Tai họa phóng xạ hạt nhân đe dọa các tỉnh phía Bắc VN

HÀ NỘI (CTM Media) – Ba nhà máy điện hạt nhân Trung Quốc nằm gần biên giới VN đã đi vào hoạt động từ cuối năm 2016, nhưng cho đến nay dự thảo biên bản ghi nhớ trong việc hợp tác giữa các cơ quan liên hệ của hai nước vẫn chưa hoàn tất.

Tại cuộc họp báo thường kỳ quý 1/2017 của Bộ Khoa học và Công nghệ, TS Nguyễn Tuấn Khải, Cục trưởng Cục an toàn bức xạ và hạt nhân cho biết:  trong biên bản ghi nhớ, một nội dung quan trọng liên quan đến việc hợp tác giám sát và thẩm định tình trạng phóng xạ bên ngoài các nhà máy và các biện pháp đối phó khi có tai nạn phóng xạ hạt nhân xảy ra để bảo vệ nguồn thực phẩm và nước uống, như hướng dẫn của IAEA, đã bị phía Trung Quốc bác bỏ.

Trong cuộc gặp gỡ cách đây 1 tuần giữa Việt Nam và Trung Quốc tại Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) ở Vienna (Áo), hai bên tiếp tục thảo luận về biên bản ghi nhớ với nội dung nêu trên, nhưng phía Trung Quốc vẫn thoái thác cho rằng cần xin thêm ý kiến từ các đồng nghiệp trong nước.

TS Nguyễn Tuấn Khải cũng cho rằng, cần tìm hiểu về công nghệ Trung Quốc để đánh giá mức độ an toàn của ba nhà máy điện hạt nhân nằm gần biên giới Việt Nam mà phía Trung Quốc đang vận hành.

Ba nhà máy điện hạt nhân của Trung Quốc được đưa vào hoạt động gần biên giới VN gồm nhà máy Phòng Thành cách tỉnh Quảng Ninh của VN chỉ 50km. Nhà máy Trường Giang cách đảo Bạch Long Vĩ của VN trong Vịnh Bắc Bộ khoảng 100km. Nhà máy Xương Giang cách biên giới VN 200 km.

Năm 2016, một phần của các nhà máy này đã đi vào hoạt động bán năng lượng với công suất 5100 MW. Khi hoàn tất toàn ba nhà máy điện hạt nhân này có tất cả 18 lò phản ứng

Theo qui định an toàn của  Cơ Quan Năng Lượng Hạt Nhân Quốc Tế (IAEA), khu vực quanh một lò phản ứng hạt nhân với công suất từ 1000MW trở lên phải chuẩn bị cho trường hợp cần cấp cứu phóng xạ hạt nhân.

Một số tỉnh miền Bắc VN, bao gồm cả Quảng Ninh, nằm trong khoảng cách kế hoạch nối dài (EPD – từ 30 đến 100km tính từ lò phản ứng), và trong khoảng cách kế hoạch bị nhiễm (ICPD từ 100 đến 300km tính từ lò phản ứng), như IAEA đã qui định.

Theo tính toán của chuyên gia hạt nhân VN dựa trên chu kỳ khí hậu cho thấy các tỉnh bị nhiều rủi ro phóng xạ nhất từ các nhà máy điện hạt nhân TQ bao gồm Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai, Hải Phòng, Nam Định, Nghệ An, và Hà Nội.