Trung quốc gợi ý sẽ hợp tác với Taliban

Timothy Trinh 

Trong cùng ngày Taliban tràn vào thủ đô Kabul, một cơ sở truyền thông của nhà nước Bắc Kinh đã gợi ý đối với một số việc Trung Quốc có thể làm được cho Afghanistan sau chiến tranh.

Hoàn Cầu Thời báo vào hôm Chủ nhật cho rằng một số việc Trung Quốc có thể làm được cho Afghanistan gồm có “đóng góp vào công cuộc tái thiết và phát triển sau chiến tranh, thúc đẩy các dự án trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường khi sự an toàn và ổn định được khôi phục ở đất nước vừa bị chiến tranh tàn phá”.

Điều này cho thấy Trung Quốc đã có chuẩn bị sách lược đối với Taliban, hứa hẹn các dự án tại Afghanistan với ngân sách vay mượn của Trung Quốc, nhưng kèm theo điều kiện buộc Taliban phải cam kết không hỗ trợ các Lực lượng Hồi giáo East Turkestan.

East Turkestan là đất nước của người Duy Ngô Nhĩ, lãnh thổ đang bị Trung Quốc chiếm đóng và gọi là Khu tự trị Tân Cương.

Hôm thứ Hai, Trung Quốc cho biết họ “hoan nghênh” cơ hội làm sâu sắc hơn quan hệ với Afghanistan, hãng thông tấn AFP đưa tin.

Hua Chunying, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nói với các phóng viên: “Taliban đã nhiều lần bày tỏ hy vọng phát triển mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc và họ mong muốn Trung Quốc tham gia vào quá trình tái thiết và phát triển Afghanistan.”

Khác với thái độ lạc quan của Bắc Kinh đối với Taliban và những vi phạm nhân quyền có thể xảy ra ở Afghanistan, người đứng đầu Liên Hợp Quốc, António Guterres, hôm thứ Hai cảnh báo rằng “những ngày tiếp theo sẽ là thời điểm then chốt.”

“Thế giới đang theo dõi”, ông Guterres nói. “Chúng ta không thể và không được bỏ rơi người dân Afghanistan.”

Trong khi Liên Hợp Quốc đang tìm kiếm sự đảm bảo “rằng nhân quyền được duy trì và viện trợ nhân đạo vẫn tiếp tục”, một giám đốc viện nghiên cứu Trung Quốc cho biết ông ta không thấy một cuộc khủng hoảng nhân đạo ở các thành phố kiểm soát bởi Taliban.

Zhu Yongbiao, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Afghanistan tại Đại học Lan Châu, Trung Quốc, nói rằng “tiến trình của Taliban nhanh hơn dự kiến. Trước đó, nhiều nhà quan sát trên toàn thế giới bày tỏ lo ngại rằng các hành động quân sự của Taliban sẽ gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn, nhưng trên thực tế, màn trình diễn của Taliban không tệ cho đến nay.”

“Chúng tôi không thấy các vụ thảm sát hay phụ nữ bị ngược đãi”, Zhu nói. “Có một số cáo buộc chống lại Taliban, nhưng chúng tôi chưa thấy bằng chứng rõ ràng.”

Dường như Trung Quốc chỉ thiếu lời ca ngợi các chiến binh Taliban là những ông thánh của Afghanistan.

Giám đốc điều hành Dự án vận động quyền của người Duy Ngô Nhĩ, Mehmet Tohti, đăng trên Twitter hôm nay, cho rằng: “Hãy để chúng tôi làm rõ: Đó là Taliban và Trung Quốc đã vào Kabul.”

Người Đà Lạt Xưa