7 tuần và 5 triệu người

Vu Kim Hanh|

Xin cập nhật vài số liệu trước …

-Hôm nay, 4-2, ở TQ, có thêm 64 người chết, nâng số ca tử vong lên 425 người và số người nhiễm ở Trung Quốc đến nay là 20.438 .

-Phát hiện ổ dịch corona ngay trong bệnh viện ở Bắc Kinh: 5/9 ca nhiễm là y bác sĩ. Có 3 ca nhiễm virus corona trên siêu du thuyền Trung Quốc từng ghé Việt Nam. Việt Nam: Chuẩn bị cách ly 950 người Việt trở về từ vùng dịch ở Trung Quốc

-Theo Tân Hoa Xã, hôm qua, ngày 3/2, Thường Vụ Bộ Chính Trị TQ đã họp, nhận định “Đã có những thiếu sót và khó khăn” trước nạn dịch corona và yêu cầu cải tiến “Hệ thống quản lý khẩn cấp quốc gia”

-Ông Tập cũng nói: “Tất cả nỗ lực hiện dồn để kiểm soát dịch bệnh” và yêu cầu quốc tế trợ giúp.

-Trong một cuộc họp báo hôm thứ Hai 3/2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cáo buộc “hành động của Mỹ là tạo ra và lan truyền nỗi sợ hãi thay vì trợ giúp TQ. Mỹ là quốc gia đầu tiên cấm người TQ nhập cảnh và cũng là nước đầu tiên đòi rút một phần nhân viên sứ quán tại Bắc Kinh” (Vậy mà TT Trump gọi ông Tập là người bạn thân, thật đáng trách?)

-Hôm qua, theo qui trình, bệnh viện dã chiến đầu tiên của TQ cũng bắt đầu hoạt động, sau 8 ngày xây dựng.

7 TUẦN VÀ 5 TRIỆU NGƯỜI

Khi lãnh đạo TQ nhận “thiếu sót”, người ta nhắc ngay đến thời gian vàng 7 tuần quí giá đã bị bỏ qua trước ngày 23/1/2020. Nạn bưng bít thông tin không xa lạ với TQ (từ dịch bệnh SARS đã rất nặng) mà đã thành ra không còn là chuyện riêng của TQ, vì sau đó, dịch lan tràn và thế giới phải chịu vạ lây.

Bệnh nhân đầu tiên bị phát hiện ngày 1/12/2019, sau đó, 8 bác sĩ cảnh báo dịch bệnh đã bị công an TQ bắt (rồi sau đó, thả ra dần), ngày 20/1 ông Tập mới công nhận nạn dịch và 23/1 thì phong tỏa toàn Vũ Hán khi hầu hết dân chưa biết gì về nạn dịch này, và nguy hiểm hơn, 5 triệu người Vũ Hán đã rời TP đi khắp nơi mùa Tết.

Con số 5 triệu này ở đâu ra? Ngày 26/1, chính thị trưởng Vũ Hán đã công bố con số này. 5 ngày sau khi ông thị trưởng Vũ Hán nói, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Hoa Xuân Oánh đã thống báo ngày 31/1: những người Hồ Bắc và Vũ Hán còn đi các nước, nhất là du khách TQ rõ ràng là đang gặp « nhiều vấn đề khó khăn thực tế » nên chính phủ sẽ nhanh chóng gởi máy bay chở họ về tận Vũ Hán.

Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde của RFI phân tích : « Không chắc những người này thật lòng muốn hồi hương. Nhưng theo bộ Ngoại Giao Trung Quốc, tình cảnh của du khách Hồ Bắc và nhất là dân thủ phủ Vũ Hán, là họ bị xem là những ổ dịch tiềm tàng. Vì vậy phải đưa họ về”. Cơ quan quản trị hàng không dân dụng bố trí hai chiếc máy bay của China Airlines sang Bangkok, Thái Lan và Kota Kinabalu ở Malaysia.

Mà hãy thử nhớ lại, 3 ngày trước khi công nhận tình trạng dịch toàn quốc,ông Tập còn hồ hỡi đi thăm Myanmar, chuyến đi thăm cấp cao nhất của TQ sau 19 năm. Trong chuyến thăm này, ông Tập dự kiến ký một loạt thỏa thuận về cơ sở hạ tầng khổng lồ với Myanmar, cụ thể là cảng nước sâu trị giá 1,3 tỉ USD để dễ dàng tiếp cận Ấn Độ Dương trong sáng kiến “Vành đai con đường”.

Lúc đó, giữa giấc kê vàng bá chủ thế giới với “nhất đới nhất lộ”, liệu ông Tập có mảy may nghĩ gì về con virus Corona? Để rồi 3 ngày sau ông công bố dịch và cả nước TQ quay cuồng với nó, cho đến giờ?

CẠN TÌNH CHƯA TỪNG THẤY

Sự phong tỏa bất ngờ khiến nhiều người dân không kịp chuẩn bị, và có người yếu kém sức khỏe rơi vào ngặt nghèo. Một cậu thiếu niên 17 tuổi bị bại não đã chết vì đói và cảm lạnh do cha mẹ cậu, những người chăm sóc cậu đều bị cách ly. Hôm qua, viên chức quản lý thị trấn này đã bị cách chức.

Tại nhiều nơi ở Trung Quốc, người dân thành phố Vũ Hán, đang bị truy lùng như thể họ là tội phạm. Chính quyền nhiều địa phương ban hành biện pháp khuyến khích để lấy thông tin ngăn ngừa “xâm nhập của người Vũ Hán” bằng cách thưởng tiền, xây bờ bao khu dân cư…
Tuần trước, Ủy ban Vệ sinh – Y tế Trung Quốc kêu gọi các địa phương phải xác minh xem người dân trong khu vực đã từng đi đến đâu và có thể nếu có người đến từ tỉnh Hồ Bắc thì …trục xuất.

Ở Bắc Kinh, một số quận đã tự rào chắn, buộc du khách hoặc những người quay lại thành phố sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán phải cung cấp thông tin về hành trình đi lại của họ.
AFP đưa tin, một nhân viên an ninh nói, những ai đến từ Hồ Bắc phải thông báo cho nhà chức trách khu vực, và nếu là người Hồ Bắc hoặc Vũ Hán sẽ bị theo dõi chặt chẽ, không thể tự ý ra, vào một khu phố, thậm chí còn không được đi mua thức ăn. Bí thứ đảng ủy một khu phố ở Bắc Kinh cho biết nếu cần, khu phố sẽ cử người đi mua thực phẩm giúp.

Đây là tình hình ở Bắc Kinh. Một khu vực ở Thạch Gia Trang, phía tây nam Bắc Kinh thì treo thưởng 2.000 nhân dân tệ cho bất kỳ ai cung cấp thông tin về những người đến khu vực khi họ đã ở Vũ Hán trong 2 tuần qua. Còn tại huyện Chính Định (Zhengding) ở miền Bắc Trung Quốc thì treo tiền thưởng trị giá 1000 nhân dân tệ, tương đương 145 USD, cho những ai trình báo sự hiện diện của bất cứ người nào đến từ Vũ Hán mà không đăng ký.

Đài truyền hình địa phương đưa tin hôm thứ Hai 27/1 và công bố hai đường dây nóng trên tài khoản Weibo, tại văn phòng các cơ quan nhà nước. Nhiều người ở địa phương hoan nghênh và một dân mạng viết: “Nếu không tự khai báo thì đừng quy lỗi cho người khác phải phát hiện, báo cáo. Chúng tôi muốn sống.” Huyện Chính Định tại tỉnh Hà Bắc chỉ cách Bắc Kinh có 3 giờ đồng hồ trên xe lửa. Địa danh này nổi tiếng vì là nơi Chủ tịch Tập Cận Bình từng làm Bí thư Huyện ủy trong thời gian từ 1982-1985.

Thiệt là chỉ vì con “ác quỷ” Corona (cách ông Tập gọi) mà người TQ cạn tình với nhau đến vậy. Và rồi bạn bè thế giới cũng…can tình quá đáng. Ngay cả các “đồng chí” như Bắc Triều Tiên, Nga cũng quá thẳng tay.

Nhìn chung, hình như chỉ còn VN mình là “tận tình” nhất. Bất chấp bà con dân tộc các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, các tỉnh biên giới…cuộc sống còn rất khó khăn, hàng trăm người TQ vào VN những ngày (chỉ ngưng các đường bay, tiếp tục mở đường sắt, đường bộ và mọi thứ đường khác) được thuyết phục về, mà nếu họ “em chả” không về thì được mời ăn ở, chăm sóc xét nghiệm miễn phí. Ôi, tình bạn…