Hàn Lam (VNTB)
Tuần này, từ 21-23/3, Việt Nam sẽ đón hơn 50 doanh nghiệp Mỹ thuộc nhiều lĩnh vực quốc phòng, dược phẩm, công nghệ… đến tìm hiểu cơ hội đầu tư, kinh doanh.
Doanh nghiệp Mỹ muốn gì ở Việt Nam?
Ông Vũ Tú Thành, đại diện của Hội đồng Kinh doanh Mỹ – ASEAN tại Việt Nam cho biết: “Đây là phái đoàn lớn nhất từ trước đến nay đến Việt Nam”, và lưu ý rằng cơ quan này đã tổ chức các sự kiện này trong ba thập kỷ.
Phần lớn các công ty tham gia phái đoàn kinh doanh đã có hoạt động kinh doanh hoặc sản xuất tại Việt Nam và có kế hoạch mở rộng, bao gồm Apple, Coca-Cola và PepsiCo, ông Thành cho biết.
Theo ông Thành, một số công ty đang đặc biệt quan tâm đến Việt Nam với vai trò là một trung tâm sản xuất và cung cấp dịch vụ cho người tiêu dùng ngày càng giàu có khi GDP tại đây đạt hơn 8% vào năm 2022. Trong số đó có SpaceX được cho là đang tìm cách bán dịch vụ internet vệ tinh của mình cho Việt Nam và các nước trong khu vực.
Phái đoàn cũng sẽ bao gồm các công ty bán dẫn, gã khổng lồ dược phẩm Pfizer và Johnson & Johnson, nhà sản xuất thiết bị y tế Abbott , công ty tài chính Visa và Citibank, các công ty internet và điện toán đám mây Meta và Amazon Web Services.
Trước đó, tại triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam tổ chức vào tháng 12/2022, các nhà sản xuất hàng không vũ trụ Boeing, Lockheed Martin và Bell đã đàm phán với phía Việt Nam về khả năng bán máy bay trực thăng và máy bay không người lái.
Sau gần 28 năm chính thức tuyên bố bình thường hóa, thiết lập quan hệ ngoại giao, kể từ năm 1995 cho đến nay, hàng loạt các công ty đa quốc gia của Hoa Kỳ đã đến Việt Nam để đặt nền móng đầu tiên cho cơ hội phát triển dài hạn như Pepsico, Coca-Cola, Intel, P&G, Procter & Gamble (P&G), General Electric (GE)… Tính đến 20/12/2022, tổng vốn đầu tư từ Mỹ vào Việt Nam đạt 11,42 tỷ USD với 1.216 dự án, Mỹ hiện xếp thứ 11 trong danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư nhiều nhất vào Việt Nam.
FDI của Mỹ chủ yếu tập trung tại các tỉnh, thành phố lớn, có điều kiện cơ sở hạ tầng tương đối thuận lợi. Theo Bộ kế hoạch và Đầu tư, các tỉnh, thành phố nhận vốn đầu tư từ Mỹ nhiều nhất gồm: Bà Rịa – Vũng Tàu (45,8%), TP.HCM (12,4%), Bình Dương (9%).
Xét về lĩnh vực đầu tư, vốn đầu tư của Mỹ tập trung chủ yếu vào các ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống (42,5%); công nghiệp chế biến, chế tạo (32%), cấp nước và xử lý chất thải (5,2%).
Thời gian gần đây, các doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ tiếp tục thể hiện sự quan tâm, đầu tư lớn vào thị trường Việt Nam. Trong đó, Intel thông báo bổ sung đầu tư gần 500 triệu USD vào nhà máy tại TP.HCM; đối tác sản xuất chính của Apple (Foxconn) bổ sung đầu tư 270 triệu USD tại Bắc Giang…
Đặc biệt, tại lễ công bố Báo cáo thường niên vốn đầu tư nước ngoài (FDI) năm 2022 do Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE) tổ chức mới đây, ông John Rockhold, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam (AmCham) cho biết, nhà đầu tư Hoa Kỳ rất quan tâm đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực tăng trưởng xanh.
Theo Chủ tịch Amcham, hiện có hàng nghìn tỷ USD từ các nhà đầu tư Hoa Kỳ đang chờ đợi chảy vào các lĩnh vực năng lượng xanh, logistics, cơ sở hạ tầng của Việt Nam.
Doanh nghiệp Mỹ liệu có đe dọa “thị trường có định hướng XHCN”?
Theo Cục đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), với những tín hiệu tích cực ngay từ đầu năm, thu hút FDI năm 2023 có thể đạt từ 36-38 tỷ USD, trong đó, vốn giải ngân đạt khoảng 22-23 tỷ USD. Tuy nhiên, theo nhận định của ông Nguyễn Văn Toàn, Phó chủ tịch VAFIE, việc thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong năm 2023 sẽ gặp thách thức không nhỏ.
Cụ thể, khi Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) thực thi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (EVIPA), Việt Nam đã kỳ vọng thu hút được nguồn vốn lớn, chất lượng cao từ các nước này. Song, trên thực tế, cuộc xung đột giữa Nga và Ukraina diễn ra phức tạp đã ảnh hưởng đến các doanh nghiệp của các nước khi muốn đầu tư ra nước ngoài. Vì vậy, để thu hút FDI từ EU và Mỹ là rất khó khăn trong thời gian qua cũng như thời gian tới.
Cũng theo ông Toàn, ở khu vực châu Á, thậm chí là trên toàn cầu, Trung Quốc là địa điểm đầu tư và sản xuất hấp dẫn. Do đó, khi Trung Quốc mở cửa trở lại, vốn sẽ chảy vào thị trường này, hạn chế vào Việt Nam và các nền kinh tế khác trong khu vực.
Không chỉ cạnh tranh với Trung Quốc, theo ông Hong Sun, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Korcham), Việt Nam đang phải chịu sự cạnh tranh đến từ nhiều nước như Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Lào và Campuchia.
Theo đó, các doanh nghiệp Hàn Quốc không chỉ đầu tư vào Việt Nam mà còn đầu tư vào rất nhiều quốc gia khác trên thế giới. Tại khu vực Đông Nam Á, ngoài việc ưu đãi về thuế, doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư công nghệ cao còn được chiết khấu 50% đầu tư cơ sở vật chất.
“Đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư hàng tỷ USD cho máy móc thiết bị thì đây là một chính sách rất hấp dẫn”, đại diện doanh nghiệp Hàn Quốc nêu rõ.
Đáng chú ý, gần đây một dự án từ Hàn Quốc hơn 10 tỷ USD đã nghiên cứu đầu tư vào một trong các nước Đông Nam Á. Tuy vậy, sau khi lựa chọn, họ đã không lựa chọn vào Việt Nam – đây là điều rất đáng tiếc.
“Luật đầu tư của Việt Nam cũng đã được sửa một lần nhưng vẫn chưa đủ hấp dẫn thu hút đầu tư quy mô lớn. Chúng tôi kỳ vọng Chính phủ cùng các cơ quan liên quan cần nghiên cứu những chính sách mới, những ưu đãi hấp dẫn hơn để có thể cạnh tranh với các chính sách của các quốc gia khác”, ông Hong Sun đề nghị.
Một nhà báo lên tiếng cảnh báo rằng các doanh nghiệp đến từ Mỹ, khi họ quyết định bỏ vốn vào Việt Nam, rất có thể họ sẽ “lobby” để thay đổi cách quản trị được gọi là “định hướng xã hội chủ nghĩa” đối với nền kinh tế thị trường. Điều này sẽ đi ngược lại với những tuyên bố của người đứng đầu Đảng, đe dọa việc tìm kiếm để đi lên con đường xã hội chủ nghĩa mà Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đưa vào nghị quyết./.
Leave a Comment