Ôi may quá, mình vẫn còn quốc tịch Việt Nam

Câu chuyện đòi bỏ quốc tịch Việt Nam của Anh Gấu Phạm đang làm nhiều người tham gia bàn luận. Không khí không ồn ào, gân cốt như bàn về một người nổi tiếng nào đó của Việt Nam khi bị scandal, nhưng không kém chiều sâu khi nhiều người phân tích hành động của Anh Gấu Phạm một cách bình tĩnh và sáng suốt cho thấy mạng xã hội vẫn là nơi công bình nhất trước một sự kiện, cho dù đôi lúc vẫn có hiện tượng tát nước theo mưa nhưng cuối cùng thì sự thật vẫn được người ta cố gắng phanh phui để tìm cho được câu hỏi do người khác đặt ra.

Anh Gấu Phạm là biệt danh, tên thật là Phạm Tuấn Anh với hơn 65.000 người theo dõi trên Facebook. Anh vừa gửi một lá đơn cho hầu hết các lãnh đạo cao nhất Việt Nam yêu cầu họ xem xét trường hợp của bà Nguyễn Bích Quy vừa bị tạm giam để điều tra vụ án bé trai chết tại trường Quốc tế Gateway.

Trong thư kiến nghị anh tỏ ra lo lắng về trường hợp bà Quy sẽ bị một thế lực nào đó dùng quyền hạn của mình để gán ghép tội cho bà Quy, anh viết:

“Nếu thực sự có việc lạm dụng quyền lực để đổi trắng thay đen thì vụ việc này dù nhỏ nhưng hàm chứa mọi yếu tố có thể dẫn đến sự bất đồng và mất niềm tin của người dân. Trong giai đoạn Việt Nam chuẩn bị trải qua cuộc chuyển giao lãnh đạo, tôi nghĩ rằng vai trò của sự ủng hộ và niềm tin của người dân lại càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.”

Nếu chỉ kiến nghị làm rõ việc công an điều tra thì không có gì đáng nói đàng này Gấu Phạm không liên can thân thiết gì tới người bị bắt hay nạn nhân đã chết. Anh đang sống và làm việc tại Washington DC và theo sự trình bày của anh trong lá đơn này thì anh từng hân hạnh được phục vụ hai đời Tổng thống Mỹ trong vai trò phiên dịch cho các lãnh đạo cấp cao khi họ thăm viếng Nhà Trắng, cụ thể là chuyến đi mới nhất vào tháng 7 năm 2015, Khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm cùng Tổng thống Barack Obama tại phòng Bầu dục thì Anh Gấu Phạm là thông dịch viên cho hai nguyên thủ. Theo báo chí Việt Nam đây là cuộc gặp lịch sử trong chuyến công du Mỹ nhân dịp 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao Việt – Mỹ, 2 năm thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện.

Từ kinh nghiệm bản thân Anh Gấu Phạm viết tiếp:

“Đối với riêng tôi là người luôn trăn trở suy nghĩ xem làm sao có thể giúp quê hương Việt Nam mãi được hòa bình, thịnh vượng; người dân Việt Nam được sống trong xã hội có kỷ cương, pháp luật nghiêm minh; trẻ em Việt Nam được học hành và an toàn, thì việc ai đó lạm dụng quyền lực trắng trợn để đàn áp người hèn, kẻ yếu, nếu có, sẽ là một sự xúc phạm không thể tha thứ. Nếu bà Quy bị điều tra tắc trách và vì thế có thể bị kết án oan, thì trước ngày 2/9/2020 tôi xin gửi tới và mong ngài Chủ tịch chấp thuận Đơn xin thôi quốc tịch Việt Nam của tôi.”

Và mạng xã hội bàn tán, tranh luận chung quanh việc thôi quốc tịch Việt Nam của Anh Gấu Phạm.

Đại đa số người tham gia đều cho rằng quốc tịch Việt Nam thì có gì đáng giá đâu để mà đem ra trao đổi với một vụ án xem ra đã đi vào thông lệ “án bỏ túi”. Từ đó nảy sinh ra yếu tố khoe khoang hay huyễn hoặc mình đang là người nổi tiếng bởi vai trò thông dịch viên. Bài bác lá đơn rằng sẽ không ai đọc và có đọc họ cũng cười khẩy không hơn không kém.

Tuy nhiên nếu nhìn kỹ hơn về hiện tượng dùng quốc tịch như một mặc cả sẽ thấy ra được khoành khắc “nao lòng” của tác giả lá đơn.

Hơn ai hết sống giữa hai quốc gia dân chủ và cộng sản như tác giả thật khó mà tưởng tượng ra rằng anh không hiểu chút gì về đặc trưng của Cộng sản. Vì hiểu quá nhiều, quá sâu Anh Gấu Phạm đã dùng đến đồng tiền cuối cùng của mình trong ván bài từ bỏ quốc tịch. Anh tin việc từ bỏ quốc tịch của anh sẽ không làm cho đa số các lãnh đạo nao núng nhưng anh cũng tin rằng người từng nghe anh thông dịch tại Nhà Trắng sẽ nghĩ lại việc của anh đóng góp, nếu cho là như vậy, và sẽ có hồi đáp ít nhất là trên một văn bản nào đó do Ban tuyên giáo soạn thảo.

Anh cũng tin rằng ông Nguyễn Phú Trọng nếu đi Mỹ trong lần tới dự kiến vào tháng 10 năm nay thì anh là ứng viên đầu tiên ông Trọng sẽ đề nghị. Anh đặt cược vào niềm tin ấy nên con bài “từ bỏ quốc tịch Việt Nam” đã được anh đặt xuống như một cách chứng tỏ niềm tin của mình vào người mà anh từng ngồi kế bên nghe và diễn đạt lời ông ta nói.

Có thể anh bị hội chứng “ảo tưởng sức mạnh” như một số người nhẹ nhàng lên án nhưng biết đâu cái ảo tưởng ấy có thể chia sẻ một phần nào tính cách đồng bệnh tương lân vì ông Trọng cũng không kém gì Anh Gấu Phạm trong lĩnh vực này.

Mọi nỗ lực của anh nếu suy nghĩ sâu hơn người ta sẽ thấy rằng bà Quy chỉ là cái nguyên cớ khiến anh hành động vì tại Việt Nam trường hợp án oan như bà Quy đã và đang xảy ra cùng khắp mọi nẻo đường đất nước tuy nhiên bà Quy được mạng xã hội biết và lên tiếng vì đàng sau câu chuyện Gateway là một bí ẩn của tập đoàn tội ác mang nhãn hiệu giáo dục để không chế pháp luật.

Anh Gấu Phạm chẳng những lên tiếng công khai mà anh còn mang cả “credit” mà anh từng có ra đánh cược với cả một tập đoàn phía sau Gateway. Việc làm này của anh nhìn ở góc cạnh nào cũng không thấy sự vô ích hiện hữu vì anh đã làm đúng, làm đủ những gì anh có.

Người dân bình thường từng ký đơn khiếu kiện nhà nước hàng trăm lần nhưng chưa có ai đòi “bỏ quốc tịch Việt Nam” như Anh Gấu Phạm, kể cả Việt Kiều. Thái độ từ bỏ này là lá bài “phương diện quốc gia” dành riêng cho ông Trọng và ông Trọng phải biết điều này bởi nó nằm ngay tại thủ đô nước Mỹ nơi ông sẽ tới một lần nữa theo dự định.

Không ai tin tác giả bức kiến nghị yêu quốc tịch Việt Nam đến thế nhưng người ta tin rằng nếu dọa dẫm bỏ quốc tịch Việt Nam thì lần tới khi về đến phi trường Tân Sơn Nhất Anh Gấu Phạm sẽ được “trao đổi” tại một căn phòng nho nhỏ nằm gần với kiot của hải quan cửa khẩu.

“Mỗi người làm theo cách của mình” miễn sao đánh động được người khác suy nghĩ và tiếp nối đó mới là quan trọng. Chúng ta không ai nhớ tới quốc tịch mình đang mang có giá trị thế nào thì có lẽ sau vụ này nếu mọi việc im lặng như không có gì thì cái quốc tịch Việt Nam không có giá trị gì như nhiều người vẫn tưởng, bằng ngược lại nếu yêu sách của Anh Gấu Phạm được nhà nước chính thức bàn bạc, phân tích thì may ra chúng ta còn yên tâm với cuốn hộ chiếu màu xanh lá cây rực rỡ của mình sẽ được các nước nâng niu, thèm khát.

Có nằm mơ cũng nên nằm mơ thấy được làm tỷ phú Mỹ đừng mơ thấy mình trở thành 40 tên cướp trong câu chuyện Alibaba. Tiếc thay chúng ta không có quyền “điều hành” giấc mơ của mình như ông Trọng đang điều hành đất nước.