Tiếp tay cho trò lừa đảo trên thị trường trái phiếu, gọi tên UBCKNN

Đỗ Ngà

Khi anh có tiềm lực tài chính mạnh, người cho vay sẽ săn đón anh và anh được tiếp cận nguồn vốn giá rẻ (tức lãi suất thấp), ngược lại, tiềm lực tài chính anh yếu kém thì nguồn vốn giá rẻ sẽ bỏ chạy và thay vào đó những nguồn vốn cắt cổ (lãi suất cao) sẽ chào đón anh. Hầu hết, những người nào bị ngân hàng từ chối cho vay thì họ tìm đến thị trường tín dụng chợ đen để vay với lãi suất cắt cổ. Hễ thấy lãi suất cao thì đây là rủi ro.

Những người chấp nhận vay với lãi suất cao thường có hai loại, loại có tiềm lực tài chính yếu hoặc loại lừa đảo. Các vụ lừa đảo dựa vào lời hứa hẹn lãi suất cao vẫn đang còn đất sống, thậm chí sống rất mạnh ở Việt Nam, bởi vì nó đánh vào yếu điểm muôn thuở của con người là “lòng tham”. Tân Hoàng Minh đã huy động vốn bằng phát hành trái phiếu doanh nghiệp với lãi suất lên đến 12%, cao hơn lãi suất ngân hàng từ 5 đến 6%. Tuy nhiên, lãi suất cao luôn kèm rủi ro lớn. Đặc biệt cái rủi lớn cho nhà đầu tư loại trái phiếu doanh nghiệp có sự tiếp tay của UBCKNN. Tại sao vậy?

Thông thường, với những người sáng suốt họ không bao giờ cho người khác vay mà không có gì đảm bảo dù lãi suất cao. Vì thế những kẻ lừa đảo hứa hẹn trả nợ cao đúng hạn chỉ lừa được những kẻ vừa tham lam vừa nhẹ dạ cả tin mà thôi.

Khi người vay mà được sự bảo đảm từ phía Nhà nước thì đó là nền tảng để nhà đầu tư tài chính sẽ góp vốn vào. Các công ty phát hành cổ phiếu ra công chúng được nhà đầu tư dốc hầu bao ra mua cũng bởi sự bảo chứng của nhà nước, đấy là sự bảo chứng của Ủy Ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) thông qua nền tảng pháp lý mà Ủy ban này đã tạo ra. Những công ty được lên sàn là những doanh nghiệp đã vượt qua tiêu chuẩn nghiêm ngặt do pháp lý nhà nước đặt ta. Như vậy, nền tảng pháp lý là sự bảo chứng, nó tạo lòng tin cho nhà đầu tư.

Dù là phát hành cổ phiếu hay trái phiếu thì doanh nghiệp vẫn phải đáp ứng sự đòi hỏi của pháp luật. Những năm gần đây, thì trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển chóng mặt. Theo báo Vneconomy thì năm 2017, quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp mới đạt khoảng 4,9% GDP, nhưng đến năm 2021 đã tăng lên 16,6% GDP. Một tốc độ tăng cực nhanh. Tuy nhiên, thực tế thì nền tảng pháp lý không theo kịp và cho nên đến nay, những doanh nghiệp phát hành trái phiếu hầu hết là những doanh nghệp thiếu minh bạch tài chính. Rất nhiều doanh nghiệp được phép phát hành trái phiếu ra công chúng là những doanh nghiệp 3 không “không xếp hạng tín nhiệm, không tài sản bảo đảm, không bảo lãnh thanh toán”. Đấy là lỗ hổng pháp lý khổng lồ, vậy lỗ hổng này do ai tạo ra?

Về vụ 3 công ty con của Tân Hoàng Minh phát hành 9 đợt trái phiếu huy động hơn 10.000 tỷ đồng đươc các lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước giải thích rằng “qua rà soát hồ sơ tại Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, các công ty này đều không phải công ty đại chúng. Nhóm công ty này không báo cáo UBCKNN về các đợt phát hành và chỉ đăng ký thông tin qua cổng thông tin trái phiếu DN của Sở GDCK Hà Nội (HNX)”. Tuy nhiên từ sự thanh minh này cho thấy lỗi rất lớn của UBCKNN. Vì sao?

UBCKNN là đơn vị điều khiển hoạt động của thị trường chứng khoán thông qua việc đưa ra khung luật pháp (tư vấn thủ tướng ra Nghị định như là nền tản pháp lý điều kiển hoạt động của thị trường này). Và dựa trên tiêu chuẩn đó, các Sở GDCK mới cho hay không cho một doanh nghiệp chào bán cổ phiếu ra công chúng chứ? Như vậy một công ty thuộc loại “3 không” như Tân Hoàng Minh được chào bán cổ phiếu ra công chúng trót lọt thì đấy là lỗi thể chế, mà nói trắng ra là lỗi của UBCKNN chứ không của ai khác. Cho mở thị trường trái phiếu mà không thiết lập nền tảng pháp lý thì đấy là sự đồng lõa với lừa đảo. Khi đó doanh nghiệp lợi dụng uy tín Sở giao Dịch Chứng Khoán để tạo lòng tin ở nhà đầu tư và nhờ đó họ hốt tiền nhà đầu tư một cách dễ dàng thì thiệt hại cho nhà đầu tư là khôn lường. Như vậy, việc tập đoàn Tân Hoàng Minh lừa đảo nhà đầu tư là có sự tiếp tay của UBCKNN. Đúng ra là phải quy kết như vậy.

Nếu không thông qua Sở GDCK Hà Nội mà Tân Hoàng Minh hứa hẹn lãi cao rồi vay thì nhà đầu tư có đưa tiền cho họ không? Chắc chắn những người có hiểu biết không ai giao tiền như vậy. Tuy nhiên nhờ thông qua sự đảm bảo của Sở GDCK thì Tân Hoàng Minh đã hốt được hơn 10.000 tỷ một cách dễ dàng. Sự hồ đồ, thiếu tính chuyên nghiệp, thiếu trách nhiệm của UBCKNN đã tạo nên một thị trường lừa đảo với những cú lừa ngàn tỷ vạn tỷ như thế. Rất kinh khủng. Hiện nay chính quyền CS đang hốt bãi “kít” mà UBCKNN đã phóng ra, và nhà đầu tư vào thị trường này đang đứng trước nguy cơ nhẵn túi vì thói làm việc vừa thiếu trách nhiệm vừa thiếu năng lực của Ủy ban này./.

-Đỗ Ngà-

Tham khảo:

https://vneconomy.vn/manh-tay-go-bom-no-cham-o-trai-phieu…

https://tienphong.vn/tan-hoang-minh-phat-hanh-trai-phieu…