Dài ngày ở Quảng Bình, đủ để cho phép nhìn nhận không chỉ có ngư dân mới đang trải qua những ngày khốn cùng bởi thảm họa môi trường do Formosa gây ra.
Phong Nha – Kẻ Bàng, Kỳ quan đệ nhất động có 400 chiếc thuyền máy chở du khách tham quan. Giá vé mỗi khách là 150 nghìn, tiền thuê thuyền là 360 nghìn. 360 nghìn này chủ thuyền được nhận lãnh, họ là những người dân định cư bên dòng sông Son, con sông dẫn vào động Phong Nha.
Đang cao điểm mùa du lịch, thế nhưng cần phải đợi đến 4 ngày thì một chủ thuyền mới chờ đến lượt khách của mình. 500 thợ chụp ảnh cũng cùng chung số phận. Thuyền ngang chở khách vào Phong Nha, xếp đầy dưới bến.
Anh taxi của hãng T.S chở tôi dạo một vòng quanh Đồng Hới, than thở “Còn khoảng 20% du khách đến đây thôi anh. Quảng Bình chỉ có biển và hải sản, bây giờ thì chẳng còn ai dám tắm biển và ăn hải sản nữa rồi.”
Biển Nhật Lệ, những hôm tôi lưu trú tuyệt không có người tắm, kể cả du khách. Chỉ còn bể bơi của resort là có người.
Quản lý resort lớn nhất Quảng Bình cười mà như không cười, chắc là cũng không thể vui trong bối cảnh khách vắng, doanh thu giảm đồng nghĩa với thưởng ngoài thu nhập ảnh hưởng nghiêm trọng. Một khu buffet sáng của resort đóng cửa vì không đủ khách.
Dãy hàng quán hải sản ven biển vắng hoe, không người. Anh bạn quý tôi bảo, “Hay ra đó ăn thịt rừng, lấy không khí biển thôi.” Tôi xin khất vì ngại tiệc tùng.
Ông anh thân khác kể, “Phải chi đừng có vụ Formosa, anh em mình ngồi ngay bãi biển chờ thuyền câu mực về, mua nướng ăn ngay. Không mình bao thuyền ra biển vớt cá chuồn ăn với mì gói đã lắm, Hữu ạ. Nhưng giờ thì không còn nữa mô.”
Phận ngư dân thì buồn bã lắm rồi, tôi không biết phải lý giải nữa. Chỉ là ngoài ngư dân, còn một đại bộ phận mưu sinh từ nguồn lợi biển cũng đang lao đao. Mà chắc chắn, họ không nằm trong diện được bồi thường của Formosa.
Hôm nay, nhà báo Phong Cầm của báo Tiền Phong kể trên facebook cá nhân rằng, anh quyết tâm tìm gặp ông Võ Kim Cự – người can trường đưa Formosa vào Hà Tĩnh để hỏi vài câu. Anh tìm cách vào Đại hội V Liên minh Hợp tác xã Việt Nam nhiệm kỳ 2016-2020, bám sát ông Võ Kim Cự nhưng ông đều lảng tránh ngoài câu nói với cái nheo mắt ẩn ý, “Hãy vì quê hương, vì sự phát triển!”
Theo chỗ tôi được biết, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội về Formosa tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội Khóa 14. Tôi mong các đồng nghiệp cố gắng gặp ông Cự để đại diện cho mong mỏi của đông đảo người dân hỏi vài câu. Nếu ông ấy không trả lời thì hãy miêu tả lại thái độ, biểu hiện của ông Cự.
Không viết được trên báo, hãy viết facebook.
Bởi không thể để một kẻ như ông Cự lại có thể nhơn nhơn với 100% số phiếu bầu làm Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cũng như hơn 75% phiếu trúng cử Đại biểu Quốc hội được.
Cho dù sự tôn nghiêm của dân tộc đã thất thoát rất nhiều, tuyệt đối chúng ta cũng không tiếp tay cho loại người như thế này.
* Tựa bài do CTM Media đặt