Vườn xuân Quê Mẹ

Phạm Minh-Tâm

Đầu năm khai bút là thói quen khó bỏ qua trong “nghiệp” viết lách. Và thường thì khai bút do ngẫu-hứng theo một hoài-cảm nào đó chợt đến giữa không-khí vào xuân. Còn với người viết, từ khi phải xa nhà, xa nước thì mọi sự, mọi loài ở Quê-hương thường ùn-ùn kéo đến đầy đầu như một áp-lực thiêng-liêng thôi-thúc phải làm, phải chọn lấy một tình-tự nào đó mà khai-bút.

Bởi vì, Việt-Nam tôi ơi, đa-đoan quá; nhiêu-khê quá, nhiễu-nhương quá.

Việc đầu tiên muốn viết là nghĩ về một nhóm dân-sự gồm tám người lấy tên là nhóm Hiến Pháp.  Và theo tin của trang BBC tiếng Việt thì nhóm gồm các anh chị… Nguyễn Thị Ngọc Hạnh, Hoàng Thị Thu Vang, Đỗ Thế Hóa, Hồ Đình Cương, Ngô Văn Dũng, Trần Thanh Phương, Đoàn Thị Hồng và Lê Quý Lộc. Họ sống ở nhiều nơi khác nhau tại Việt Nam, thường xuyên “livetreams” hoặc có các bài viết trên Facebook nói về tình trạng vi phạm hiến pháp, pháp luật của giới chức tại nhiều nơi ở Việt Nam gây thiệt hại cho người dân. Nhiều vụ việc trong số này cũng đã được báo chí Việt Nam phản ánh, như vụ nâng điểm cho con cán bộ ở Hà Giang…

Vì vậy, tám anh chị em trong nhóm rủ nhau in, sao Hiến-pháp của Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt-Nam thành nhiều bản rồi dự-định mang đi phát cho người dân. Mục-đích của nhóm này có lẽ là muốn để người dân biết về các quyền tự-do dân-chủ như tự-do ngôn-luận, tự-do lập hội…theo hiến-định của chính Nhà nước chứ không phải nhập-nhiễm từ đâu cả. Tuy nhiên, nhóm chưa kịp phân-phát bản hiến-pháp cho ai thì đã bị bắt vào  đầu tháng 9 năm 2018, sau lần các anh chị em kêu gọi đồng-bào biểu-tình ôn-hòa để phản-đối  luật Đặc-khu và An-ninh mạng. Tất cả nhóm bị giam giữ cho đến ngày 31-7-2020 mới đem xét xử tại Tòa án nhân-dân thành-phố Hồ Chí Minh, trong phiên toà ngày 31-7-2020 .

Theo cách luận tội của nhà cầm quyền cộng-sản đăng trên trang thông-tin của đảng bộ thành-phố Hồ Chí Minh thì…việc làm của nhóm Hiến Pháp  gây nguy hiểm đặc biệt cho xã hội, nếu không được ngăn chặn kịp thời sẽ tạo ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn trật tự xã hội, xâm phạm an ninh quốc gia nên cần phải xử lý nghiêm để giáo dục, răn đe và phòng ngừa chung…

Các bản án của từng người trong nhóm gồm như sau:

• Nguyễn Thị Ngọc Hạnh 8 năm tù
• Hoàng Thị Thu Vang 7 năm tù
• Ngô Văn Dũng 5 năm tù
• Đỗ Thế Hóa 5 năm tù
• Lê Quý Lộc 5 năm tù
• Hồ Đình Cương lãnh 4 năm 6 tháng tù
• Trần Thanh Phương 3 năm 6 tháng tù
• Đoàn Thị Hồng 2 năm 6 tháng tù

Mức án như trên mà nhóm Hiến Pháp bị tuyên xử đã bị công-luận thế-giới nhận-định là khá nặng so với việc họ làm khi mà theo đúng nghĩa luật-pháp, tội danh nhà cầm quyền cộng-sản gán cho chỉ là cung cách xưa nay vẫn gọi là họ bị “xuất nhập nhân tội”.

Chị  Nguyễn Thị Ngọc Hạnh      và       Hoàng Thị Thu Vang trước toà

Các anh chị Hoàng Thị Thu Vang, Đỗ Thế Hoá, Trần Thanh Phương và Đoàn Thị Hồng không kháng-án nên đã bị đưa đi trại giam theo ấn-định. Còn bốn người kháng-án đã ra ra trước phiên toà phúc-thẩm tại thành phố Hồ chí Minh ngày 08-01-2021 và vẫn bị giữ y án sơ thẩm, gồm có:

• Chị Nguyễn Thị Ngọc Hạnh: 8 năm tù và 3 năm quản chế
• Anh Ngô Văn Dũng: 5 năm tù và 2 năm quản chế
• Anh Lê Quý Lộc: 5 năm tù và 3 năm quản chế
• Anh Hồ Đình Cương: 5 năm tù và 2 năm quản chế

Nhìn hình ảnh các người anh em đồng-bào tôi tại quê nhà, đem tấm lòng

chân-chất dấn-thân với xã-hội xem ra cũng đơn-giản như dáng-dấp mộc-mạc xuất-hiện trước toà. Không thấy bản tin nào ghi bằng cấp hay chức tước từng người. Cũng không có cả một số đo nào cho bề dầy “thành-tích đấu tranh” từ quá-khứ nào đó…Cả tám người, hoàn-toàn cũng như triệu-triệu anh em con Hồng cháu Lạc khác, chỉ gói trọn một tâm-tình thật chân-thành, thật đơn-sơ nhưng cũng thật tha-thiết  dành cho xã-hội, cho đồng-bào, cho hoàn-cảnh chung của đất nước trước mặt. Thiện-chí của các anh chị em này là  muốn giúp anh em mình có điều-kiện nâng cao nhận-thức về các quyền-hạn và trách-nhiệm của họ trong xã-hội. Đấy là một cách muốn  giúp được nhiều người nắm vững hiến-pháp nhà nước quy-định, hiểu quyền-lợi của mình như hiến-pháp đề ra. Cũng không đụng chạm đến ai, không chửi bới lãnh-đạo, lại càng không đao to búa lớn vặn-vẹo hay hài tội chính-quyền và quan-chức nhà nước. Thế mà lại bị nhà nước đem ra xét xử bằng tội danh phá rối trật-tự xã-hội, vi-phạm an-ninh quốc-gia.

Và càng đồng-cảm với các người anh em bên nhà vừa bị lãnh án này, tôi càng nhớ lại nguyên-dạng các phiên-toà chính-trị tại Miền Nam trước năm 1975. Vụ việc nào cũng toàn những bị-can mang đầy chức-tước, bằng-sắc; song chỉ dùng thế “đối lập” để hiên-ngang gây ồn-ào với quốc-tế, sách-động quốc-nội và chủ-trương cà-khịa với chính-quyền hiện-hữu rồi nếu có cơ-hội thì lật đổ.

Hình ảnh tiếp theo bắt tôi suy nghĩ là trường-hợp một người trẻ mang tên Phan Kim Khánh, một sinh-viên quê ở Phú-thọ, đang học năm cuối Khoa Quốc-tế tại Đại-học Thái-nguyên. Phan Kim Khánh là một tù-nhân lương-tâm quá trẻ, bị nhà cầm quyền cộng-sản bắt ngày 17-3-2017 khi mới 24 tuổi và bị tòa án Thái-nguyên tuyên xử vào ngày 25-10-2017 sáu năm tù giam và bốn năm quản-chế, cũng với một bản án bị quy-kết rập khuôn cho là… tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam…

Đây đúng là một tập-thể những Procrustes thời cộng-sản, chỉ biết dùng chung một cái đầu bạo ngược, lãnh-đạo và cai-trị bằng cách đặt cả nước trên một chiếc giường cố-định, bất di-dịch. Procrustes là một tướng cướp trong thần-thoại Hy-lạp, được biết đến vì đầu óc bạo ngược khi tự làm riêng một chiếc  giường có kích thước cố-định  như một  hình-cụ  tra-tấn những ai  hắn muốn khủng-bố hay áp-đảo. Nếu nạn-nhân có tay chân dài quá thì bị chặt bớt, còn tay chân ai ngắn hơn thì sẽ bị kéo dài ra cho vừa với kích thước cố định.

Tù-nhân lương-tâm Phan Kim Khánh

Phan Kim Khánh sinh năm 1993, là sinh-viên Đại-học Thái-nguyên và là một blogger, một ký-giả độc-lập. Xuất-thân từ một gia -đình nghèo, nhưng hiếu-học nên Phan Kim Khánh đã thắng vượt nhiều khó-khăn để vào đại-học. Vì theo ngành bang-giao quốc-tế nên anh được bầu làm Chủ-tịch Hội Sinh-viên Khoa Quốc-tế. Năm 2015, Phan Kim Khánh được học-bổng của Chương-trình Thủ-lĩnh trẻ Đông Nam Á (YSEALI) của Bộ Ngoại-giao Hoa-kỳ, để tham gia một khóa đào-tạo do Toà Đại-sứ Hoa-kỳ tổ chức tại Hà-nội .

Phan Kim Khánh làm việc cho một công ty phần mềm và luôn tìm hiểu xem đâu là những vấn đề tồn-đọng khiến Việt-Nam không thể trở thành một đất nước phát-triển. Anh lập hai trang blog mang tên Báo Tham Nhũng và Tuần Việt Nam vào năm 2015 để đăng-tải những tin-tức về tham-nhũng, chính-trị, kinh-tế, môi-trường và các vấn-đề khác của Việt-Nam. Anh có những bài viết kêu gọi cho dân-chủ đa-nguyên, tự-do bầu-cử, tự-do báo-chí, phi chính-trị-hóa quân-đội.

Phan Kim Khánh từng chia sẻ ước-vọng của mình: “Tôi muốn trở thành một người làm truyền-thông thực-thụ trong tương-lai gần, tôi muốn góp sức vào phong-trào đấu-tranh cho nền dân-chủ, tự-do báo-chí tại Việt-Nam”…

Theo quyết-định của Ban-giám-khảo chọn giải năm nay, gồm các ông Nguyễn Văn Bon Chủ-tịch Cộng-đồng Người Việt Tự-do Liên-bang Úc-châu và Tiểu-bang Victoria; ông Paul Huy Nguyễn  Chủ-tịch Cộng-đồng Người Việt Tự-do Tiểu-bang New-South-Wales; cựu tù-nhân lương-tâm Trần Thị Nga; nhà giáo  Phạm Minh Hoàng;  nghệ-sĩ Nguyễn Kim Chi và Dân biểu Chris Hayes… đã đồng-thuận chọn Tù-nhân Lương-tâm Phan Kim Khánh là người nhận Giải Nhân-quyền Lê Đình Lượng năm 2020. Buổi cử-hành nghi-thức trao giải do đảng Việt Tân Úc-châu, với sự hỗ-trợ của Cộng-đồng Người Việt Tự-do Tiểu-bang New-South-Wales, tổ-chức tại Sydney vào ngày 11 tháng 12 năm 2020.

Được biết, giải thưởng nhân-quyền Lê Đình Lượng do đảng Việt Tân thành-lập vào năm 2018. Ông Lê Đình Lượng là một nhà tranh-đấu, vào tháng 8 năm 2018 đã bị Tòa án tỉnh Nghệ-an tuyên-xử  20 năm tù và 5 năm quản-chế với tội danh “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Khi lấy tên tù-nhân chính-trị Lê Đình Lượng đặt cho giải nhân-quyền là nhắm mục-đích nêu cao sự hy-sinh của rất nhiều nhà hoạt-động đang bị giam cầm hoặc đang đấu-tranh. Cũng đồng thời để nhắc nhở trước công-luận tình-trạng vi-phạm nhân-quyền tại Việt-Nam”.

Linh-mục Nguyễn Ngọc Nam Phong cùng các thân-hữu đến thăm gia đình ở Phú-thọ sau khi Phan Kim Khánh bị bắt năm 2017. Hai người có dấu (*) là cha mẹ và chính giữa phía sau là em gái của của Phan Kim Khánh.

Trước hiện-trạng xã-hội ngổn-ngang với những bất-công khốn-khổ đổ trên đầu người dân thấp cổ bé miệng, trước một chính-sách bạo ngược của chính-quyền cộng-sản chỉ biết dùng toà án và nhà tù để đàn-áp những người đấu-tranh cho công-bằng xã-hội, trước tâm-lý cầu-an và vô-cảm của tuyệt-đại đa-số dân-tình…các anh chị em trong nhóm Hiến Pháp và Phan Kim Khánh đã là những đoá hoa tin yêu góp thêm mầu sắc cho vuờn xuân của đất nước, cho gia-tài của Mẹ Việt-Nam đã, đang và còn tiếp hàng-hàng lớp-lớp những tấm lòng quả cảm.

Xin cám ơn các anh chị em trong nhóm Hiến Pháp. Cám ơn ông bà thân sinh của Phan Kim Khánh, luôn vững tin, đồng-cảm và hãnh-diện về con mình không làm gì sai. Xin cám ơn ông Lê Đình Lượng, anh Trần Huỳnh Duy Thức… và tất cả những anh chị em đang chung mang nặng chiếc gông cùm chủ-nghĩa,  cũng như chúng tôi là những kẻ còn đang bị lưu đầy biệt-xứ.