Nga mất đối tác lớn nhất ở Trung Á: Kazakhstan tuyên bố hợp tác chiến lược với Mỹ

Bich Nguyen X

Ngoại trưởng Mỹ, Blinken vừa kết thúc chuyển đi thăm tới Kazakhstan và giành được kết quả mỹ mãn. Kazakhstan có ý định phát triển quan hệ hợp tác chiến lược với Mỹ và phương Tây, Tổng thống Kassym-Zomart Tokayev cho biết trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Anthony Blinken ở thủ đô Astana.

“Chúng tôi sẵn sàng phát triển hơn nữa sự hợp tác này”, Tokayev nói, đồng thời cho biết thêm rằng, ông rất biết ơn chính quyền Mỹ, vì đã “ủng hộ độc lập, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền” của nước ông. Kazakhstan đánh giá cao sự “thành thật, tin cậy và quan hệ hợp tác lâu dài”.

Đổi lại, Hoa Kỳ dự định đầu tư vào thăm dò khoáng sản ở Kazakhstan. Theo thông tin từ Bộ Công nghiệp và Phát triển Cơ sở hạ tầng Kazakhstan, biên bản ghi nhớ liên quan đã được ký kết.

Ngoài Tokayev, tại Astana Blinken đã gặp gỡ với các nhà lãnh đạo của các quốc gia Trung Á khác: Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan, và một chuyến thăm riêng tới Tashkent (thủ đô Uzbekistan) đã được lên kế hoạch tiếp theo. Mục tiêu của chính quyền Joe Biden là tăng cường ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực. Mỹ cũng đang cố gắng thuyết phục các nước thuộc Liên Xô cũ, không giúp Nga lách lệnh trừng phạt. Một lần nữa, Mỹ đã thực hiện một bước đi rất táo bạo và quyết đoán.

Kazakhstan có chung đường biên giới trên đất liền dài nhất thế giới với Nga, hơn 7.000 km. Theo con số chính thức, hơn 19% người dân của Kazakhstan có gốc Nga. Kazakhstan có 250 mỏ dầu và khí, được nhiều tập đoàn quốc tế như British Gas, Exxon Mobil, Royal Dutch Shell, Chevron hoặc Total khai thác. Trữ lượng dầu thô của Kazakhstan đạt 30 tỷ thùng, là nhà sản xuất lớn nhất nguồn năng lượng này ở Trung Á.

Sau khi Nga mở cuộc xâm lăng vào Ukraine, do lo sợ quân đội Nga, Kazakhstan đã tăng ngân sách quốc phòng. Vì vậy trên các phương tiện truyền thông Nga, đã có chiến dịch vu cáo và chống lại Kazakhstan. Tình cảm của phần lớn công chúng Kazakhstan là thân thiện với Ukraine, bởi họ lo ngại sự không trung thành của cộng đồng người Nga sống ở nước này.

Chính quyền Tokayev không ngăn cản các cuộc biểu tình ủng hộ Ukraine, điều mà dưới thời người tiền nhiệm Nursultan Nazarbayev chắc chắn sẽ đàn áp. Tuy nhiên, chúng ta hãy nhớ rằng, hồi tháng 9 năm ngoái, khi Putin mở cuộc tổng động viên một phần, hơn 200.000 thanh niên Nga, đã chạy trốn đến đất nước này, để tránh bị đi lính. Trên tờ Wall Street Journal, một quan chức Kazakhstan thừa nhận rằng, chính sách của chính quyền Nga là “nước lớn và bành trướng”, nếu không có Ukraine, thì rất có thể Kazakhstan đã bị Putin “phi phát xít hóa”./.

NXB, 01.03.2023