Khi Mỹ chuyển trọng tâm an ninh quốc gia sang Thái Bình Dương, tình hình ở Biển Đông tiếp tục trở nên phức tạp hơn. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông và đang tranh chấp lãnh thổ với gần như tất cả các nước láng giềng, trong khi căng thẳng vẫn ở mức cao một phần do sự hiện diện của Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân (QĐTQ) hung hãn hơn.
Cùng ngày, các nhà lãnh đạo Lầu Năm Góc đưa ra chỉ thị mới nhằm tập trung lực lượng vào Trung Quốc, QĐTQ đã triển khai thêm các tài sản giám sát tới một trong những căn cứ quân sự đảo nhân tạo của họ ở Biển Đông, theo hình ảnh mới được USNI News xem xét.
Hình ảnh vệ tinh hôm Thứ Tư từ chương trình Maxar cho thấy một tàu thu thập thông tin tình báo Type-815G ở Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa. Trên sân bay có một máy bay tuần tra hàng hải Y-8Q của Hải quân Trung Quốc và một máy bay kiểm soát và cảnh báo sớm trên không (AEW & C) KJ-500.
Đá Chữ Thập là một trong những đảo nhân tạo kiên cố ở Trường Sa. Chính phủ Trung Quốc đã sử dụng việc cải tạo đất để xây dựng đường băng, bến cảng và căn cứ quân sự ở đầu phía tây của mình. Hòn đảo này gần Việt Nam hơn Trung Quốc đại lục và cũng được Việt Nam và Philippines tuyên bố chủ quyền.
Những tuyên bố cạnh tranh này đã gây ra căng thẳng âm ỉ, đôi khi trở thành đối đầu. Đặc biệt, chính phủ Trung Quốc đã và đang tiến hành các cuộc thăm dò sâu rộng về khu vực này, ở cả các Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) của nước khác. Phần lớn là do tài nguyên thiên nhiên. Ngoài hải sản, chính phủ Trung Quốc còn quan tâm đến việc khai thác các khí hydrocarbon chưa được khai thác nằm dưới đáy biển.
Hải quân Hoa Kỳ đã bị cuốn vào những căng thẳng này. Vào tháng 5 năm 2020, hai tàu chiến của Hải quân Hoa Kỳ đã triển khai hiện diện gần một dàn khoan dầu của Malaysia. Con tàu, West Capella, đã bị tàu Trung Quốc quấy rối. Điều này làm tăng thêm nhiều hoạt động tự do hàng hải và các cuộc tập trận trong khu vực.
Trung Quốc cũng vậy, dường như đang tìm kiếm các mỏ khí ẩn dưới đáy Biển Đông. Vào năm 2019, tàu chuyên dụng, Hải Dương 8 – Hai Yang Di Zhi Ba Hao, khảo sát đặc khu kinh tế Việt Nam bất chấp sự phản đối từ Việt Nam. Phân tích về con tàu và chuyển động hiển thị trong dữ liệu Hệ thống Nhận dạng Tự động (AIS) của MarineTraffic.com, cho thấy rằng tàu Hải Dương 8 đang tiến hành một cuộc khảo sát địa chấn. Điều này liên quan đến việc sử dụng sóng siêu âm để thâm nhập vào bên dưới đáy biển và chủ yếu liên quan đến khí hydrocarbon dưới đáy biển.
Đảo Chữ Thâp cũng tham gia vào giai đoạn đó. Đảo có vị trí chiến lược nằm sâu trong Biển Đông, cách Trung Quốc một quãng đường dài, nhưng lại tương đối gần với Việt Nam. Trong cuộc khảo sát, tàu Hải Dương 8 đã ghé cập cảng nhiều lần tại đảo Chữ Thập
Trong các chuyến khảo sát, tàu Hải Dương 8 được các tàu khác hộ tống. Các tàu khảo sát địa chấn thường làm việc với các tàu nhỏ hơn để dọn đường và bảo vệ các mảng kéo dễ bị tổn thương khỏi bị hư hại. nhưng theo hình ảnh vệ tinh tàu Hải Dương 8 đôi khi có 14 thuyền bảo vệ trở lên hộ tống. Các bức ảnh cho thấy một số tàu trong số này là của Lực lượng Dân quân Hàng hải của Trung Quốc.
Lực lượng Dân quân Hàng hải là một phần thường xuyên của những căng thẳng. Một số lượng đáng kể tàu cá thuộc lực lượng dân quân hàng hải hiện đang có mặt tại đảo Chữ Thập theo hình ảnh của Maxar.
Trung Quốc gần đây nhất bị Philippines cáo buộc về việc sử dụng Lực lượng Dân quân Hàng hải để thúc đẩy yêu sách lãnh thổ và gây áp lực khó có thể chống lại bằng vũ lực, nhưng phủ nhận hành động đó. Đầu năm nay, hơn 200 tàu cá đã tập trung hàng loạt tại Bãi Ba Đầu – Whitsun Reef. Rạn san hô do Trung Quốc chiếm giữ, nhưng Philippines và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền và nằm trong vùng EEZ của Philippines, vì vậy sự hiện diện của các tàu thuyền đã làm gia tăng căng thẳng đáng kể.
Trung Quốc đã tiến hành một loạt các cuộc khảo sát khác trong khu vực và xa hơn nữa ở Ấn Độ Dương và người ta nghi ngờ Trung Quốc đang ở trong Vùng biển thuộc chủ quyền của Indonesia. Nhưng các hoạt động ở Biển Đông có thể sẽ tiếp tục thu hút sự chú ý đáng kể./.
Nguồn: USNI
Leave a Comment