Nguyễn Xuân Hoài (Lược dịch)
Cuộc đấu tranh gay go, dai giẳng về việc có nên chuyển giao xe tăng Leopard cho Ukraine hay không đã ngã ngũ. Đức sẽ cung cấp Leopard 2 cho Ukraine và cũng cấp phép cho các quốc gia khác. Sau đây là trả lời cho những câu hỏi quan trọng nhất về quyết định này.
Đức đã bị chỉ trích mạnh mẽ về thái độ lừng khừng, do dự dối với việc chuyển giao Leopard cho Ukraine. Nay quốc gia bị Nga tấn công sẽ được tăng cường khả năng chiếm lại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và đẩy lùi các cuộc tấn công.
Vì sao Ukraine đòi nhanh chóng chuyển giao xe tăng con báo?
Ngay từ ngày đầu tiên của cuộc chiến, Ukraine đã gây bất ngờ cho những kẻ tấn công Nga bằng khả năng quân sự của họ. Cuộc tiến công đã bị chặn lại và bị đẩy lùi trong suốt 11 tháng qua. Nhưng Nga hiện đang huy động các lực lượng thiết giáp mới cho một cuộc tấn công đại quy mô có thể khiến Ukraine chịu thương vong nặng nề hoặc mất thêm lãnh thổ. Nhiều tướng lĩnh NATO đều cho rằng sẽ diễn ra “một cuộc tấn công mùa xuân đẫm máu khủng khiếp.”
Cho đến nay Ukraine có xe tăng hạng nặng nào, xe tăng Leopard (con báo) tốt hơn ở điểm nào?
Ukraine có hàng trăm xe chiến đấu bộ binh và xe tăng chủ lực do Liên Xô phát triển từ kho dự trữ của mình và từ các đối tác, gồm các loại xe tăng chiến đấu chủ lực cũ như T-72 hoặc T-80, cạnh đó những xe tăng chiến lợi phẩm do quân đội Nga bỏ lại, loại T-90. Các xe tăng chiến đấu của phương Tây, chủ yếu là Leopard, được cho là sẽ tăng cường khả năng tấn công của Ukraine để tái chiếm các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng. Những chiếc xe tăng này vượt trội so với xe tăng cũ kỹ của Nga, đặc biệt là ở các phiên bản hiện đại hơn, có thể tiêu diệt đối thủ trong “đấu tay đôi”. Các chuyên gia coi Leopard là xe tăng chiến đấu tốt nhất thế giới ở thế loại này.
Ukraine có thể thành lập một đơn vị bọc thép hạng nặng với xe tăng chiến đấu phương Tây tạo “mũi nhọn để có thể chọc thủng phòng tuyến của Nga theo hướng Mariupol.” Nói chung, bộ binh có thể được mở đường để tiến lên với những chiếc xe tăng Leopard.
Chính phủ liên bang Đức có thể chuyển giao xe tăng Leopard kịp thời cho cuộc tấn công mùa xuân đáng sợ của Nga hay không?
Ở Đức, xe tăng Leopard nằm trong các xưởng và nhà kho của ngành công nghiệp và quân đội. Tập đoàn Rheinmetall hiện có khoảng 29 xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2A4 có thể đưa vào sử dụng vào cuối tháng 3.
Trong Chiến tranh Lạnh, Bundeswehr (quân đội Đức) có hơn 2100 chiếc Leopard 2 trong kho, chúng đã được bán, tặng hoặc phá hủy trong quá trình giải trừ quân bị. Năm ngoái, Bundeswehr vẫn còn 312 xe tăng Leopard 2, nhưng không có một mẫu Leopard 2A4 cũ nào do Ba Lan sắp bàn giao. Theo “Spiegel”, bước đầu tiên một tiểu đoàn Ukraine sẽ được trang bị Leopard 2A6 từ kho dự trữ của Bundeswehr. Nhiều xe sẽ được sửa chữa, bảo dưỡng và giao tiếp sau đó.
Còn loại xe tăng chủ lực nào khác có tầm quan trọng đối với Ukraine không?
Vương quốc Anh thông báo sẽ cung cấp loại Challenger 2 cho Kiev. Chính phủ Hoa Kỳ hiện cũng đang xem xét việc cung cấp xe tăng chiến đấu chủ lực Abrams cho Ukraine. Tuy nhiên, đối với việc sử dụng các hệ thống vũ khí, sẽ thuận lợi nếu thiết bị càng đồng nhất càng tốt. Thiết bị lớn thậm chí có thể phải được đưa ra khỏi Ukraine để sửa chữa. Hãng chế tạo xe tăng KMW và Bộ Quốc phòng Đức đã thành lập một xưởng trung tâm (“trung tâm”) ở khu vực biên giới giữa Slovakia và Ukraine để sửa chữa các hệ thống như Panzerhaubitze 2000 và thay thế các bộ phận bị mòn.
Có bao nhiêu xe tăng Leopard?
Hiện có 12 quốc gia sẵn sàng cung cấp xe tăng Leopard, như Tây Ban Nha, Hà Lan và Đan Mạch. Theo Ukraine họ hiện có 100 chiếc Leopards đã có sẵn đưa vào hoạt động. Cho đến nat tập đoàn Krauss-Maffei Wegmann đã chế tạo hơn 3.500 chiếc Leopard 2.
Thái độ của NATO với dự án này?
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã kêu gọi chuyển giao nhanh chóng các loại vũ khí mới cho Ukraine. Ông này nói: “Cách duy nhất để có một nền hòa bình lâu dài là nói rõ với Putin rằng ông ấy sẽ không thể giành chiến thắng trên chiến trường.” Các nhà phê bình cảnh báo về một sự leo thang chiến tranh.
Tâm trạng người Đức như thế nào?
Việc cung cấp xe tăng Leopard cho Ukraine đang gây tranh cãi trong dân chúng Đức. Gần đây nhất, đa số người Đức ủng hộ lập trường do dự của chính phủ Đức về vấn đề chuyển giao vũ khí. Nhưng có dấu hiện thay đổi lập trường. Theo kết quả một cuộc thăm dò dư luận thì 46% tán thành chuyển giao, một tỷ lệ tương tự phản đối (43%), 11% không có ý kiến./.