Các NGO đòi Formosa phải công bố kết quả điều tra ô nhiễm

ĐÀI BẮC (CTM Media) – Một liên minh bao gồm các tổ chức bảo vệ môi trường, quyền lợi người công nhân và chính trị gia hôm 2 Tháng 7 đã cho ra một tuyên bố kêu gọi công ty Formosa Plastics công bố kết quả điều tra về tai họa ô nhiễm tại Việt Nam vào tháng Tư làm cá chết hàng loạt.

Lời kêu gọi đến từ Hiệp Hội Luật Gia Môi Trường (Environmental Jurists Association), Văn Phòng Hỗ Trợ Pháp Lý cho Công Nhân và Cô Dâu Việt tại Đài Loan (Vietnamese Migrant Workers and Brides Office), Hiệp Hội Nhân Quyền Đài Loan (Taiwan Association for Human Rights), và Giám Sát Công Ước (Covenants Watch).

Bản tuyên bố viết: “Mặc dầu Formosa Plastics nhận trách nhiệm đã gây ô nhiễm, họ nên công bố bản điều tra của chính quyền Việt Nam, dữ kiện giám sát ô nhiễm của nhà máy và danh sách 384 tấn hóa chất dùng trong ống thải để xác định rõ nguyên nhân gây ô nhiễm.”

Tờ Taipei Times cho biết Dân biểu Wu Kun-yuh của Đảng Dân Chủ Tiến Bộ tán đồng với bản tuyên bố này và nói rằng nguyên nhân thật sự gây ra ô nhiễm vẫn chưa được biết.

Ông Wu nói thêm là chính quyền Đài Loan phải chỉ thị cho các công ty Đài Loan nhận trách nhiệm xã hội trong việc bảo vệ môi trường và công nhân khi hoạt động tại nước ngoài, nếu không, các quốc gia Đông Nam Á sẽ không tin tưởng vào lề lối kinh doanh của Đài Loan, khiến “chính sách xuôi nam” của chính quyền bị cản trở.

Tổng thư ký của Hiệp Hội Luật Gia Môi Trường, Bà Lin Jen-hui, nói “Chúng tôi nhắm đến Formosa Plastics không phải là không có lý do. Công ty này mang tiếng xấu tại nhiều quốc gia, như việc gây ô nhiễm của một công ty lọc dầu tại Texas, Hoa Kỳ và công ty sản xuất hóa chất tại quận hạt Yunlin, nhưng họ lại không muốn giải quyết ổn thỏa với tình trạng ô nhiễm do họ gây ra.”

Về việc công ty Formosa Plastics dùng các khe hở trong hệ thống pháp lý để tránh né trách nhiệm về ô nhiễm do họ gây ra, bà Lin cho rằng:

“Formosa Plastics thỏa thuận với chính quyền Việt Nam về điều kiện đền bù mà không phải qua tiến trình pháp lý. Tuy nhiên, công ty này biết cách lợi dụng các khe hở trong hệ thống pháp lý Đài Loan để tránh né trách nhiệm về ô nhiễm họ gây ra, và họ lại còn thưa kiện một học giả mà nghiên cứu cho thấy ô nhiễm do các nhà máy của công ty này gây ra.”

Bà Lin cũng tiết lộ rằng, mặc dù công ty Formosa chưa hồi âm về yêu cầu của các nhóm, nhưng tại buổi họp hàng năm của các cổ đông trong tháng vừa qua, một viên chức của công ty tuyên bố là Formosa Plastics sẽ công bố kết quả điều tra về vụ ô nhiễm tại Việt Nam.

Công ty Thép Formosa Hà Tĩnh là công ty con của Formosa Plastics, hôm 30 Tháng 6, 2016 thừa nhận họ chịu trách nhiệm về thảm họa cá chết hàng loạt tại các tỉnh miền trung và đưa ra lời xin lỗi cùng với số tiền bồi thường 500 triệu Mỹ Kim cho những người bị ảnh hưởng bởi tai họa này.

Sự đồng thuận của nhà cầm quyền Việt Nam về số tiền bồi thường cũng như sự chậm trễ gần 3 tháng qua trong việc công bố nguyên nhân và thủ phạm gây ra vụ cá chết tiếp tục làm người dân phẫn nộ. Hiện nay nhiều dân cư mạng đòi Bộ Trưởng Tài Nguyên – Môi Trường cùng một số lãnh đạo liên quan đến thảm họa môi trường từ chức, cũng như công ty Formosa Hà Tĩnh phải ngưng hoạt động và bị đưa ra tòa.