Quảng Cáo

Ai đã khiến giá gạo rẻ như bèo?

Quảng Cáo

Trân Văn|

Tuần này, sự bất nhất của chính phủ trong việc xuất cảng gạo đã tạo ra một trận bão mới trong dư luận (1).

Giữa bối cảnh cả thế giới chao đảo vì tác động của dịch viêm phổi Vũ Hán và nông dân đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) điêu đứng vì hạn hán, nước mặn từ biển tràn vào sông rạch, ruộng vườn, mất mùa, thiếu đói là nguy cơ nhãn tiền, xuất cảng hay tạm dừng xuất cảng gạo không chỉ là vấn đề thời sự, đòi hỏi sự khôn ngoan, bản lĩnh của hệ thống công quyền mà còn là dịp để người ta nhìn ra bao điều bất cập, thân phận khốn khổ của nông dân lẫn sự bất ổn của hệ thống chính quyền!

***

Trương Châu Hữu Danh – một trong những nhà báo đeo bám ĐBCSL rất chặt và rất rành rẽ khu vực này tường thuật trên facebook: Việt Nam không thiếu go. Go vn còn đy trong các kho t kho ca Cc D tr Quc gia đến kho ca các doanh nghip, chưa k ngun lúa đang thu hoch. Ngay sau khi có lnh tm dng xut cng go, giá lúa go lp tc gim 500 ngàn đng/tn nhưng thương lái vn ngưng thu mua. Cm xut cng go vào lúc này thì nông dân chết trước, thương lái chết sau, kế đó là các ngân hàng (2)…

Vũ Kim Hạnh – một trong những người được xem là rành rẽ thị trường Việt Nam và ĐBSCL, chia sẻ trên facebook: Việc nhn mnh s kin Trung Quc tăng mc nhp cng go ca Vit Nam đến 600% không có ý nghĩa vì mc nhp cng go Vit Nam ca Trung Quc trước đó rt thp. Thành ra có tăng 600% cũng ch chng 66.000 tn go, tr giá chng 37 triu M kim. Năm nào Vit Nam cũng dư sáu, by triu tn go, năm nay cũng vy. Bà Hạnh thắc mắc: Lúa trong kho còn. Doanh nghiệp cn đo kho. Nông dân cn tr n ngân hàng, chun b v mi. Lúa được giá, không thiếu go, v Hè Thu ch 100 ngày na s có lúa mi, sao đt nhiên dng xut cng go? Bà Hạnh kể: Lệnh tm dng xut cng go làm giá lúa rt, nước mt nông dân rt theo vì h biết, sp ti, giá lúa có… trn s… rt tiế(3).

Phương Dung Nguyễn Thị – một facebooker kinh doanh lúa gạo trong nước, không tham gia xuất cảng gạo, góp ý với những người ủng hộ chủ trương tạm dừng xuất cảng gạo: Năm 2008, Việt Nam đang xut cng go vi giá 900 M kim/tn thì đt nhiên có lnh dng xut cng, giá go rt xung ch còn chng 300 M kim/tn. Trong khi Thái Lan m kho xut ào t thì nông dân lm lũi ch go đi bán l trước cng các khu công nghip. Các bn có thng nhiu ngun đ kim chng rng t 2008 đến nay, Vit Nam luôn tha go và xut cng vi giá cc r. Lượng go làm ra, sau khi dùng đ chế biến bia, rượu, thc ăn gia súc, dân mình ch ăn mt na, na còn li bán cho thiên h vi giá r hơn bèo.

Cô khẳng định: Cho dù năm nay hạn hán, nước mn xâm nhp rung vườn hết sc khc lit, người trng lúa điêu đng nhưng lúa go do nông dân c nước làm ra vn tha. Giá go tăng lên ch vì li dng tâm lý tích cc phòng cơ khi có dch, còn giá lúa ti rung, giá go ti kho vn thp vì không h thiếu. Thiếu làm sao được khi lúa thu hoch quanh năm ch không ch hai v/năm như cách đây mt vài thp niên. Theo Phương Dung: Tạm dng xut cng go vào lúc này, khi nông dân đang thu hoch trong cnh mt mùa thì nông dân lãnh đ. Đa s phi bán lúa ngay ti rung đ tr n cho các đi lý cung cp vt tư nông nghip, tr n ngân hàng. Có người còn “bán lúa non” – ăn trước tr sau. Thành ra đng đ cm xúc chi phi, hoan hô lnh tm dng xut cng go. Giá lúa có giảm giá bán lẻ go vn thế, người tiêu dùng cũng chng được hưởng chút li nào (4).

Huy Nguyen – một trong những facebooker thuộc nhóm bất bình với lệnh tạm dừng xuất cảng gạo, đặt vấn đề: Tại sao nông dân luôn là đi tượng phi chu thit thòi dù mt mùa hay được mùa vì phi bo đm an ninh lương thc cho quc gia, thm chí cho… toàn cu? Ngay c khi nhu cu tích tr lương thc trên thế gii gia tăng, giá go tăng, ti sao li đóng ca, cm xut cng go dù lượng go dư tha vn mc rt cao? Ti sao li hành x theo kiu, giá go thế gii có cao thì nông dân Vit Nam vn phi bán vi giá thp? Nhân danh an ninh lương thc, phi bo đm cho mi người no đ nhưng vì sao trách nhim đó li ch đt lên vai nông dân, trong khi đó là nhóm có mc thu nhp trung bình thp nht so vi tt c các ngành ngh khác trong xã hi và d b tn thương nht khi xy ra thiên tai, dch bnh (5)?

***

Ông Nguyễn Đức Thành – thành viên Liên minh Chính sách Nông nghiệp Việt Nam, nhận xét trên facebook của ông: Lẽ ra khi go là mt hàng Vit Nam có th ch đng v ngun cung trong nhng chu trình t ba đến bn tháng, nên khi nhu cu lúa go thế gii đt ngt tăng cao, ít nht Vit Nam nên tranh th đón làn sóng đu tiên, tc là bình tĩnh, ch đng vi đt sóng tăng lượng mua, tăng giá này và xut khu go theo làn sóng đó đ thu li nhun. Giá c và nhu cu có th tăng dn, thm chí tăng mnh trong các tháng 4 và 5 nhưng nên ch đng đi theo làn sóng đó. Giá trong nước có th tăng theo nhưng v cơ bn, vic tăng giá go ni đa là li nhiu hơn hi vì tng lp được hưởng li căn bn vn là nông dân và ngành nông nghip. Các nhóm khác có th b thit vì giá go tăng lên, nhưng go ch chiếm mt t trng tương đi nh trong ngân sách ca h.

Ông Thành cho rằng, việc vi vã ra lnh đóng ca th trường xut cng go vào thi đim này, ch sau mt cuc hp ca Thường trc Chính ph là hết sc vi vàng, thiếu cân nhc, thiếu tm nhìn, thiếu tính toán và do đó là thiếu trách nhim. Ông tin là sự bi ri, bt nht trong chính sách xut cng lúa go ngay lúc này là một phần của tính ln xn, thiếu chuyên nghip trong vic ra các chính sách quan trng hin nay. Ông đề nghị Thủ tướng lp tc rút li vic can thip vào lúc này đi vi th trường go nói chung, xut cng go nói riêng. Theo ông, chính phủ cn tiếp tc quan sát, theo dõi th trường và ra nhng quyết đnh theo l trình, có bài bn, bình tĩnh, sáng sut và THC DNG vì đây là mt cơ hôi tt cho không ch nông nghip Vit Nam hi phc trong mùa dch, mà còn ci thin v thế ca Vit Nam như mt nước luôn xut cng ròng lúa go (6).

***

Ngày 26 tháng 3, tờ Tiền Phong dẫn ý kiến hàng loạt viên chức hữu trách, biện bạch cho quyết định tạm dừng xuất cảng gạo. Ông Đỗ Việt Đức, Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Quốc gia bảo rằng quyết định này cần thiết vì: Không thể đ doanh nghip xut giá đt, Tng cc mua v giá càng đt hơn, thit hi cho nhà nướ(7). Nói cách khác, nhà nước quyết định tạm dừng xuất cảng gạo để ép giá, buộc nông dân phải bán lúa gạo cho nhà nước thu mua, dự trữ! Ông Nguyễn Đức Thành tâm tình, ông thấy xót xa vì cách ứng x đó ca nhà nước. Vic mua go d tr không sai nhưng ti sao nhà nước không mua như mt đi tượng tham gia th trường mà li dùng quyn lc đ can thip như vy? Ngay c khi chính ph thc s khao khát bo đm an ninh lương thc thì cũng không cn phi vi vã đến vy vi mt lnh cm xut cng go đt ngt và thô bo đến l kỳ như thế (8)!

Vì sao lại đột ngột ra lệnh tạm dừng xuất cảng gạo “thô bạo đến l kỳ như thế? Trương Châu Hữu Danh vừa cung cấp một lời giải: Khi thảo lun v tm dng xut cng go, ch có hai tp đoàn nhà nước là Vinafood 1 và Vinafood 2 tham d. Do phản ứng của công chúng, khi thảo lun tr li v vic có nên tm dng xut cng go hay không, ngoài hai tp đoàn nhà nước va k, có thêm đi din 18 doanh nghip na. Ch có Vinafood 1 và Tng cc D tr Quc gia ng h tm dngLãnh đạo Vinafood 1 hin nay là lãnh đo cũ ca Tng cc D tr Quc gia. Tng cc D tr Quc gia chưa tr đ go đúng vi chc trách còn Vinafood 1 thì mua chưa đ lượng go theo hp đng đã ký. Nếu giá go không gim và phi bán cho Malaysia vi giá đã cam kết (ch 333 M kim/tn), Vinafood 1 s l 540 t đng khi phi giao cho Malaysia 300 tn g(9)

Danh dẫn những dữ kiện vừa kể để khẳng định mafia gạo đang lũng đoạn hệ thống quản trị – điều hành quốc gia và lũng đoạn thị trường. Facebooker này còn một lưu ý khác, để dn đường cho mafia go bóp c nông dân, đã xut hin mt chiến dch dn dt dư lun do truyn thông bn khi xướng. Khai thác sự cảnh giác của người Việt khi luôn phải đối diện với “mưu hèn, kế bẩn” của “bạn vàng”, truyền thông bn đã v ra vin cnh thiếu đói nếu chp thun cho Trung Quc tăng lượng go nhp cng t Vit Nam lên 600%. Truyn thông bn l đi tng lượng go mà Trung Quc hi mua ch chng hơn 60.000 tn, trong đó ch có 2.000 tn go, còn li là nếp và tm nếp!

Chú thích

(1) https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-danh-tin-hieu-lan-lon-ve-tam-ngung-xuat-khau-gao/5344959.html

(2) https://www.facebook.com/100002712488476/posts/2522766364490422

(3) https://www.facebook.com/vu.k.hanh.52/posts/10158510367781122

(4) https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=624103908431824&id=100024966618074

(5) https://www.facebook.com/1389595810/posts/10221941158703300/

(6) https://www.facebook.com/ndt105/posts/10219364879664430

(7) https://www.tienphong.vn/kinh-te/tam-dung-xuat-khau-gao-la-can-thiet-1629722.tpo

(8) https://www.facebook.com/ndt105/posts/10219382712990252

(9) https://www.facebook.com/huudanh.truong.5/posts/2528579257242466

Quảng Cáo
Bài Liên Hệ
Leave a Comment
Quảng Cáo
WordPress Appliance - Powered by TurnKey Linux