Nguồn gốc của Sars-CoV-2 vẫn chưa được làm rõ. Một nhóm các nhà nghiên cứu hiện đang gây xôn xao với một phân tích mới: họ tuyên bố đã phát hiện trong bộ gen của virus “dấu vân tay” của việc chỉnh sửa gen. Câu hỏi lại được đặt ra: Rốt cuộc có phải Corona đến từ một phòng thí nghiệm ở Trung Quốc hay không?
Sars-CoV-2 đã giết chết hơn sáu triệu người. Theo ước tính, nó thậm chí có thể giết 18 triệu. Nhưng người ta vẫn hoàn toàn không rõ loại virus chết người thực sự đến từ đâu. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng nó có nguồn gốc tự nhiên – nhưng cũng có khả năng từ một tai nạn trong phòng thí nghiệm ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc, nơi bùng phát dịch bệnh đầu tiên.
Hiện nay, một nhóm gồm ba nhà nghiên cứu có khả năng đã tìm được bằng chứng cho thấy virus thực sự đến từ phòng thí nghiệm. Trong một công bố sơ bộ gần đây trên mạng, họ đưa ra những lập luận rằng Sars-CoV-2 là một loại virus được biến đổi gen có chủ đích. Nghiên cứu của họ đã được xuất bản dưới dạng Preprint.
Một trong ba tác giả đó là Valentin Bruttel, tiến sĩ về miễn dịch học, đã được trao Giải thưởng Sáng tạo năm nay tại Ngày Công nghệ Sinh học Đức. Ông làm việc tại Bệnh viện Đại học ở Würzburg. Từ mùa hè năm 2021, ông nhận thấy những dấu hiệu bất thường đầu tiên trong bộ gen của Sars-CoV-2. Kể từ đó, ông tiếp tục nghiên cứu chúng trong thời gian rảnh với Alex Washburn và Antonius VanDongen.
“Bản sao nhân tạo của virus”
Bruttel nói với ntv.de: “Kết hợp với các manh mối phân tử khác, kết quả của chúng tôi cho thấy rằng virus này 99,9% là một bản sao nhân tạo, có thể được chỉnh sửa từ loài virus tự nhiên”. Các phương pháp có thể được sử dụng cho việc này cũng giống như các phương pháp mà các phòng thí nghiệm virus học sử dụng để tạo ra các loại virus tổng hợp. Trong công việc hàng ngày, Bruttel cũng sử dụng các kỹ thuật này, nhưng để phát triển các loại thuốc nền tảng protein “hoàn toàn vô hại” cho các bệnh tự miễn dịch.
Các nhà nghiên cứu cho biết, họ đã phát hiện trong bộ gen của Sars-CoV-2 một loại “dấu vân tay” của việc chỉnh sửa có chủ đích. Theo Bruttel, đây là một mô hình lặp lại thường xuyên trong bộ gen của virus.
Nhà nghiên cứu giải thích rằng: các phòng thí nghiệm, nơi biến đổi gen virus ARN như Sars-CoV-2, trước tiên lắp ráp bộ gen virus từ các “viên gạch” ADN riêng lẻ. Khi sự lắp ráp liên tục lặp lại, khu vực điểm nối của những viên gạch ADN này sẽ lưu dấu lại trong bộ gen như là các “vị trí nhận dạng” có thể nhìn thấy được – theo một mô hình đặc trưng và đều đặn. Các vị trí nhận dạng này cũng có thể giúp cho dễ dàng tạo ra nhiều biến thể vi rút nhân tạo khác nhau từ bộ gen ADN có sẵn.
Bruttel và các đồng nghiệp của ông đã so sánh bộ gen của các loại virus nhân tạo với các bản gốc tự nhiên của chúng. Bruttel cho biết: “Trong virus tự nhiên, các vị trí nhận dạng được phân bố hoàn toàn ngẫu nhiên. Tuy nhiên, trong trường hợp virus nhân tạo, chúng luôn xuất hiện trong một mô hình cụ thể, đặc hiệu. “Mô hình này được tìm thấy trong Sars-CoV-2, trong khi các chủng virus họ hàng gần gũi của nó không có”. Kết quả sơ bộ của họ chỉ ra rằng xác suất mà quá trình tiến hóa tự nhiên đã tạo ra mô hình này một cách tình cờ tối đa là khoảng 1/100, và có lẽ ít hơn rất nhiều.
Mô hình như một “dấu vân tay”
Liệu công trình nghiên cứu của ông và các đồng nghiệp hiện có chứng minh được rằng Sars-CoV-2 được tạo ra bằng phương pháp tổng hợp trong phòng thí nghiệm? Brute lưỡng lự nói: “Mô hình này có thể so sánh với dấu vân tay trên vũ khí gây án. Chúng tôi đã chỉ ra rằng, hoàn toàn không thể ngẫu nhiên xảy ra một mô hình như vậy ở những loài virus khác”. “Nghiên cứu được công bố của chúng tôi chỉ tập trung vào dấu vân tay này.”
Bản nghiên cứu cung cấp nguyên liệu mới cho giả thuyết rằng Sars-CoV-2 có thể đã thoát ra từ một tai nạn trong phòng thí nghiệm, sau đó đã gây ra đại dịch toàn cầu. Trọng tâm của những giả thiết này là viện nghiên cứu ở thành phố Vũ Hán của Trung Quốc: Viện Virus Vũ Hán (WIV). Nó được biết đến với nghiên cứu chuyên sâu về coronavirus. Một lần nữa, điều này gây ra suy đoán về việc liệu Sars-CoV-2 có thể đã vô tình được phóng thích trong các thí nghiệm di truyền ở đó hay không.
Bruttel cho rằng điều đó có thể hình dung được. Ông nói: “Theo báo cáo của một tờ báo Hoa Kỳ, các vụ tai nạn nguy hiểm trong các phòng thí nghiệm an ninh cao xảy ra hầu như hàng tuần ở Hoa Kỳ. Bruttel cho biết: Vì WIV, theo tuyên bố của chính họ, nhân viên đã làm việc với virus corona trong điều kiện an toàn thấp kém trước khi bắt đầu đại dịch, mà thậm chí việc đeo khẩu trang che mũi và miệng còn không bắt buộc. Một nhà nghiên cứu có thể đã bị chuột cắn, hoặc vật dụng rơi xuống đất, hoặc bụi khí thoát đi. Bruttel nói: “Một nhân viên trẻ có thể vô tình bị nhiễm bệnh, không có triệu chứng và lây nhiễm cho người khác. Về mặt lý thuyết, virus có thể xâm nhập vào thành phố hầu như mọi nơi từ những người bị nhiễm bệnh không có triệu chứng, và vài tháng sau đó xuất hiện tại chợ thực phẩm Vũ Hán biến thành đợt bùng phát đầu tiên.
Chỉ trích mạnh mẽ từ giới chuyên môn
Các nhà nghiên cứu ngày nay đang gây chia rẽ về câu hỏi nguồn gốc của loại virus này. Một trong những nhà phê bình nổi bật nhất đối với giả thuyết trong phòng thí nghiệm là nhà miễn dịch học nổi tiếng Kristian Andersen của Viện Nghiên cứu Scripps ở La Jolla, California. Và Andersen đã phản ứng trên Twitter ngay sau khi bản in trước của Bruttel và các đồng nghiệp của ông xuất hiện. Andersen chỉ trích công trình này là “vô nghĩa” và nói rằng nghiên cứu “thiếu sót đến mức nó thậm chí không thể vượt qua một trường mẫu giáo sinh học phân tử”.
Nhà virus học người Đức Friedemann Weber cũng tham gia chỉ trích trên Andersen Twitter. Weber đứng đầu Viện Virus học tại Đại học Giessen. Trong một bài viết chi tiết trên Twitter, ông đề cập một cách nghiêm túc các khía cạnh của công việc. Ông lập luận, ví dụ, người ta cũng có thể chỉnh sửa gen mà không để lại dấu vết như Bruttel và các đồng nghiệp của ông đã đề cập.
Bruttel phản ứng một cách bình tĩnh: “Những điểm chỉ trích đó không đủ mạnh”. Ông bày tỏ mong muốn rằng các nhà virus học và tất cả các bên quan tâm khác hãy xem xét kỹ nghiên cứu của ông cùng đồng nghiệp và tìm kiếm những điểm yếu, đó là mục tiêu của việc công bố nghiên cứu khoa học. “Đã có một số nhận xét nhỏ, rất hữu ích, và một số điểm có lẽ cần được thảo luận chi tiết hơn,”
Cảnh báo các nghiên cứu tăng chức năng Gain-of-Function
Tuy nhiên, điều quan trọng đối với nhà nghiên cứu người Đức là thu hút sự chú ý đến sự nguy hiểm của cái gọi là nghiên cứu tăng chức năng. Trong các nghiên cứu này, virus được tạo ra các đặc tính mới thông qua việc chỉnh sửa gen.
Bruttel cảnh báo rằng nguy cơ đại dịch do virus nhân tạo có thể bị đánh giá quá thấp. “Nhiều loại virus được sản xuất nhân tạo có khả năng gây chết người gấp nhiều lần so với Sars-CoV-2.” Ông nhắc đến nhà virus học Ron Fouchier, người đã gây ra sự phẫn nộ khoảng mười năm trước với các thí nghiệm di truyền về bệnh cúm gia cầm cực kỳ nguy hiểm. Bruttel báo động: “Nếu một loại virus đã được sửa đổi như vậy thoát ra ngoài, toàn bộ hệ thống cung ứng của chúng ta có thể sụp đổ hoàn toàn”./.
Lưu Thủy Hương phỏng dịch
Kai Stoppel (https://www.n-tv.de/…/Deutscher-Forscher-Sars-CoV-2…)
Leave a Comment