Nhiều người bàng hoàng khi nghe ông Hồ Đức Phớc – Bộ trưởng Tài chính báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội… Ngân sách Trung ương gần như không còn đồng nào!
Song song với thông tin động trời ấy, trong cuộc họp giữa chính phủ với Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm 16 tháng 9, ông Phớc nói thêm rằng: Chính phủ không còn tiền hỗ trợ cho hàng chục ngàn quân nhân, công an đang tham gia chống dịch ở Bình Dương, Đồng Nai và giờ chỉ trông vào khoản dư ra từ… tiết kiệm chi, khoảng 14.620 tỉ (1)!..
Độc giả của một số cơ quan truyền thông chính thức đã bày tỏ nhiều nhận xét khác nhau trên diễn đàn của các cơ quan truyền thông này về những thông tin về đề cập. Không ai giấu được sự lo âu. Một số độc giả của tờ Tuổi Trẻ như Hoi – bình thế này: Cứ chống COVID-19 như hiện nay – phong tỏa, test nhanh toàn thành phố thì ngân sách lớn cỡ nào cũng không chịu nổi. Vấn đề bây giờ là hạn chế phong tỏa để cho các doanh nghiệp sản xuất có nguồn thu, đừng làm xét nghiệm tràn lan, vừa tốn kém, vừa không hiệu quả. Có như vậy ngân sách mới kham nổi!… Hoặc như Ngoc – so sánh thế này: Nhà mình cũng vậy, gần như không còn đồng nào. Sau 30/9, nếu tiếp tục giãn cách là đói thật sự…
Còn trên mạng xã hội, song song với việc bày tỏ những nhận xét cá nhân, nhiều người chia sẻ nhận định của bà Vũ Kim Hạnh – Rất nguy: Ngân sách cạn kiệt…
Mới một tháng rưỡi trước, ngày 30/7/2021, báo chí đăng: “Ngân sách nhà nước bội thu gần 62 nghìn tỷ đồng sau 7 tháng”.
Còn sau đây là thông tin mới: “Sáng hôm nay, báo cáo trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết “hiện nay ngân sách nhà nước rất khó khăn, ngân sách trung ương gần như không còn đồng nào”. Đây là thông tin chính thống, chứ không phải do đồn thổi. Tài chính doanh nghiệp, cơ quan của của Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, và cả trên tờ Thời báo Tài chính, cơ quan của Bộ Tài chính.
Và trước đó chỉ một ngày, trên mạng xã hội có bài toán về câu chuyện có thể có liên quan nhân quả như sau:
Xài sang hơn cả Mỹ để bắt F0
Hà Nội vừa thông báo đến 14/9 đã phát hiện được 19 ca F0 từ cộng đồng qua xét nghiệm sàng lọc từ 3.128.380 mẫu, trong số này có: 2.311.514 mẫu xét nghiệm RT-PCR và 816.866 mẫu xét nghiệm nhanh kháng nguyên.
Thử tính chi phí hoạt động công khai này bằng bài toán học sinh cấp 1:
Chi phí Test RT-PCR (lấy mẫu 100.000đ/mẫu, xét nghiệm 634.000/mẫu gộp, tạm tính mẫu gộp là 10).
2.311.514 x 100.000 = 231.154.400.000 đ
2.311.514 x 634.000/10= 146.549.987.600 đ
Chi phí Test nhanh (238.000 đ/mẫu): 816.866 x 238.000 = 194.414.108.000 đ (Đơn giá lấy theo qui định của Bộ Y tế tại Công văn số 4356/BYT-KHTC ngày 28/5/2021). Tổng chi phí cả hai phương pháp: 572.115.495.000đ (năm trăm bảy mươi hai tỷ, một trăm mười lăm triệu, bốn trăm chín mươi lăm ngàn đồng).
Kết quả: Phát hiện được 19 F0.
Vậy chi phí để phát hiện 1 F0 là: 572.115.495.000 đ/19ca = 30.111.341.874 đ/ca tức là: Cuộc “xét nghiệm thần tốc” ở Hà Nội với kết quả bắt được 19 ca F0, cho ra chi phí để Hà Nội bắt 1 F0 là 30,13 tỉ đồng.
Chưa tính chi phí các nguồn lực khác của cả xã hội phuc vụ cho việc tổ chức xét nghiệm. Chi phí ngầm không tính được do tổ chức “thần tốc” có thể là nguồn lây nhiễm mới. Cũng chưa tính thiệt hại kinh tế do giãn cách xã hội trong thời gian này.
Cách đây ba hôm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ có trả lời phỏng vấn một hãng thông tấn quốc tế, ông có nói: Trong việc kiểm toán hoạt động của nhà nước, nay cần thêm vào nội dung kiểm toán về việc “huy động, phân bổ và sử dụng các nguồn lực cho phòng, chống dịch Covid-19”, và cụ thể ông đề cập: “Mẫu (xét nghiệm) đơn, mẫu gộp thế nào, test nhanh thế nào? Một mẫu xét nghiệm PCR mất nhiều tiền, đắt hơn vắc xin nhiều”.
PS: Chúng ta không ai chống xét nghiệm. Nhưng không có nước nào trên thế giới, ngoại trừ Trung Quốc có hạ tầng dữ liệu và mục đích khác, dám “chơi sang” một cách bất chấp như thế này (không cần tính toán chọn mẫu để tiết kiệm và có hiệu quả thật). Và đây là một cuộc xét nghiệm ở một địa phương thôi. Trên cả nước, đã có bao nhiêu cuộc xét nghiệm “hào phóng” và bất chấp.
***
Ngày 13/9/2021, được chính phủ hỗ trợ, hệ thống truyền thông chính thức, đồng loạt phát hình, tường thuật rộng rãi về cuộc họp trực tuyến giữa ông Phạm Minh Chính – Thủ tướng Việt Nam với lãnh đạo hai tỉnh Tiền Giang, Kiên Giang, lãnh đạo 26 huyện, thị xã và lãnh đạo 317 phường, xã, thị trấn của hai tỉnh này.
Sau khi Thủ tướng biểu hiện ông rất… sốt ruột, rất… quyết liệt, không chỉ báo giới mà ngay cả mạng xã hội cũng chỉ trịch kịch liệt… sự lúng túng trong lãnh đạo, chỉ đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền địa phương, đặc biệt là hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở Kiên Giang, ngày 16/9/2021 – lúc cảnh báo Ngân sách Trung ương gần như không còn đồng nào đã được phát – chính quyền tỉnh Kiên Giang cho biết sẽ chi 128 tỉ để xét nghiệm diện rộng (3)!
Ông Tầm Dương viết thế này sau sự kiện đó: Hôm trước Thủ tướng họp trực tuyến nói với Bí thư Kiên Giang rằng Không biết thì nói không biết, hôm nay tỉnh ấy vâng lệnh, biết rõ nên nói sẽ chi 128 tỷ VND để test đại trà. Sau Sài Gòn, Hà Nội lại tới Kiên Giang, cả nước hơn 60 tỉnh thành, test đại trà thì số mục khả quan nghe qua là biết.
Có người thật thà hỏi kit (bộ xét nghiệm) ở đâu mà lắm thế nhỉ? Đáp – Mớ kit VN đang sở hữu thuộc dòng kit Thạch Sanh, xài bao nhiêu cũng không hết. Mai kia có kỷ niệm gì đó, đại hội gì đó, là ví dụ thế, nhân dân cả nước hân hoan phấn khởi chào đón lại test suốt một lượt. Test xong ai âm tính ra đường cho đông vui, ai dương tính ở nhà vẫn phất cờ căng biểu ngữ hô khẩu hiệu, há chẳng ầm ĩ ru?
Có người lo xa nói: Ngoáy nhiều như thế lỡ dân Việt toang mũi thì sao? Đáp – Tìm được cái may trong cái rủi mới là bậc đại trí. Về khoản chống dịch yên dân thì VN hơi kém nhưng bù lại về khoản thẩm mỹ vá mũi thì VN sẽ thu thập được nhiều kinh nghiệm, lo gì không sánh vai được với liệt quốc Á, Âu?
Có người cầu toàn hỏi: Thế sẽ tuyên truyền thế nào, cổ động thế nào? Đáp – Tuyên truyền thì nội dung là Ngoáy mũi Toàn dân. Trước đó thêm các danh từ như Phong trào, Ngày hội, Tuần lễ, Chiến dịch nữa, cái gì chẳng được. Cổ động ngoài việc nêu ra mục đích xác định còn phải mang tính chất cụ thể và thái độ khẳng định, sẽ căng một biểu ngữ ở tất cả các Trạm Ngoáy mũi Quốc gia trên toàn quốc, trên ghi rõ như sau:
Đây là nơi ngoáy mũi tầm soát người nhiễm COVID, nhiễm ít ngoáy ít, nhiễm nhiều ngoáy nhiều, không nhiễm cũng ngoáy.
***
Chỉ đạo: “Đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” là… Thủ tướng. Chỉ đạo biến mỗi phường xã thành một… pháo đài cũng là… Thủ tướng. Xét nghiệm thần tốc trên diện rộng là yêu cầu từ… Thủ tướng. Nếu Thủ tướng không lôi Kiên Giang ra nẹt để biểu diễn rất… sốt ruột, rất… quyết liệt, có lẽ Kiên Giang không chi 128 tỉ chỉ để xét nghiệm. Nếu hệ thống truyền thông chính thức không loan báo, giữa đêm, Thủ tướng vẫn gọi điện thoại cật vấn Bí thư thị trấn, Chủ tịch huyện ở An Giang, có lẽ chính quyền tỉnh này không hối hả thúc giục các cơ quan hành chính dưới quyền của mình… kiên quyết thực hiện giới nghiêm ở khu vực bị phong tỏa…
Vậy mà chẳng hiểu sao ngay sau đó, Thủ tướng lại chỉ trích phong tỏa: Có một khu phố thôi, phong tỏa luôn cả xã, cả phường. Có một xã thôi, phong tỏa luôn cả huyện. Phong tỏa để làm gì thì không đặt ra, không có mục tiêu, không có lộ trình, không có biện pháp. Cứ phong tỏa 14 ngày xong thấy có F0 lang thang trong cộng đồng lại phong tỏa rồi lại tiếp tục phong tỏa… Tôi mới hỏi tiếp tục phong tỏa đến bao giờ?… Tôi mới nói anh em bây giờ phải làm lại. Nói phải rất rõ. Làm sao nói phải thật là giản dị. Khoa học ở chỗ giản dị, làm sao cho dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm, dễ giám sát, dễ kiểm tra, dễ đánh giá (5)…
Dứt khoát Thủ tướng vẫn vô sự sau khi chỉ đạo xuôi rôi phê phán ngược. Xuôi rồi ngược, ngược rồi lại xuôi không chỉ khiến hậu quả của đại dịch thêm tồi tệ. Sự rối rắm, bất cập trong quản trị, điều hành đã trình diện thêm một hậu quả nữa vừa được chính phủ xác nhận: Ngân sách Trung ương gần như không còn đồng nào!
Dẫu có thế nào thì Thủ tướng vẫn thế, vẫn là một… ngôi sao sáng, vẫn đang… truyền dẫn phong cách làm việc mới (6)!
Chú thích
(2) https://www.facebook.com/vu.k.hanh.52/posts/10159974232286122
(3) https://www.facebook.com/profile.php?id=100036818401918
(4) https://tuoitre.vn/cuoc-goi-luc-nua-dem-cua-thu-tuong-20210915231837202.htm
(5) https://www.youtube.com/watch?v=IEU3WtBnwXE
(6) https://cand.com.vn/thoi-su/truyen-dan-phong-cach-lam-viec-moi-tu-nguoi-dung-dau-chinh-phu-i628153/
2/ Mở menu của Safari, nơi cuối màn hình, ô có mũi tên, kéo về phía trái cho đến khi thấy ô “Add to home screen”.
Bấm ô đó là xong. Bạn đã có icon ngay trên home screen như hình bên dưới.
