Không có tư duy về đấu tranh đòi quyền sống và các điều kiện sống công bằng và chất lượng hơn. Sống trong hoàn cảnh thế nào cũng chịu đựng, đó không là tâm thức nô lệ thì là gì, và như thế thì làm sao có thể đòi làm chủ được chính cuộc sống của mình chứ chưa nói gì đến đất nước.
Giai cấp nòng cốt và tiên phong của đảng cộng sản, nhưng sống vật vờ và tạm bợ, quá nghèo khổ và thiếu thốn, từ nhà ở, tiền lương, chế độ bảo hiểm, điều kiện lao động, việc chấm dứt hợp đồng, ăn uống thiếu thốn, thời giờ nghỉ ngơi không có, bị bóc lột ngược đãi mọi kiểu và hầu như không ai bảo vệ họ. Với các vấn đề đó thì người công nhân không thể đủ các điều kiện tối thiểu đê tái phục hồi sức lao động.
Nhưng cam chịu và chấp nhận mọi loại điều kiện sống bị áp đặt chính là một đặc trưng của đa số dân xứ Việt. Và chỉ khi quá khổ cực, bị dồn đến đường cùng mới vùng lên đấu tranh và chỉ để giải quyết những quyền lợi của bản thân và gia đình chứ không mấy để tâm đến việc thiết lập và xây dựng một thể chế khoa học, văn minh để có thể đảm bảo sự phát triển an toàn cho tương lai.
Không chỉ chính họ đã phải sống dưới những điều kiện như vậy, mà người thân và con cái họ cũng vì thế không thể thoát khỏi những cảnh bần cùng và cơ cực. Với một môi trường ô nhiễm và những vấn đề xã hội bất ổn, nạn bạo hành và xâm hại tình dục ở trường đối với trẻ em, các khoản đóng góp cho học hành, viện phí, thuế, xăng, vật giá đều tăng, tội phạm hoành hành. Mà họ là những đối tượng yếu thế trong xã hội, họ làm thế nào để bảo vệ mình và con cái, người thân?
Có lẽ chỉ có bỏ việc đi làm xe ôm, buôn chổi đói, bán lá chít, cạo đầu làm thầy tu đi buôn thần bán thánh hoặc cấu kết với đám có quyền lực nào đó làm cái dự án đầu tư để bán đất là nhanh giàu nhất.
Một đời sống mà phần nhiều những con người lao động không đủ sống thì đất nước và xã hội đó làm sao có thể nói về điều tử tế đúng nghĩa, trong đó hẳn phải có trách nhiệm lớn lao từ chính quyền đầu tiên trong những tệ trạng này.
Nhưng dù theo mọi lẽ, chính họ phải là những con người cảm thụ về dân chủ và tự do theo đúng nghĩa của nó để có nhận thức và sự đấu tranh, nếu không thì họ sẽ buộc phải chấp nhận về những sự ban phát quyền lợi và thành phẩm từ những kẻ khác./.