Cơn khát vacxin covid 19: Tầm nhìn và trách nhiệm của chính quyền

Cho đến nay, dù hô hào rất mạnh sẽ tiêm chủng vacxin miễn phí toàn dân, huy động tiền dân lập Quỹ vắcxin nhưng Việt Nam chưa có một liều vắcxin nào do chính phủ mua. Hơn hai triệu liều đã và đang tiêm là từ nguồn tài trợ của Mỹ, của Nhật và của công ty VMVC đặt mua. Trong tương lai gần vẫn cũng chỉ trông đợi vào vacxin tài trợ của Mỹ, Nhật, Anh, … 150-170 triệu liều Bộ Y tế đặt mua vẫn còn là chuyện xa vời.

Đối với hầu hết các quốc gia, phòng chống dịch bệnh là trách nhiệm của nhà nước, được thực hiện bằng ngân sách tức là nguồn đóng góp của nhân dân và các nguồn thu khác từ tài nguyên quốc gia. Bên cạnh chi phí chống dịch, các nước khác còn có chính sách hỗ trợ cho người dân bị thiệt hại do mất thu nhập ảnh hưởng đến đời sống…

Lễ hội hoành tráng, vacxin nhỏ giọt

Riêng Việt Nam, trong đại dịch lần này, người dân nhiều ngành nghề, khu vực bị ngừng hoạt động chưa đươc hỗ trợ mà còn phải tự chi trả chi phí cách ly xã hội. Đó là tai họa chồng chất lên tai họa.

Đáng nói hơn là một chủ trương đang đươc cả hệ thống chính trị vận hành ráo riết, cả bộ máy tuyên truyền ra rả kêu gào là đóng góp cho quỹ vacxin.

Từ ngày 5-6, báo chí tràn ngập thông tin “Quỹ vacxin phòng chống COVID-19 chính thức ra mắt tại Hà Nội với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và lãnh đạo Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam.

Cùng dự buổi lễ có các đồng chí: Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng; Phạm Bình Minh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ; Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Lê Minh Khái, Bí Thư trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Lê Văn Thành, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, đại diện các cá nhân, doanh nghiệp đóng góp cho Quỹ vacxin  phòng COVID-19”. (1)

Mở điện thoại, trước khi bắt đầu cuộc gọi người ta buộc phải nghe lời kêu gọi đóng góp cho quỹ vacxin. Thông tin về quỹ này cũng tràn ngập mạng xã hội như là giải pháp hữu hiệu căn cơ cứu nguy cho dân tộc trong đại dịch.

Thế nhưng sau hơn nửa tháng huy động, số tiền thu đươc đến hàng ngàn tỉ đồng vẫn chưa hề đươc sử dụng mua vacxin, dịch vẫn tiếp tục bùng. Dư luận thêm lần nữa lại bị sốc, thậm chí phẫn nộ về việc nhà nước hô hào lập Quỹ Vacxin, huy động tiền bỏ ông của trẻ con đến tiền hậu sự của các cụ già trăm tuổi mà không mua đươc vacxin.

Sau Bắc Ninh, Bắc Giang dịch bùng phát hơn 40 tỉnh thành trong đó, Sài Gòn, trung tâm kinh tế hàng đầu, TP đông dân nhất nước, tình hình ngày càng dầu sôi lửa bỏng. Những chiến dịch tuyên truyền vacxin rầm rộ nhưng nguồn vacxin quá hạn chế chỉ mới hơn 2 triệu liều cho trên 100 triệu dân thì chỉ như muối đem bỏ biển.

Trong bối cảnh ấy Bộ Tài Chính lại cho phép đem tiền quỹ vacxin gởi ngân hàng lấy lãi càng thổi bùng lên cơn phẫn uất. (2)

Người ta đâm ra nghi ngại có chuyện mờ ám, trục lợi qua việc lập quỹ này và nghi ngại cả quyết tâm, năng lực dập dịch của hệ thống chính trị của đảng ta.

Chậm chân, có tiền cũng khó mua ngay

Nói phải tội, dân nghi là việc của dân nhưng cũng phải thông cảm cho nhà nước. Vacxin đâu phải là khẩu hiệu mà có thể đẻ ra bao nhiêu cũng đươc, vacxin cũng đâu phải là bằng tiến sĩ mà có thể dùng tiền cho Viện Hàn Lâm Khoa học Việt Nam ấp qua đêm là nở. Vacxin tốt phải sản xuất theo quy trình, cần nguyên liệu chuẩn, phải có thời gian mà số nhà sản xuất, năng lực sản xuất thì có hạn trong khi cả thế giới đang cần, đang khát chứ đâu riêng đất nước Việt Nam XHCN bách chiến bách thắng.

Điều quan trong là với đa số các nước, với tầm nhìn và trách nhiệm của lãnh đạo quốc gia, nhìn thấy vacxin là biện pháp căn bản nhất để chống Covid 19 nên từ năm 2020, lúc các loại vacxin chưa đươc cấp chứng nhận, nhiều nước đã đặt mua, ứng tiền tươi thóc thật cho các hảng sản xuất. Nên đến nay, các nhà sản xuất đương nhiên phải thực hiện các hợp đồng theo thứ tự ấy, không thể nào đáp ứng yêu cầu của khách hàng đi tắt đón đầu, chen lấn đi sau mua trước không chịu sắp hàng.

Vì vậy, Quỹ vacxin có nhiều đến mấy cũng không thể mua ngay bây giờ. Không gởi ngân hàng lấy lãi thì phí của giời.

Có phải chăng vì Việt Nam nghèo, năm 2020 chưa có Quỹ Vacxin nên không thể mua? Hoàn toàn không phải, Phó Thủ Tướng Lê Văn Thành mạnh mẽ tuyên bố “Không thiếu tiền để bảo vệ sản xuất, bảo vệ sức khỏe nhân dân” (3)

Có lẻ việc lập Quỹ chẳng qua chỉ là sáng kiến cho người dân thể hiện lòng yêu nước, xây dựng ý thức cộng đồng thôi.

Đến tình thế hiện nay, Chính phủ cũng dư biết có tiền mua tiên cũng đươc nhưng mua vacxin thì rất khó nên song song với việc lập Quỹ gom tiền thì tân Thủ Tướng và Bộ trưởng Y tế đã có một chiến dịch cầu thị hiếm có là chủ đông viết thư, gặp gỡ các lãnh tụ quốc gia từ Mỹ, Tàu, Nga và các đại sứ các nước Pháp, Anh, Nhật, … xin viện trợ vacxin. Hóa ra, sự tồn vong của dân tộc trong lúc này hoàn toàn phụ thuộc vào lòng thương hại của những tên đế quốc một thời là cừu địch.

Có thể, đây cũng là một động thái, một chiến lược để chứng tỏ với người dân sự quan tâm, lãnh đạo của đảng, nhà nước trong việc chống dịch và khỏa lấp đi việc chậm trễ mua sắm, tiêm chủng cho toàn dân để đạt mức miễn dịch cộng đồng.

Tự tin vào sức mạnh chuyên chế

Nhưng tại sao Việt Nam từng tự hào dập dịch thành công, đúng đầu thế giới về ít ca nhiễm, giỏi điều trị covid ít người tử vong lại trễ tràng trong triển khai vacxin?

Có người cho rằng Việt Nam ngủ quên trên chiến thắng qua thành công trong việc sử dụng sức mạnh của hệ thống chính trị, giãn cách xã hội, đóng cửa cả nền kinh tế để dập dịch.

Xin thưa rằng không!

Chính phủ Việt Nam rất sáng suốt đã không ngủ, không quên, mà ngược lại, rất nhớ, rất tự tin về khả năng chống dịch của mình. Tháng 8 năm 2020, khi Mỹ và châu Âu đang bi dịch hoành hành, Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc tự hào tuyên bố. “Nếu cột điện biết đi ở Mỹ, thì nó sẽ về Việt Nam”. (4)

Câu nói hình tượng này không phải ông Phúc sáng tạo ra mà “chế” ngược lại câu nói của cố nghệ sĩ hài, quái kiệt Trần Văn Trạch hơn 40 năm trước khi ông vượt biên thành công và đươc sang định cư ở Mỹ. Câu nói của nghệ sĩ Trần Văn Trạch đươc bảo chứng bằng thực trạng hàng triệu người Việt bất chấp hiểm nguy đi tìm đường sống. Tuyên bố của TT Phúc thì đươc bảo chứng ngược lại ngay thời điểm ấy bằng cái chết của 39 người Việt di cư bất hợp pháp vào Anh và chưa có người Mỹ nào sang Việt Nam tị nạn Covid.

Nhắc lại điều này để thấy rằng, chính phủ, nhà nước và lãnh đạo Việt Nam không ngủ quên, vì nếu có quên thì họ đã không ký ủy quyền cho công ty VNVC mua 30 triệu liều Vacxin vào thời điểm ấy.

Nếu có ngủ, có quên, thì trong nửa đầu năm 2021, trước chiến dịch tiêm chủng rầm rộ của TT Biden và các nước Âu Mỹ đại dịch đã bị thu hẹp, khống chế trong khi châu Á, Nam Mỹ tiếp tục bùng phát, kêu gào cầu cứu vacxin họ đã chủ động đặt mua chứ không chờ đến tháng 5 tháng 6.

Cũng trong năm 2020, báo chí Việt Nam từng thông tin Việt Nam đăng ký mua vacxin của Nga, của Trung Quốc ngay trong giai đoạn nghiên cứu. Song chừng như những dộng thái ấy chỉ mang tính xã giao, đối ngoại, nên cho đến giờ này những loại vacxin không đươc thế giới tin cậy ấy cũng chỉ có mặt ở Việt Nam qua con đường biếu tặng.

Lãnh đạo Việt Nam tự tin vào những biện pháp ngăn cách cực đoan của mình sẽ ngăn đươc dịch mà không cần đến vacxin. Họ cười vào miũ những rối rắm của xã hội Mỹ và phương tây khi các giải pháp giãn cách, khẩu trang va chạm với các quyền tự do của công dân. Họ không nhìn thấy cái giá phải trả quá lớn của nền kinh tế khi thực hiện giãn cách xã hội.

Niềm tự tin mù quáng vào sức mạnh chuyên chế của hệ thống chính trị, sự thiếu hiểu biết, và thiếu trách nhiệm với đất nước trước đại họa không chỉ thể hiện trong sự thờ ơ triển khai vacxin mà còn thể hiện qua những cuộc trình diễn chính trị lễ 30-4, bầu cử Quốc Hội.

Đem sinh mạng người dân điểm tô cho phông màn dân chủ

Một cuộc trình diễn ca ngợi chiến thắng vĩ đại, đem chế độ độc tài cộng sản áp đặt lên miền Nam. Một màn diễn dân bầu những người do đảng cử vào một quốc hội bù nhìn, hợp thức hóa các chủ trương của đảng đạt con số đep 99%. Sức khỏe sinh mệnh của toàn dân đã bị xem thường, bị đem làm đạo cụ, sắc màu tô điểm cho tấm bình phong dân chủ che chắn cho chế độ độc tài.

Những cuộc tụ tập, di chuyến đi lại hàng chục triệu người ở khắp cả nước ngay trong đại dịch đã đi ngược lại hoàn toàn với các nguyên tắc, phòng tuyến chống dịch đang áp dụng, đươc chính quyền cổ xúy cưởng ép. Đó chính là tác nhân, là điều kiện vàng để đưa dịch Covid lan tỏa trong cộng đồng.

Xem xét lại dịch bùng phát vào giữa tháng năm đến đầu tháng 6 ở Đà Nẵng, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nội, TP.HCM cho thấy trùng khớp với chu kỳ ủ bênh, lây lan của dịch sau lễ 30-4 và bầu cử quốc hội. Nhất là ở TP.HCM. Hội truyền giáo Phục Hưng được đưa ra làm vật tế thần, làm tấm bia che chắn cho tác nhân lây lan dịch qua trò chơi chính trị của đảng. Hàng trăm ca nhiễm bị quy kết từ nguồn lây lan từ tổ chức này một cách khiên cưỡng trong khi những ca nhiễm ở hội đồng bầu cử Tân Bình, Bình Tân bị ém nhẹm. Đánh bùn sang ao, trút hết trách nhiệm lây lan dịch họ còn khởi tố vụ án lây truyền dịch có liên quan đến Hội Thánh truyền giáo Phục Hưng mà đến nay không đưa ra đươc chứng cớ khả dĩ nào.

Ngày 8-6, ngành y tế còn đưa ra trường hợp quái đản nhất có ba ca từ f5 thành f0 mà không có nguyên lý dịch tễ học nào chấp nhận đươc. (5)

Sự quy kết trái khoáy phi khoa học ấy cho thấy chính quyền đã cố gắng che giấu một điều là dịch đã phát tán trong cộng dồng đến mức không còn kiểm soát . Nhiều ca bệnh đã không còn truy vết đươc. Những ca bị quy kết là f5 của Hội Truyền giáo Phục Hưng chỉ là sự lấp liếm khiên cưỡng. Virus chỉ có thể lây truyền qua phương thức bắc cầu chứ không thể nào nhảy cóc từ F0 qua F5 như vậy đươc.

Mãi sau ngày 10-6, họ rón rén thừa nhận là “Phải chặn mối nguy tiềm ẩn: F0 ‘lang thang’ chưa rõ lây nhiễm từ đâu” (6) Ngày 17-6. khi đã đuối sức, vỡ trận, ngành y tế mới chấp nhận sự thật ta ai cũng có thể là F0….(7)

Điều này cho thấy tầm nhìn và trách nhiệm của lãnh đạo quốc gia với đất nước, với sinh mạng người dân ngắn không quá cái mũi của mình. Lợi ích, sức khỏe, thậm chí sinh mạng của toàn dân đang đươc đặt để dưới quyền lực và sự điều hành của bộ máy lãnh đạo có tâm và tầm ở đáy giếng.

Nguy hiểm hơn, sự thiếu viễn kiến, thiếu năng lực điều hành, thiếu trách nhiệm, thiếu chân thành với người dân lại tiếp tục diễn ra trong triển khai chống dịch hiện nay, chúng tôi sẽ phân tích trong bài viết khác.

***

1-1-https://moh.gov.vn/tin-noi-bat/-/asset_publisher/3Yst7YhbkA5j/content/to… -phong-chong-covid-19

2-https://thitruongtaichinhtiente.vn/quy-vac-xin-phong-covid-19-duoc-gui-s…

3-https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/khong-thieu-tien-de-bao-ve-sa…

4-https://vn.sputniknews.com/vietnam/202006089124972-neu-cot-dien-o-my-ma-…

5-https://vnexpress.net/ba-f5-tai-tp-hcm-tro-thanh-f0-4290988.html

6-https://tuoitre.vn/phai-chan-moi-nguy-tiem-an-f0-lang-thang-chua-ro-lay-…

7-https://vtc.vn/cdc-tp-hcm-chung-ta-ai-cung-co-the-la-f0-ar619095.html