Vụ nổ bí ẩn ngày 9/8 tại sân bay Saki ở Crimea liên tục gây ra nhiều phỏng đoán: Ai là thủ phạm vụ nổ? Phía Nga thiệt hại như thế nào? Quan điểm phổ biến của phía Ukraine và phương Tây cho rằng đây là “sự kiện bi thảm nhất trong lịch sử Không quân Nga”.
Căn cứ Không quân Saki ở bờ biển phía Tây Crimea chiều ngày 9/8 liên tục xảy ra các vụ nổ lớn.
Truyền thông Nga nhanh chóng đưa tin về sự việc này.
Một nhân vật thạo tin phía quân đội Nga cho biết nguyên nhân chủ yếu gây ra vụ nổ nói trên là do vi phạm quy định an toàn phòng cháy. Nhân vật này nói: “Một số kho đạn ở sân bay Saki phát nổ, nguyên nhân chính chỉ có một, đó là vi phạm quy định an toàn về phòng hỏa. Không có bất cứ dấu hiệu, chứng cớ nào, càng chớ nói sự thực nào, cho thấy đây là vụ cố ý gây nổ.”
Theo tin Bộ Quốc phòng Nga, ngày 9/8, sân bay Saki ở Crimea xảy ra nổ kho đạn, không ai bị thương, thiết bị hàng không trong sân bay không bị hư hỏng, đang điều tra nguyên nhân.
Sau đó ông Aksenov người phụ trách hành chính vùng Crimea [chính quyền thân Nga] cho biết, vụ nổ tại sân bay Novofyodorovka ở bờ biển phía Tây bán đảo Crimea đã làm 14 người bị thương và một bị chết. Tất cả đều là thường dân.
Tại sân bay Novofyodorovka có một tiểu đoàn quân Nga và một sân bay quân sự. Cho nên sân bay Novofyodorovka mà phía Crimea nói và sân bay Saki mà Bộ Quốc phòng Nga nói là cùng một địa điểm.
Sau khi xảy ra vụ nổ, chính quyền địa phương đã lập một khu vực phong tỏa rộng 5 km để đề phòng dân cư bị thương vong. Aksenov viết trên mạng Telegram của mình: “Đã tăng cường mọi biện pháp cần thiết nhằm bảo đảm an toàn thiết bị hạ tầng và dân chúng. Trước hết đã áp dụng biện pháp lập một vùng cấm phạm vi 5 km: bố trí rào cản vây xung quanh, cảnh sát giao thông và các đội tuần tra đi bộ đã bắt đầu hành động nhằm tránh để cư dân bị thương vong.”
Phương Tây không đồng ý với sự giải thích của phía Nga.
Một bloger Mỹ viết, phát biểu của phía Nga là sai, sau vụ nổ, rất nhiều bức ảnh được truyền đi cho thấy nhiều máy bay và thiết bị quân sự bị phá hủy trong vụ nổ này. Có dân địa phương nói vụ nổ kéo dài một tiếng đồng hồ, vì thế diện tích thiệt hại tuyệt đối không nhỏ. Về sau có một số video phát đi từ căn cứ không quân cho thấy bãi đỗ máy bay hầu như bị phá hủy toàn bộ, nhiều chiến đấu cơ Su-24 bị cháy trơ khung, nhiều xe bị cháy hỏng.
Hãng tin Bloomberg Mỹ ngày 11 đưa tin, đêm hôm đó Tổng thống Ukraine Zelensky nói trước toàn dân: “Trong một ngày ngắn ngủi, kẻ chiếm đóng bị mất 10 máy bay chiến đấu, trong đó 9 chiếc tại Crimea, một chiếc tại phía Zaporoge,” ông còn nói, nhiều xe bọc thép, kho đạn và cơ sở hậu cần của Nga cũng bị phá hủy.
Bản tin cho biết, các ảnh vệ tinh cho thấy rõ ràng nhiều kiến trúc trong sân bay và nhiều máy bay dùng để chi viện hành động quân sự của phía Nga đã bị phá hủy. Quan chức phía Ukraine có phát biểu những lời lẽ kín đáo, ngầm cho biết binh sĩ của họ có tham gia vụ này. Một trợ lý cấp cao của Tổng thống Ukraine cảnh cáo: vụ nổ ấy chỉ là “sự bắt đầu” của nỗ lực giành lại bán đảo Crimea.
Một phóng viên báo Đức viết: “Tai nạn này là sự kiện bi thảm nhất trong lịch sử Không quân Nga”. Người đó viết trên Twitter: “Tôi dám cá, đây là ngày đen tối nhất trong lịch sử Không quân Nga.”
Một quan chức quân đội Ukraine giấu tên nói với “Thời báo New York” rằng, tuy lãnh đạo cấp cao chưa chứng thực nhưng ông tin rằng đây là cuộc tấn công do quân đội Ukraine tiến hành. Ông nói: “Saki là một căn cứ không quân, máy bay Nga thường xuyên cất cánh từ đây, lãnh đạo cấp cao của chúng tôi từ lâu đã muốn đánh căn cứ này.”
Nhưng các phát biểu khích lệ tinh thần quân sĩ Ukraine ấy dẫn tới một câu hỏi: Làm sao Ukraine có thể đánh tới tận sân bay Saki?
Hiện nay mọi người đều biết về các loại vũ khí Ukraine đang sở hữu. Saki cách mặt trận do phía Ukraine kiểm soát ít nhất 200 km, hầu như vượt xa phạm vi hỏa lực tầm xa của Ukraine.
Hiện nay, vũ khí tầm xa nổi danh nhất của Ukraine là 16 hệ thống pháo hỏa tiễn cơ động cao HIMARS do Mỹ cung cấp, cùng loại với 3 bộ hỏa tiễn nhiều ống M270 do Anh cung cấp cho Ukraine, đều có thể phóng tên lửa 227 mm, nhưng Mỹ chỉ cung cấp hỏa tiễn M31, không công khai số lượng, tầm bắn 70 km.
Tên lửa đạn đạo tầm ngắn Tochka-U của Ukraine kiểu mới nhất có tầm bắn 120 km, vẫn chưa đạt tới phạm vi 200 km.
Về lựu pháo nhẹ M-777 do Mỹ cung cấp thì lại càng không có khả năng, tầm bắn tiêu chuẩn của nó chỉ có 24 km, cho dù thay bằng đạn dẫn đường tăng tầm bắn “Kiếm thần Excalibur” M982 thì cũng chỉ tăng tầm bắn tới 40 km.
Còn một khả năng nữa là tên lửa chống hạm Harpoon RGM-84, là loại tên lửa chống tàu chiến có radar chủ động dẫn đường chính xác, cũng có tiềm lực đánh trên bộ, tầm bắn 100 km. Nếu phóng từ trên không, tầm bắn sẽ xa hơn nhưng khó bắn, Ukraine khó có khả năng trang bị chiến đấu cơ lắp tên lửa Harpoon.
Phân tích của Viện Nghiên cứu chiến tranh Mỹ nói: Dự đoán phía Nga sẽ không lên án phía Ukraine gây ra vụ tấn công này vì nếu nói thế thì chứng tỏ hệ thống phòng không của Nga quá kém, không thể đối phó với các cuộc tấn công từ xa.
Sự thực đúng là phía Ukraine không có năng lực về mặt tấn công từ xa.
Tin mới nhất từ Nga cho biết, phía Nga đã tiến hành điều tra vụ nổ kể trên, coi là một vụ án hình sự. Có phân tích cho rằng vụ nổ này có hai khả năng, thứ nhất là du kích Ukraine tập kích, thứ hai là công tác quản lý nội bộ phía Nga có vấn đề, cá biệt người nào đó sao nhãng chức trách..
Dù thế nào, một căn cứ không quân quan trọng xảy ra vụ nổ lớn như thế thì không phải là tin tốt lành đối với Nga.
Nguyễn Hải Hoành biên dịch từ nguồn tiếng Trung 枢密院十号：俄空军遭遇“历史上最黑暗的一天”？2022-08-12.
Leave a Comment