Nga trong quí một năm 2023, đã giảm 10% so với cùng thời kỳ năm ngoái, xuống còn 180 tỷ mét khối, Kommersant viết, trích dẫn các nguồn thống kê quen biết của mình. Theo đó, tháng 3, sản lượng cũng giảm khoảng 10% và đạt 61 tỷ mét khối.

Gazprom ghi nhận sự sụt giảm lớn nhất. Đồng thời, kể từ đầu năm nay công ty đã ngừng công bố số liệu thống kê sản xuất, và xuất khẩu. “Tình hình xuất khẩu thật thảm khốc”, một nguồn tin thông thạo về Gazprom nói với Reuters.

Xuất khẩu giảm sút dẫn đến sản xuất đình trệ, đã bắt đầu nhìn thấy từ hồi mùa xuân năm ngoái, khi tổng thống Nga, Vladimir Putin yêu cầu khách hàng thanh toán khí đốt bằng đồng rúp, và ra lệnh cắt nguồn cung cấp cho những ai từ chối. Điều trớ trêu nhất, mà Putin và điện Kremlin không ngờ tới đó là, không phải châu Âu bị mất khí đốt, mà Nga mất người khách hàng lớn nhất, có uy tín nhất, khác gì Putin đã tự bắn vào chân mình. Sau đó, Nga áp đặt lệnh trừng phạt lên 31 công ty châu Âu, bao gồm cả chủ sở hữu đọan ống dẫn khí Jamal-Europa, nằm trên đất Ba Lan, là hãng EuRoPol GAZ, gây nên tình trạng ngừng hoạt động hoàn toàn của đường dẫn gas này. Thêm vào đó, tháng chín năm ngoái, đường ống Nord Stream bị nổ, gas ngừng chảy qua đây. Như vậy, hiện nay Nga chỉ còn hai đường dẫn khí đốt đến châu Âu là GTS Ukraine (khoảng 40-42 mln m3/ngày) và Turkish Stream – dẫn gas đến Hung và Serbia.

Tổng cộng, năm 2022 Nga xuất sang EU khoảng 55 tỷ mét khối, trong khi đó, trước chiến tranh khoảng 160 tỷ mét khối. Nghĩa là, chỉ số xuất khẩu trở về thời kỳ cuối những năm 1970. Năm 1980 Liên Xô xuất ra nước ngoài 54,8 tỷ m3, năm 1985 lên 69,4 tỷ m3. Thời hiện đại, chưa khi nào Nga xuất dưới 110 tỷ mét khối.

Nhưng chưa hết, Trung Quốc không cứu được Gazprom, đường ống dẫn khí từ tây Syberia đến nước này “Sức mạnh Syberia 1”, trong năm 2023 chỉ có thể khai thác tối đa được 22 tỷ mét khối (bằng đúng lượng khí đốt mà Ba Lan hàng năm mua của Nga đến năm 2021). Mặt khác, trong năm nay, Nga xuất khẩu sang thị trường Thổ và châu Âu 28 tỷ m3, tức là ba lần ít hơn so với năm ngoái (85 tỷ m3).

Từ 160 tỷ m3/năm trước chiến tranh, xuống 22 tỷ m3 trong năm nay. Có sự đổ vỡ nào đẹp hơn? Số chênh lệch này chỉ có hai cách giải quyết, một là ngừng khai thác phần lớn các giếng khí đốt, hai là bơm lên và đốt luôn để sưởi ấm bán đảo Jamal, vùng cực bắc nước Nga.

P/S: Trước đây giá gas Nga bán cho châu Âu là 180 $/1.000 m3. Khi Putin gây khủng hoảng năng lượng hồi cuối năm 2021 có lúc lên tới 1.000$/1.000 m3. Trong khi đó giá gas cho Trung quốc Nga chỉ lấy 140$/1.000m3.

NXB,08.05.2023