Bạn có biết là bạn có một “dấu ấn mùi vị”?
Mùi tỏa ra từ các bộ phận trên cơ thể đặc thù cho từng cá nhân một, đến từ nhiều yếu tố khác nhau như tuổi tác, cách ăn uống, bạn là nam hay nữ, mức độ chuyển hóa (metabolism) và sức khỏe của bạn nói chung.
Ông Mats Olsson, một nhà tâm lý thực nghiệm tại Karolinske Institute cho biết, “Có những chứng bệnh cho ra mùi đặc biệt đến từ nhiều nguồn khác nhau trên cơ thể của một người bệnh”.
Mùi của con người thoát ra không chỉ từ làn da mà còn từ hơi thở, máu và nước tiểu và những khác biệt tinh vi đó có thể cho biết người đó có khoẻ mạnh không. Ông Olsson nói thêm rằng “Tóm lại, người bệnh có mùi khó chịu hơn.”
Tiểu đường? Mùi như táo thối
Theo nghiên cứu gần đây, có những thứ bệnh được khám phá có mùi đặc thù như: người bị sốt thương hàn có mùi bánh mì nướng, người bị sốt vàng có mùi tiệm bán thịt sống và người mang bệnh Scrofula (liên quan đến tuyến) có mùi bia thiêu. Tất cả những mùi này có thể nhận diện được bởi một lỗ mũi tinh vi.
Một chứng bệnh phổ thông là bệnh tiểu đường, được mô tả có mùi táo thối đến từ độ đậm đặc thấp của chất acetone được thoát ra qua hơi thở.
Nhóm của ông Olsson điều nghiên làm thế nào mùi có thể tiết lộ một người đang mắc bệnh hoặc mới bị nhiễm [bệnh]. Tiến trình này người ta nghĩ là theo đà tiến hóa trong những người đánh hơi được sự thay đổi và tránh xa nó để tránh bị bệnh.
“Người ta có thể phát hiện nếu ai đó có thể lây,” ông Olsson giải thích.
Hửi mùi người bệnh
Nhóm nghiên cứu chích vào người tình nguyện chất lipopolysaccaharide (LPS) – một hợp chất kích thích hệ miễn dịch và phản ứng viêm trong người như khi chống chọi với vi trùng. Sau đó mùi được lấy từ nách của các tình nguyện viên và được hửi bởi một nhóm ngửi chuyên môn bao gồm 40 người, phân tích độ nồng và độ dễ chịu của các loại mùi.
Kết quả cho thấy những người bắt đầu có vẻ như muốn bệnh thì thoát ra mùi khó chịu hơn, một chứng cứ cho thấy người bệnh có “mùi”.
“Đây là cuộc thí nghiệm đầu tiên cho thấy người bệnh có mùi khác”, ông Olsson nói.
Trong trường hợp này, sự thay đổi mùi không phân biệt giữa các thứ bệnh, nhưng đóng vai trò báo động – người đó không được khoẻ vì hệ thống miễn nhiễm đang ra sức làm việc.
Ích lợi của kinh tởm mùi hôi
Kể từ cuộc nghiên cứu năm 2014, ông Olsson thử nghiệm thêm về liều lượng mùi có thể đánh hơi được cũng như phản ứng của cơ thể khi ngửi những mùi hôi.
Trong những nghiên cứu gần đây ông thấy là khi người ta tởm những mùi hôi thối thì hệ miễn nhiễm kích hoạt một phản ứng tự nhiên trong cơ thể để bảo vệ không bị lây.
Ông Olsson thử những phản ứng miễn nhiễm của cơ thể đối với nhiều loại mùi khác nhau – kể cả phô mai, cá mắm và men sình thúi – và thấy các hoạt động miễn nhiễm tăng lên đôi chút. Tức là cơ thể con người chuẩn bị phòng thủ chống tấn công. Theo ông thì sự kinh tởm mùi hôi chính là để giữ cho con người khoẻ mạnh.
Những loại mùi khác
Ông Olsson cũng dò dẫm những loại mùi khác như nước tiểu, hơi thở mà khó để thử nghiệm. Ông cho là bệnh tật cũng ảnh ưởng đến mùi nước tiểu, và hơi thở là chỉ dấu tin cậy của một số bệnh tật.
Hoàng Thuyên lược dịch
Leave a Comment