Tổng thống Obama nói với một số người trẻ tại Sài Gòn là Việt Nam không phải lo lắng đến việc thất thoát nhân tài, nhưng sau đó ông lại mô tả hoàn cảnh để nhân tài bỏ đi hoàn toàn phù hợp với tình cảnh hiện nay của Việt Nam.
Trong buổi gặp gỡ với các bạn trẻ thuộc chương trình Các Nhà Lãnh Đạo Trẻ Đông Nam Á do Hoa Kỳ tài trợ, ông Obama nói rằng, “Nơi thất thoát nhân tài là nơi có nhiều tham nhũng.” Người ta chán chường khi phải hối lộ để khởi nghiệp, để làm điều họ mong muốn, và vì vậy họ bỏ đi.
Các cơ quan phát triển và doanh nghiệp cho biết họ phải hối lộ các quan chức Việt Nam từ 20% đến 50% trị giá của đề án mới hoàn tất được.
Ông Obama nói thêm là một lý do nữa khiến người ta bỏ xứ ra đi là vấn đề môi trường, “Không có công việc nào thật quan trọng nếu con bạn bị suyễn và khó thở.”
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội gần đây vừa gắn máy giám sát ô nhiễm không khí, và trong lúc ông Obama đọc diễn văn thì chỉ số lên 158, được coi là không tốt. Mức độ ô nhiễm cao sẽ tăng xác suất trẻ em lớn lên mắc bệnh suyễn và phổi yếu. Ô nhiễm nặng đồng thời tăng xác suất đau tim và tai biến mạch máu cho người lớn.
Ông Obama nói rằng các quốc gia với hệ thống giáo dục kém thường thất thoát nhân tài. Hệ thống đại học của Việt Nam bị đánh giá là kém, và nhiều sinh viên Việt tìm cách ra nước ngoài du học. Hơn 125.000 sinh viên Việt Nam du học năm 2013, với hơn 19.000 du học tại Hoa Kỳ. Trong nỗ lực cải thiện hệ thống giáo dục của Việt Nam, Hoa Kỳ hỗ trợ thành lập Đại Học Fulbright Việt Nam.
Rất có thể ông Obama có chủ đích khi đưa ra lý do thất thoát nhân tài rất đúng với trường hợp của Việt Nam. Trong chuyến thăm ba ngày, ông tìm cách để thúc giục chính quyền chuyên chính cộng sản của Việt Nam nới lỏng gọng kềm.
Ông Obama cũng hứa là chương trình cố vấn đào tạo sẽ tiếp tục dầu cho bất kỳ ai sẽ kế vị tổng thống, ngay cả nếu ông phải dùng phương tiện phúc thiện riêng. Ông nói, “Nếu các bạn hỏi tôi là điều gì sẽ làm tôi phấn khởi nhất vào 20 năm sau, tôi sẽ rất vui sướng nếu thấy 10 nghìn hoặc 20 nghìn hoặc 50 nghìn người lãnh đạo trẻ lúc bấy giờ nắm quyền hành trong chính phủ, các doanh nghiệp, các tổ chức bất vụ lợi. Nếu tôi giúp đạt được điều đó thì tôi rất hãnh diện.”
Hoàng Thuyên lược dịch
Leave a Comment