Nếu chỉ nghe ông Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo phòng – chống dịch COVID-19 của Việt Nam tuyên bố về những diễn biến mới nhất liên quan đến đợt dịch thứ tư tại Việt Nam thì Việt Nam đã… đạt đủ mọi thứ…
… Về cơ bản đã kiểm soát được dịch trên phạm vi toàn quốc. Các địa phương thực hiện giãn cách xã hội và tăng cường giãn cách xã hội đã kiểm soát được tình hình… Có được kết quả trên nhờ nhiều nguyên nhân, trong đó, chúng ta đã thực hiện tốt các biện pháp: Cách ly hẹp nhất, chặt nhất. Xét nghiệm thần tốc, hợp lý, an toàn, hiệu quả. Tiến hành điều trị từ sớm, từ xa, ngay từ cơ sở. Trong quá trình phòng, chống dịch chúng ta đã có nhiều kinh nghiệm hơn để ứng phó với dịch bệnh. Đặc biệt có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các tổ chức, đoàn thể và được người dân, doanh nghiệp đồng tình, hưởng ứng…
Tuy nhiên, cũng chính tại cuộc họp trực tuyến giữa chính phủ với lãnh đạo các địa phương trực thuộc trung ương diễn ra hồi cuối tuần vừa qua, ông Chính lại… nhấn mạnh: Lưu thông và giao thông vận tải phải thực hiện thống nhất trên toàn quốc, không cát cứ, không chia cắt. Bộ GTVT tham khảo ý kiến các địa phương nhưng người quyết định phải là Phó Thủ tướng Lê Văn Thành và Bộ GTVT, đồng thời tăng cường kiểm tra, không để mỗi địa phương làm một kiểu… Phải sớm ban hành hướng dẫn tạm thời thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh để thực hiện thống nhất toàn quốc (1)…
Hóa ra, hoạt động phòng – chống dịch ở Việt Nam đã… đạt đủ mọi thứ. Thứ duy nhất còn thiếu chỉ là… thống nhất giữa chính quyền trung ương với chính quyền các địa phương, thống nhất… giữa chính quyền các địa phương và các ngành với… nhau!..
Suốt nửa năm vừa qua, kể từ khi COVID-19 tái bùng phát và lan rộng, trở thành đợt dịch thứ tư tại Việt Nam, thống nhất… là thứ càng ngày càng… khan hiếm. Dẫu toàn bộ hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương rùng rùng… vào cuộc, thực hiện tốt nhiều biện pháp, có kinh nghiệm hơn trong ứng phó với dịch bệnh nhưng chưa có ai, nơi nào… nghiên cứu thành công và sản xuất được… thống nhất. Thậm chí dù đã xuất tiền nhập nhiều thứ để phòng, chống COVID-19, song vẫn chưa tìm được nơi… đặt mua và… nhập cảng… thống nhất!
Cũng vì vậy, mới có những chuyện như: Sau một thời gian dài mời gọi góp ý, nâng lên. đặt xuống đủ loại kế hoạch, rồi viên chức của một loạt những ngành thiết yếu ở TP.HCM như Công Thương, Y tế, Công an xúm vào thảo luận tưng bừng, mãi tới hạ tuần tháng trước họ mới… sắm được… thống nhất để dùng cho… không nhất thiết buộc phải làm xét nghiệm tại trạm y tế trên địa bàn cư trú (2)! Hay mâu thuẫn giữa Đà Nẵng và Quảng Nam kéo dài đến thượng tuần tháng này mới nhìn thấy hi vọng có thể giải quyết sau khi Đà Nẵng miễn cưỡng hứa sẽ… xài… thống nhất quy định về đi lại (3)!
Có thể do thống nhất… hiếm, trở thành… quý nên phải mất năm tháng sau khi đợt dịch COVID-19 thứ tư bùng lên và lan rộng, khiến 20.000 người Việt thiệt mạng, dân chúng điêu đứng, kinh tế suy sụp, hôm 25/9/2021, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 của Việt Nam và chính quyền các địa phương mới tìm ra và chịu đem… thống nhất ra dùng nhằm xác lập… quan điểm chuyển trạng thái từ mục tiêu “không có COVID” sang thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19 (4).
Tuy chính phủ và chính quyền các địa phương không nói gì thêm nhưng chắc chắn, để có được… thống nhất quan điểm… mới, ít nhất, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam đã lãng phí hai… thống nhất: Thứ nhất, thống nhất… không nhận sai, không xin lỗi vì bác bỏ các khuyến cáo, tiếp tục thực thi “truy vết, cách ly, cô lập”! Thứ hai, thống nhất… bỏ qua cho các cá nhân hữu trách từ Thủ tướng trở xuống, không truy cứu trách nhiệm việc đôn đốc “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, thiết lập… quần thể… “pháo đài” ở nhiều nơi. Thống nhất đã hiếm mà dùng như thế, quả là… lãng phí!
Tiếc… thống nhất, đề cập đến lãng phí, không thể không nhắc đến ông Phạm Minh Chính – một trong những nhân vật lãnh đạo hệ thống chính trị và đứng đầu hệ thống công quyền vì ông là người… nêu gương trong… tiết kiệm sử dụng… thống nhất! Tuy xác định dịch là… giặc, liên tục đốc thúc hệ thống chính trị, hệ thống công quyền phải dốc sức, dốc tiền chống dịch nhưng ông muốn tiết kiệm… thống nhất! Chủ trương ứng dụng công nghệ vào công cuộc phòng, chống dịch mở đường cho hơn 20 app (ứng dụng điện tử) của đủ mọi ngành, mọi cấp ra đời nhưng đến hạ tuần tháng 9, ông mới chịu lấy… thống nhất để dùng vào việc buộc… phải sớm có ứng dụng chính thức duy nhất (5).
Còn nhiều tình tiết khác để kể về ông Chính như một… tấm gương… tiết kiệm… thống nhất. Ví dụ ông Chính đã từng yêu cầu khôi phục hoạt động hàng không, tái lập hoạt động vận tải trên toàn quốc nhưng nhìn vào sự tiết kiệm… thống nhất của Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 Phạm Minh Chính, chính quyền nhiều địa phương vẫn đặt, định thêm nhiều yêu cầu riêng, thành ra đến giờ, các viên chức có trách nhiệm trong lĩnh vực giao thông – vận tải vẫn đang… đề xuất phải… thống nhất!
***
Đến giờ đã có thể thấy, một trong những nguyên nhân khiến đợt dịch COVID-19 thứ tư lan rộng tại Việt Nam là vì hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam muốn giữ yếu tố… tưng bừng, phấn khởi trong dịp kỷ niệm… thống nhất đất nước (30 tháng 4) của năm nay như mọi năm, bất chấp những cảnh báo COVID-19 đang nội sinh trong cộng đồng! Với thiên hạ, thống nhất trong quản trị – điều hành từ vĩ mô đến vi mô là tất nhiên nhưng riêng tại Việt Nam, có vẻ như giá của… thống nhất luôn luôn rất đắt.
Thống nhất đất nước đã đắt, thống nhất trong ngăn ngừa đại dịch COVID-19 có vẻ cũng không rẻ hơn. Có thể vì với một số người, thống nhất không bổ chiều dọc mà cũng chẳng bổ bề ngang nên tự nhiên phải trở thành hiếm, quý!
Chú thích
(4) https://kiemsat.vn/chinh-phu-thong-nhat-chuyen-trang-thai-phong-chong-dich-covid-19-62434.html
(6) https://vnexpress.net/de-xuat-thong-nhat-dieu-kien-voi-khach-di-may-bay-4370436.html