Làm con người thì phải hướng tới sự văn minh và hiểu biết

Nguyễn Doãn Đôn

Mặc dù Chính phủ Ukraine chỉ yêu cầu Nam giới từ 18 đến 60 tuổi ở lại chiến đấu. Nhưng rất nhiều Phụ nữ cố tình chủ động ở lại. Họ nói ban đầu cũng sợ. Nhưng bây giờ chúng tôi không biết sợ gì nữa. Chúng tôi muốn sẵn sàng đoàn kết sống chết bên nhau để bảo vệ Quê hương.

Động cơ yêu Quê hương Đất nước của họ thực ra cũng như người Việt chúng ta. Nhưng khi nghe các Phóng viên Chiến tranh của Đức phỏng vấn người Dân Ukraine là tại sao họ lại quyết chiến đến thế thì tôi thấy động cơ yêu nước của họ cao hơn mình;

Bởi họ có đề cập đến yếu tố là vì một nền Tự do, Dân chủ; Mà điều này, nhu cầu này thì Người Việt chúng ta gần như không có. Nghĩa là rất ít người cần. Người Ukraine cũng khẳng định dù Putin có thắng thì cũng không bao giờ mà lãnh đạo được họ, chính là do điều này.

Vì thường thì khi người ta biết có cái hay thì lúc bị mất cái hay đó, họ mới tiếc. Chứ mình chưa từng có thì làm gì biết mà đòi hỏi. Thậm chí người Việt mình ở Đức này ngót 40 năm rồi, họ có những thứ quý báu đó nhờ nước Đức ban cho mà họ không biết.

Cũng chính vì thế mà họ ủng hộ Độc tài. Vì sống ở đâu cũng lủi thủi như cừu vậy thôi. Có nói đâu mà cần tự do ngôn luận; Có biết tà, chính thế nào đâu mà cần bầu cử, hay đấu tranh…

Bộ trưởng Tài chính Đức hôm nay nói trước Quốc hội: “Chúng ta biết chi cho Quốc phòng 100 tỷ Euro sẽ ảnh hưởng đến túi tiền của mỗi người Dân, nhưng hỏi trên đời này cái gì là không mất tiền. Muốn có An ninh thì cũng phải mất tiền mua. Và để giữ được nền Tự do, Dân chủ cũng không rẻ rúng gì.”

Từ đó mà chúng ta hiểu rằng: chúng ta đang sống bình yên trên nước Đức. chúng ta được tự do ngôn luận, tự do bày tỏ chính kiến của mình; tự do biểu tình, tự do thành lập Hội, tự do ứng cử và bầu cử …là một ân sủng lớn. Ân sủng này đều phải trả giá cả.

Chúng ta mải kiếm tiền và sống quá ích kỷ, trong một căn nhà hẹp, nên không có thời gian hoặc không đủ sự hiểu biết để hưởng những nhu cầu cao thượng mà Tạo hóa ban tặng cho con người.

Chúng ta chỉ chú trọng đến đời sống vật chất của một con vật: ăn, uống, ngủ, sinh lý. Rồi đá qua cái Biệt phủ, cái xe đẹp để khoe…Chứ những yếu tố lớn lao để phân biệt con người khác con vật là ta không biết, không hiểu nên không có nhu cầu.

Một con vật thì nó sống ở Thể chế Độc tài hay Thể chế Dân chủ thì nó đều cảm thấy giống nhau cả. Nghĩa là con người mà phần lớn là người Việt chúng ta bây giờ là chỉ cần phấn đấu đến 2 nấc đáy ở hình tháp tam giác dưới đây là thoải mái và thấy vừa lòng lắm rồi. Còn 3 nấc trên ít có người mon men tới. Vì họ có biết trên đời này có nó đâu mà leo lên để tìm. Nên hô hào họ đấu tranh đòi tự do, dân chủ, tam quyền phân lập, hay quyền con người thì họ cho mình là kẻ hâm, hay phản động là thế.

Những quan lại tham nhũng cũng vì không có sự hiểu biết này mà họ luôn lấy vật chất làm mục tiêu và thước đo. Tuy giàu có nhưng giá trị, phẩm hạnh của con người không có. Có khi họ vô liêm sỉ là chẳng qua do họ không có nhu cầu về sự sáng láng và sự tôn trọng mà thôi…

Ở các nước văn minh thì rất ít có quan lại tham nhũng. Vì họ mới thực sự là con người. Họ coi cái danh của họ hơn cả bạc vàng. Họ biết xấu hổ, biết thế nào là nhục; Nên văn hóa từ chức của họ được tự giác làm rất tốt. Không trơ mặt dầy ra, họp hành lên xuống, đẩy đưa trách nhiệm, buộc tội cho nhau, cãi cọ thù hằn, chơi trò biển tiểu…

Thế nên người ở các nước văn minh so với người ở rừng rú thì ta dựa vào cái tháp mang tên Nhà khoa học Maslow này để mà so sánh.

Chứ không phải lấy cái Biệt phủ đẹp, cái “cục gạch” toàn tờ to, cái xe mui trần bóng loáng, bộ comle phẳng lì, cái đầu bóng mượt, cái bằng học vớ vẩn hay cái bằng mua để mà mang ra so bì…

Thế nên Ukraine sẽ thắng! vì Độc tài Putin dù có chiếm được đất Ukraine cũng không đủ trình độ để bắt những con người yêu nước có hiểu biết làm người phải khoanh tay khuất phục một Thể chế Độc tài, lấy thịt đè người rừng rú của hắn. Vì thế nên DÂN TRÍ rất cần thiết. Nó là nền tảng cho một dân tộc vươn lên một cách sáng láng diệu kỳ. Mà điều cần thiết này thì đáng tiếc Dân tộc ta lại gần như chưa có. Mà cụ Phan Châu Trinh thì mất gần 100 năm nay rồi…

Hình tháp 5 bậc dưới đây của Nhà khoa học Maslow mô tả về nhu cầu của một con người, tính từ đáy tam giác lên là:

1. Nhu cầu về ăn, uống, ngủ, sinh lý và thân thể làm sao được khoan khoái…(Nhu cầu này con vật cũng vậy)
2. Nhu cầu là mong sao được an toàn về thân thể và tính mạng. Tiền tài, của cải không bị mất mát. (Con vật cũng thế, biết tha mồi về tổ dự trữ, biết đào hang, biết tự chống cự…)
3. Nhu cầu về các mối quan hệ, sự giao lưu bạn bè, đồng nghiệp, các Tổ chức bên ngoài Xã hội…
4. Nhu cầu về cá nhân như danh giá, uy tín, địa vị, giá trị, bộ mặt con người, sự đánh giá nhìn nhận và sự tôn trọng của người khác vào minh…
5. Nhu cầu là làm sao cho tất cả những mong muốn ước vọng của mình, tự mình biến thành được sự thật.

Tháp về nhu cầu này tôi đã được học ngay năm đầu Đại học về Kinh tế tại Đức. Nó đã làm thay đổi một phần cuộc sống của tôi./.

Nguyễn Doãn Đôn