Mình vừa đọc một số tranh luận đến ù cả tai trên tường một Facebooker giữa bên chống và bên ủng hộ EVFTA. Nhiều người cho rằng, phải đóng cửa, phải cấm vận thì cộng sản mới mau sụp. Số khác lại cho rằng, mở cửa có công đoàn độc lập, có sức ép từ EU nhân quyền sẽ cải thiện do vậy nhanh sụp hơn.
Thực ra nếu đóng cửa mà sụp được thì Cuba hay Bắc Hàn đã sụp rồi. Việc sống nhăn răng của 2 nước này cho thấy, đóng cửa, cấm vận, kinh tế kiệt quệ, dân khổ, dân đói, tụi CS nghèo, nhưng chúng cũng không, hay ít nhất là chưa sụp.
Thế còn mở cửa thì sao? Việt Nam, Trung Quốc là ví dụ. Mở cửa thì hết đói, đỡ nghèo, nhiều người giầu, xuất hiện nhiều tỉ phú, nhưng những người cộng sản cũng béo tròn béo quay giầu lên ú ụ và xem chừng cũng khó mà sụp được.
Như vậy, cho tới giờ, nhìn vào 4 quốc gia kể trên, không ai có thể nói, đóng hay mở cái nào dễ làm CS sụp.
Ba mươi năm sau khi chế độ CS ở Đông Âu sụp đổ, cho tới nay, vẫn không có chế độ CS nào sụp tiếp theo và không ai biết, phải cho nó uống liều thuốc gì thì nó mới chuyển qua từ trần.
Mềm mỏng như Clinton, như Obama, nó khỏe đã đành, cứng như Trump nó cũng vẫn ‘thịnh vượng’ (chữ của anh Trump).
Về EVFTA, ai chống cứ chống, ai ủng hộ cứ ủng hộ, việc gì phải xỉa xói nhau. Chống hay ủng hộ nên song song tồn tại như trong một xã hội dân chủ mà chúng ta đang hướng tới.
Nói cho ngay thì giới hoạt động có muốn chống, cũng không lại được, không phải vì CSVN mạnh đến thế mà cái chính là EU mót lắm rồi.
EU lợi nhiều nếu thông qua EVFTA chứ, tư bản nó làm gì không tính chán ra. Mình vừa về VN, chỉ quan sát riêng lĩnh vực tài chính và ngân hàng thôi. Thị trường VN gần như bãi đất hoang, ngân hàng nước ngoài gần như vắng bóng (có mỗi HSBC?), bảo hiểm cũng thế. Nếu Ba Lan có cả chục ngân hàng nước ngoài và 20 hãng bảo hiểm nước ngoài thì VN hầu như không có, trừ mấy anh bảo hiểm nhân thọ vớ vẩn. Các bạn mình đều làm trong 2 lĩnh vực này. Các bank Việt Nam và Bảo Việt vẫn đang ‘một mình một chợ’.
Thị trường bán lẻ cũng thế, vắng bóng các tên tuổi lớn của EU. Nếu nhìn sâu vào nền kinh tế, thì nhiều lĩnh vực khác cũng vậy.
Các Bank EU, các hãng bảo hiểm EU, các tập đoàn bán lẻ EU, các hãng ô tô EU chẳng mong EVFTA hơn mẹ về chợ!
Hãng bảo hiểm AXA mới đây đã bán toàn bộ thị phần của mình ở Ba Lan, Séc, Slovakia với giá 1 tỉ euros và không giấu giếm ý định đầu tư vào Việt Nam.
Một thị trường sơ khai, hoang dã với 100 triệu người, các anh tư bản sói gìa EU chẳng thèm rỏ rãi ra, cho nên cứ chống cho vui, cứ gào về nhân quyền cho mạnh, cải thiện được gì tốt nấy, chứ không cản được vụ này đâu.
Đây là chuyện cả 2 bên cùng có lợi, mà theo mình, EU còn lợi hơn. Còn chuyện CS đằng đ. nào nó cũng không/ chưa sụp thì cứ mở đi cho dân sướng tí cũng được.
* Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả.