Huawei và dấu chấm hết cho ‘kỷ nguyên vàng’ Anh – Trung

Nguyễn Hùng – VOA

Dưới sức ép của các đồng minh cộng với sự thức tỉnh của chính giới Anh về một Trung Quốc không như họ mơ, hãng công nghệ Huawei đã bị loại khỏi mạng viễn thông thế hệ 5, vẫn được gọi là 5G, của Anh Quốc.

Trước đó Anh đã giới hạn sự tham gia của Huawei ở mức tối đa là 35% nhưng chỉ vài tháng sau quyết định đã được đảo ngược. Và cùng chìm xuồng với Huawei là ‘kỷ nguyên vàng’ trong quan hệ Anh – Trung được chính London vồ vập khởi xướng khi Chủ tịch Tập Cận Bình thăm Anh hồi tháng 10/2015.

Đó là chuyến thăm với nhiều thảm đỏ, cờ đỏ và trang phục đỏ. Bộ trưởng Nội vụ khi đó và sau này là thủ tướng, bà Theresa May, diện mũ đỏ, váy đỏ và giày đỏ để đón ông Tập, người ở ngay Điện Buckingham và được Nữ hoàng khoản đãi. Sự nhún nhường của chính quyền David Cameron lúc bấy giờ trước Trung Quốc thậm chí bị coi là “nhục quốc thể”. Một chuyên gia về Trung Quốc, James McGregor, được báo Guardian dẫn lời: “Nếu anh hổn hển như con chó con, đối tượng được nhắm tới sẽ nghĩ rằng họ choàng được dây vào cổ anh rồi.”

Nhìn những gì Trung Quốc làm ở Hong Kong quả là họ đã nghĩ như thế. Bất chấp thỏa thuận đã ký kết với Anh khi nhận lại Hong Kong hồi năm 1997, Bắc Kinh không còn tôn trọng nguyên tắc một quốc gia, hai chế độ, vốn sẽ còn kéo dài tới năm 2047 theo như cam kết của Trung Quốc. Sự mở cửa thị trường Trung Quốc cho các doanh nghiệp Anh không hề tương xứng với những gì Anh trao cho các công ty Trung Quốc. Mỗi năm Trung Quốc cũng xuất khẩu vào Anh nhiều hơn nhiều so với nhập khẩu.

Nhiều chính trị gia Anh giờ đã bớt ngây thơ và đành từ bỏ giấc mơ làm giàu nhờ Trung Quốc. Họ cũng cứng rắn trong vấn đề Hong Kong bằng việc cho phép cho hàng triệu người Hong Kong đang mang hộ chiếu Anh, dạng cấp cho người ở ngoài Anh, được quyền xin quốc tịch. Quyết định được đưa ra sau khi Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia lên Hong Kong.

Vài ngày trước khi Anh ra quyết định, Đại sứ Trung Quốc ở London, ông Lưu Hiểu Minh, đã doạ Anh sẽ phải chịu hậu quả nếu như có hành động cứng rắn với Trung Quốc. Lời đe doạ cũng được lặp lại sau khi Huawei bị loại khỏi cuộc chơi. Ông Minh, người đã tại vị ở Anh trong 10 năm qua, nói quyết định của Anh làm Trung Quốc “nản lòng” vào thời điểm mà “kỷ nguyên vàng” đã sang năm thứ năm. Ông nói Huawei đã đầu tư hai tỷ bảng Anh và tạo 28.000 việc làm tại Anh.

Và Trung Quốc sẽ không chỉ doạ mà sẽ có hành động cụ thể như họ đã làm trong căng thẳng với Canada. Bức biếm hoạ của tạp chí The Economist xuất bản tại Anh tuần này đăng hình con rồng đỏ nhe hàm răng trắng ởn đuổi theo chiếc xe mini vẽ cờ Anh trên nóc. Con rồng đang lồng lộn vì bạn vàng Anh năm nao nay đã trở lại quỹ đạo của Hoa Kỳ, nước đang ngày càng cứng rắn với Trung Quốc. Nước Anh cũng ở thế cam go mà có chuyên gia gọi là “sự cô đơn chiến lược” sau khi đã rời EU, phải đương đầu với Hoa Kỳ đang theo đuổi chính sách bảo hộ và nay hục hặc với nền kinh tế đứng thứ nhì thế giới.

Nhưng những hành động của Trung Quốc trong dịch Covid và cả trước đó đã giúp nhiều nước nhận ra chân tướng của ông bạn vàng giả. Nhiều nước chưa hay không dám nói ra nhưng đều hiểu điều này. Trung Quốc là bậc thầy về những chuyện láu cá và nước Anh dường như đã quyết thà ‘trăm năm cô đơn’ còn hơn đi trèo cột mỡ của Bắc Kinh.