Phát hành trái phiếu doanh nghiệp: “lấy mỡ nó rán nó“:Nhà đầu tư “gà mờ“ thành “gà rán“!

Ba Kiem Mai

Nhiều doanh nghiệp BĐS chơi chiêu thổi giá cổ phiếu, thế chấp ngân hàng vay vốn, phát hành trái phiếu, sau đó cổ phiếu rớt giá, tỷ lệ tổng giá trị tài sản bảo đảm/dư nợ trái phiếu xuống dưới 180%, mà doanh nghiệp không còn tài sản bổ sung bảo đảm thì nhà đầu tư không chuyên nghiệp bị trở thành “gà rán”!

Canh bạc phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) gồm bốn tay chơi chuyên nghiệp: DN BĐS phát hành TP riêng lẻ, ngân hàng, công ty chứng khoán và nhà đầu tư chuyên nghiệp! Nhưng cá nhân nhà đầu tư chuyên nghiệp với cái “đầu đầy sạn” không chơi trò mèo này!

Thế là, nhân viên tín dụng ngân hàng và nhân viên công ty chứng khoán đứng ra dụ dỗ các nhà đầu tư không chuyên nghiệp. Thí dụ, Tân Hoàng Minh phát hành trái phiếu, lãi suất 12%. Nhân viên ngân hàng sẽ dụ mấy bà hưu trí có tiền gửi tiết kiệm: “Cô ơi, gửi ngân hàng cháu lãi suất tối đa 5,6%. Cô mua trái phiếu THM lãi suất 8% lận”.

Nếu ai ham lãi cao, thì nhân viên ngân hàng làm hợp đồng dân sự thỏa thuận với khách, ngân hàng đứng tên TPDN thay cho khách và bảo đảm trả lãi suất cho khách (vì nhà đầu tư không chuyên nghiệp không được mua TPDN phát hành riêng lẻ)!

Tân Hoàng Minh phát hành TPDN hơn 10.000 tỷ đồng bị hủy, nhưng đến giờ Tân Hoàng Minh đã nộp gần 300 tỷ đồng, và đề xuất chi trả cho nhà đầu tư tương ứng với tỷ lệ số tiền thu hồi! Tức là, nhà đầu tư chỉ nhận có 3% số tiền đã bỏ ra mua! Ngân hàng và công ty chứng khoán hưởng chênh lệch lãi suất, mà không chịu trách nhiệm gì với nhà đầu tư bị mình “dụ”!

Báo cáo của Bộ Tài chính còn cảnh báo “Một số DN phát hành để góp vốn, mua cổ phần, mua TPDN khác hoặc cho DN khác vay vốn; hoặc phát hành để chuyển vốn “lòng vòng” nhằm lách quy định về giới hạn cho vay/đầu tư TPDN của tổ chức tín dụng đối với 1 khách hàng/nhóm khách hàng.”

Trong số 358 DN phát hành TPDN riêng lẻ năm 2021, có 57 DN phát hành có kết quả kinh doanh lỗ trước khi phát hành; 45 DN có hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu lớn hơn 10 và 10 DN phát hành có tỷ lệ khối lượng phát hành gấp trên 5 lần vốn chủ sở hữu!

Ớn chè đậu chưa?