Khắc hoạ toàn cảnh xã hội Việt và thời tiết chính trường, qua bộ “top ten ấn tượng 2018”.

1- Quốc tang và sự hả hê của dân chúng. Cái chết của Chủ tịch nước Trần Đại Quang và cựu Tổng Bí thư Đỗ Mười đã tạo nên những làn sóng ăn mừng hả hê trên cộng đồng mạng. Chưa khi nào, quốc tang lại khiến dân tình ngóng chờ hả hê thế. Dân không ác. Ai đứng về phía dân thì được họ thương. Lịch sử, đã không ít những cuộc dân chúng xuống đường để tang mà không cần các nghi thức cờ rủ, trống kèn hay đại bác. “Thương dân, dân lập đền thờ/ hại dân, dân đái ngập mồ thối xương”. Nhìn vào thái độ của dân để thấy họ trọng ai khinh ai, để thấy ai ăn tàn ai phá hoại.

2- Sự lên ngôi của Nguyễn Phú Trọng. Cùng với cuộc “đốt lò” rúng động chính trường, cái chết của Trần Đại Quang đã khiến ông Nguyễn Phú Trọng nắm thêm ghế Chủ tịch nước. Mọi đối thủ chính trị bị triệt tiêu. Ông Trọng lên ngôi, trở thành quyền lực tuyệt đối thao túng chính trường Việt.

3- Cuộc đại phá Bộ Công an. Bắt đầu từ vụ án Vũ Nhôm với hàng loạt tướng lĩnh (trong đó có hai thứ trưởng) bị khởi tố. Kế theo là vụ án đánh bạc liên quan đến trung tướng Phan Văn Vĩnh và thiếu tướng Nguyễn Thanh Hoá. Sau cùng là chiến dịch sắp xếp cải tổ, xoá bỏ 6 tổng cục, trên 60 cục nghiệp vụ. Một cuộc tổng tấn công chưa từng có, đại phá tan tành và thiết kế lại quyền lực tại Bộ Công an, thời hậu Trần Đại Quang.

4- Điểm nóng Thủ Thiêm. Khiếu kiện đất đai tại Thủ Thiêm từ vài thập niên trước, đột nhiên được xới lại thành vấn đề nóng. Tất Thành Cang bị truất ghế trung ương uỷ viên và mất chức Phó bí thư TP HCM, hàng loạt quan chức khác lâm vòng lao lý. Vì thế, câu chuyện Thủ Thiêm không hẳn là Thủ Thiêm. Dư luận đang có nhiều đồn đoán rằng, đấy là dấu hiệu củi lửa từ cái lò ông Trọng đang bắt đầu “tiến vào Sài Gòn”.

5- Trần Bắc Hà và con đường dẫn đến X. Việc bắt giam Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch ngân hàng đầu tư phát triển BIDV, nhân vật thân cận số 1 của cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, khiến “đường đến X” như gần hơn. Củi lửa như thể đã chực chờ ngay cổng tư dinh cựu Thủ tướng.

6- Vụ án AVG, thay Bộ trưởng TTTT. Đại án AVG và cuộc làm giá lịch sử giữa Vũ Vin (Phạm Nhật Vũ) và Mobifone, đã khiến nhiều quan chức lâm vòng lao lý. Nguyễn Bắc Son bị kỷ luật tước hàm cựu trung ương uỷ viên và cựu Bộ trưởng TTTT. Bộ trưởng Trương Minh Tuấn mất chức, thay bằng tướng Nguyễn Mạnh Hùng.

7- Luật đặc khu, an ninh mạng cùng cuộc biểu tình lịch sử tại Sài Gòn và bạo loạn Phan Thiết 10/6/2018. Hai bộ luật tạo nên những làn sóng phản đối chưa từng có. Trên 1 vạn dân đồng loạt xuống đường tại nhiều điểm khắp Sài Gòn, cuộc biểu tình được xem là lớn nhất từ sau 1975 đến nay. Cùng đó là một cuộc biểu tình khác tại Bình Thuận biến thành bạo động, thiêu cháy trạm cảnh sát PCCC Phan Rí Cửa, cùng nhiều xe chuyên dụng, khiến lực lực cảnh sát cơ động phải vứt khiên giáp tháo chạy.

8- Kỷ luật Chu Hảo và phong trào thoái đảng. Giáo sư Chu Hảo, cựu thứ trưởng Khoa học – công nghệ, giám đốc nhà xuất bản Tri thức bị kỷ luật vì in những bộ sách cổ xuý dân chủ, bị trung ương quy buộc là “suy thoái tư tưởng”. Việc kỷ luật ông và quyết định từ bỏ đảng Cộng sản của giáo sư Chu Hảo đã tạo nên một làn sóng kêu gọi từ đảng trong tầng lớp nhân sĩ trí thức. Ít nhất, hơn 13 trí thức đã tuyên bố từ đảng sau hiệu ứng Chu Hảo. Báo hiệu cho một phong trào thoái đảng rộng khắp, có thể không xa.

9- Hiện tượng Phùng Xuân Nhạ và chất lượng giáo dục Việt. Từ sự cố kỳ thi THPT, đến hàng loạt bê bối quanh việc phong hàm giáo sư. Từ chuyện sách giáo khoa, đến chất lượng người thầy. Từ một thầy hiệu trưởng dâm ô học trò, đến ông Bộ trưởng nói ngọng. Từ chuyện cô giáo bắt học sinh uống nước giẻ lau bảng, đến những cái tát man rợ trong trường học… Cùng với “hiện tượng” Phùng Xuân Nhạ, chưa nhiệm kỳ nào, ngành giáo dục lại được nhắc đến với hàng ci những sự thể bê bết, phản giáo dục và vô văn hoá thế.10. Thành công của bóng đá và sự lên đồng của dân Việt. 2018 được xem là năm thành công của bóng đá Việt: Á quân U23 châu Á, top 4 tuyển quốc gia mạnh nhất ASIAD, vô địch Đông Nam Á (AFF cup). Hiếm thấy dân tộc nào cuồng si đến mức lên đồng rồ dại vì quả bóng như người Việt. Mới bì bõm trên mặt ao làng, nhưng quan chức thì bảo đấy là “vận nước đang lên, đất nước thật sự chuyển mình để chào đón vận hội mới”. Báo chí thì hả hê như đạp trên đầu thiên hạ “Việt Nam dẫm nát cả vũ trụ dưới chân mình, vận nước đang bay khỏi trái đất”.