Làm sao có thể tin rằng bản kết luận thanh tra của Thanh tra chính phủ sắp được công bố sẽ giúp tái cân bằng phần nào cán cân công lý đã đạp xuống bùn đen ở Thủ Thiêm?
Đầu tháng 3 năm 2019, Võ Văn Hoan – quan chức chánh văn phòng Ủy ban nhân dân TP.HCM và được xem là người phát ngôn của chính quyền thành phố này – thêm một lần nữa thông tin “Trung ương đang hoàn thiện kết luận cuối cùng kết quả thanh tra toàn diện Thủ Thiêm”, nhưng không quên thòng “vấn đề Thủ Thiêm không thể trong thời gian ngắn mà giải quyết hết được nhưng TP cố gắng trong năm 2019 sẽ giải quyết cơ bản những vấn đề liên quan đến khiếu nại của người dân”.
Như thường lệ, phát ngôn của Võ Văn Hoan về vụ việc Thủ Thiêm cần được hiểu là đã được sự chuẩn thuận của không chỉ cấp thường vụ đảng TP.HCM mà còn được phép từ cơ quan Thanh tra chính phủ.
Hứa hẹn trên hiện ra trong bối cảnh sau khi Thanh tra Chính phủ công bố Thông báo kết luận số 1483/TB-TTCP kết quả kiểm tra một số nội dung chủ yếu liên quan đến việc khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm, rất nhiều người dân đã tiếp tục phản ứng và khiếu kiện vì thông báo này chỉ cho rằng 4,3ha nằm ngoài ranh quy hoạch, nhưng theo những tài liệu mà người dân có được thì 5 khu phố thuộc hai phường Bình Khánh, An Khánh cũng nằm ngoài ranh giới này. Trước Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, hàng trăm người dân Thủ Thiêm tiếp tục ra Hà Nội và tới các cơ quan Trung ương liên tục trong nhiều ngày để phản ánh việc này, yêu cầu Chính phủ cần thanh tra toàn diện khu đô thị và đưa ra kết luận cuối cùng, xử lý sai phạm của các cá nhân liên quan, đồng thời bồi thường thỏa đáng cho người dân…
Vậy làm sao có thể tin rằng bản kết luận thanh tra của Thanh tra chính phủ sắp được công bố sẽ giúp tái cân bằng phần nào cán cân công lý đã đạp xuống bùn đen ở Thủ Thiêm?
Vào tháng 5 năm 2018 khi lần đầu tiên một tờ báo nhà nước đặt câu hỏi về tấm bản đồ gốc quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm đã biến mất từ nhiều năm qua và trách nhiệm thuộc về cơ quan nào, ông Võ Văn Hoan đã cho rằng bản đồ này chỉ là ‘chưa tìm thấy’ chứ không phải không tìm thấy.
Nhưng độ dài thời gian biến mất của bản đồ này đã khiến dư luận xã hội không thể không bật lên dấu hỏi: liệu đã có một bàn tay hay thế lực bí ẩn nào cố ý đánh cắp Bản đồ gốc quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm và phi tang nó nhằm một mục đích đen tối nào đó?
Không công khai quy hoạch và bản đồ quy hoạch lại là một thứ bệnh ung thư của chế độ độc đảng và các nhóm lợi ích, khi luôn tìm cách bưng bít thông tin quy hoạch và đền bù giải tỏa để trục lợi khủng với giá bán đất ra thị trường cao gấp 10 – 20 lần so với mức giá đến bù cho dân.
Gần một năm sau vụ phát hiện trên, cho tới nay từ cấp chính quyền TP.HCM đến các cơ quan trung ương vẫn không tìm ra Bản đồ gốc quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm, và cũng chẳng một cơ quan nào chịu trách nhiệm về vụ mất tích y hệt mất cắp này, càng không ló mặt Ủy ban Kiểm tra trung ương của Nguyễn Phú Trọng đứng ra làm rõ vụ án tày trời đó.
Người dân Sài Gòn vẫn còn nhớ như in ‘nụ cười Võ Văn Hoan’ – vào lúc ông Hoan thay mặt Ủy ban nhân dân TP/HCM đến hiện trường vụ cháy chung cư cao cấp Carina ở Quận 8 vào đầu tháng Tư năm 2018 mà đã gây ra cái chết của 13 cư dân. Vào thời điểm đó, trong không khí tang tóc và trước một rừng ống kính phóng viên, không hiểu sao ông Võ Văn Hoan lại cười tươi.
Như một quy luật về thủ đoạn chính trị, cứ sau 3-4 tháng chính quyền TP.HCM lại lấp ló thông tin ‘sẽ giải quyết dứt điểm khiếu kiện Thủ Thiêm’. Quy luật – thủ đoạn này đã kéo dài suốt từ giữa năm 2018 đến nay, sau hai chục năm không có luật pháp mà chỉ có luật rừng ở Thủ Thiêm. Vào lần này cũng vậy, khi Chánh văn phòng Võ Văn Hoan lại ‘cười tươi’ và đưa ra lời hứa mà không biết còn được mấy phần trăm liêm sỉ.
Trong khi đó, nhiệm vụ có vẻ như duy nhất của Bí thư thành ủy Nguyễn Thiện Nhân là “thăm” dân oan Thủ Thiêm và cố gắng thyết phục những người dân này dọn vào ở trong khu tái định cư Thủ Thiêm – chính là những khu nhà heo hút được xây tạm bợ mà không có gì bảo đảm về chất lượng công trình, thậm chí từ năm 2017 đến nay đưa ra đấu giá mà chẳng có “ma” nào thèm mua.
Một khi dân oan đã “ổn định” trong khu tái định cư, giới quan chức ăn bẫm hy vọng làn sóng khiếu tố sẽ giảm bớt.
Không những không làm được bất cứ điều gì giúp cho dân oan Thủ Thiêm ngoài những hứa hẹn có cánh và ý đồ chỉ muốn đẩy dân oan vào khu tái định cư để khỏi đi khiếu kiện tố cáo, Nguyễn Thiện Nhân còn trực tiếp chỉ đạo vụ chính quyền quận Tân Bình giải tỏa như một hình thức cướp đất tại Vườn Rau Lộc Hưng, thậm chí còn cả gan chỉ đạo di dời lư hương trước tượng Đức Thánh Trần Hưng Đạo ở trung tâm Sài Gòn./.